του Τάσου Παπαχρήστου
Εχει κι ο στίβος τον δικό του «πόλεμο των άστρων». Και στον παγκόσμιο κλασικό αθλητισμό δεν έχουμε να κάνουμε με επεισόδια επιστημονικής φαντασίας, αλλά με πραγματικά γεγονότα. Στα επεισόδια των... κουλουάρ οι θεωρίες συνωμοσίας αναπτύσσονται με επιτάχυνση μεγαλύτερη και εκείνη που χρησιμοποιούν οι αστέρες σπρίντερ. Κι αν σε μία κούρσα 100 μ. ο νικητής αναδεικνύεται με χρόνο μικρότερο των 10 δευτερολέπτων, ο «πόλεμος των νέων άστρων», που .......Οι Αμερικανοί, από τη στιγμή που έχασαν την κυριαρχία στην κούρσα της μίας ανάσας, τρέχουν να προλάβουν τις εξελίξεις. Και δεν είναι η πρώτη φορά που βρίσκονται σε αυτήν τη θέση. Από την εποχή που ο Καναδός Μπεν Τζόνσον είχε κατακτήσει το χρυσό μετάλλιο στους Ολυμπιακούς Αγώνες της Σεούλ το 1988, σημειώνοντας, μάλιστα, και νέο παγκόσμιο ρεκόρ με 9,79, αδυνατούν να δεχθούν ότι υπάρχουν κάποιοι άλλοι που είναι ταχύτεροι από εκείνους. Κι όταν χάνουν στα 100 μ., τίθεται για τους Αμερικανούς μέγα θέμα τιμής.
γυρίζεται στις ΗΠΑ και στην Τζαμάικα, διαρκεί μερικά χρόνια.
Τότε, λοιπόν, το 1988 στη Σεούλ τούς είχε ενοχλήσει πρωτίστως το γεγονός ότι ο Καναδός είχε κερδίσει -έστω και με δόλιο τρόπο, όπως αποδείχθηκε αργότερα, καθώς διαπιστώθηκε πως είχε κάνει χρήση στανοζολόλης, ουσίας άγνωστης μέχρι τότε- τον υπεραθλητή των 10 Ολυμπιακών μεταλλίων (9 χρυσά κι ένα ασημένιο) Καρλ Λιούις. Ο Αμερικανός υπεραθλητής το 1984 στο Λος Αντζελες είχε αναδειχθεί χρυσός Ολυμπιονίκης στα 100 μ., στα 200 μ., στα 4Χ100 μ. και στο μήκος, επίδοση που παραμένει ακατάρριπτη. Οκτώ χρόνια αργότερα εμφανίστηκε ο επίσης Καναδός Ντόνοβαν Μπέιλι, ο οποίος επίσης σε αμερικανικό «σπίτι» στην Ατλάντα αυτήν τη φορά κέρδισε το χρυσό μετάλλιο στα 100μ., την κούρσα που νοιάζονται περισσότερο από οτιδήποτε και θέλουν να κερδίζουν οι Αμερικανοί.
Εσχάτως μπήκαν στο μάτι -αφού πρώτα είχαν μπει στη... μύτη των Αμερικανών- οι Τζαμαϊκανοί σπρίντερ, για τους οποίους δεν το ψιθυρίζουν απλώς, το φωνάζουν, ότι τυγχάνουν ασυλίας. Οτι, δηλαδή, δεν ελέγχονται επαρκώς για το αν κάνουν χρήση απαγορευμένων ουσιών, έχοντας, μάλιστα, όπως εκτιμούν, και την κάλυψη της Ομοσπονδίας τους αλλά και της Παγκόσμιας Ομοσπονδίας Στίβου.
Θαυμασμός και αμφιβολίες
Η φήμη που συνοδεύει τους Τζαμαϊκανούς σπρίντερ ως τους πιο γρήγορους αθλητές του πλανήτη μας, ειδικά σε επίπεδο αναλογίας πληθυσμού (2.889.000 κάτοικοι) και μεταλλίων στις αποστάσεις των 100 μ. και των 200 μ., σε άνδρες και γυναίκες, προκάλεσε πολλούς. Κι αν ο υπόλοιπος κόσμος εξέφραζε τον θαυμασμό του ή τις αμφιβολίες του για τα επιτεύγματα των Τζαμαϊκανών, οι Κινέζοι και οι Αμερικανοί μένουν έκθαμβοι απέναντι στους αριθμούς. Στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Πεκίνου το 2008, όπου οι Κινέζοι σημείωσαν... νέο ρεκόρ συλλογής μεταλλίων (51 χρυσά), σύμφωνα με το... κατά κεφαλήν ήταν ένα χρυσό μετάλλιο ανά 25 εκατ. ανθρώπους. Στην ίδια πράξη αναγωγής, οι ΗΠΑ κέρδισαν ένα χρυσό ανά 8,5 εκατ. ανθρώπους και η Τζαμάικα (6 χρυσά μετάλλια) ένα χρυσό ανά 450.000 ανθρώπους. Αν η Κίνα συμμετείχε με... Τζαμαϊκανούς αθλητές, θα κέρδιζε 2.889 χρυσά μετάλλια!
Η Τζαμάικα πνίγεται στον «βούρκο» των απαγορευμένων ουσιών, αλλά αυτό στα παρασκήνια του στίβου δεν ερμηνεύεται ως έκπληξη που άφησε άφωνο τον κόσμο του κλασικού αθλητισμού. Μοιάζει ως βέβαιη εξέλιξη. Η Τζαμάικα είχε στοχοποιηθεί τον τελευταίο καιρό και δείχνει να πληρώνει τους απίστευτους, ενίοτε και... εξωγήινους, χρόνους που αναγράφονται στα χρονόμετρα όταν κόβει το νήμα ο Μπολτ.
Αυτός ήταν και παραμένει στο κέντρο του στόχου και όχι η πατρίδα του. Παρ' όλα αυτά, ο 27χρονος ταχύτερος άνθρωπος του κόσμου δεν έχει βρεθεί να κάνει χρήση απαγορευμένων ουσιών. Οχι, βέβαια, επειδή είναι τόσο γρήγορος και δύναται να ξεφεύγει των ελεγκτών, αλλά διότι, ως λέγουν οι κακές (αμερικανικές) γλώσσες, έχει σύμμαχο την IAAF. Η Διεθνής Ομοσπονδία Στίβου δεν κρύβει την αδυναμία που έχει στον Τζαμαϊκανό σούπερ σταρ, τον αθλητή ο οποίος με τις επιδόσεις του, αλλά κυρίως με τις χορευτικές φιγούρες του διαφημίζει το προϊόν της. Οι χορηγοί περιμένουν στην ουρά προκειμένου να συνδέσουν, με πακτωλό εκατομμυρίων δολαρίων, το όνομά τους με τον στίβο και τον Μπολτ. Και αυτός, πέρα από... τούρμπο, είναι και υπάκουος. Εμαθε και ξέρει πλέον πολύ καλά να κερδίζει το παιχνίδι των εντυπώσεων, χάνοντας πού και πού και καμιά κούρσα. Ή να μη συμμετέχει, όπως έγινε το 2011 στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα της Νταεγού, όταν έχοντας μία άκυρη εκκίνηση αποκλείστηκε από την κούρσα των 100 μ., επιτρέποντας έτσι στον «ομόσταυλό» του Γιόχαν Μπλέικ να αναδειχθεί παγκόσμιος πρωταθλητής.
Συνεπώς ο Μπολτ έμαθε και κάτι άλλο: ότι δεν πρέπει να δείχνει ανίκητος. Για το δικό του καλό, αλλά και για το συμφέρον του στίβου.
Αυτός, λοιπόν, ήταν ο στόχος στα τελευταία απανωτά σκάνδαλα ντόπινγκ των πιο γρήγορων ανθρώπων στον κόσμο. Κι αν τα σκάγια, πέραν του Πάουελ και λοιπών συμπατριωτών του, πήραν και τον Τάισον Γκέι, το παρασκήνιο γνωρίζει ότι ο Αμερικανός διαθέτει σχέσεις με τους Τζαμαϊκανούς πρωταθλητές, αλλά και τους προπονητές τους, παρά το γεγονός ότι ανήκει σε άλλη σφαίρα επιρροών, στις ΗΠΑ. Στην ομάδα του Μπολτ λέγεται ότι ανήκουν και οι σπρίντερ από τα νησιά Τρίνινταντ και Τομπάγκο, Κέστον Μπλέντμαν και Μαρκ Μπερνς, οι οποίοι φέτος έχουν συμμετάσχει σε ελάχιστες κούρσες, ίσως γιατί δεν θέλουν να προκαλέσουν, ενδεχομένως γιατί θέλουν να δημιουργήσουν την έκπληξη.
Τα κρίσιμα ερωτήματα
- Από την υπόθεση αυτή, που έχει συγκλονίσει τον παγκόσμιο αθλητισμό, ανακύπτουν διάφορα ερωτήματα, όπως:
- Ποιος «κάρφωσε» την Τζαμάικα και τους αθλητές της σε τρία μεγάλα διεθνή και επίσημα αναγνωρισμένα εργαστήρια ανίχνευσης ντόπινγκ του κόσμου;
- Ποιος έμαθε, από ένα λάθος όπως λέγεται, ποιες είναι οι ουσίες χρησιμοποιούν οι ενεχόμενοι σήμερα στο πελώριο σκάνδαλο ντόπινγκ και μαρτύρησε το μυστικό;
- Ποιος, άραγε, ήταν τόσο σίγουρος ότι ανάμεσα στους ντοπέ θα υπήρχε και το όνομα του Γιουσέιν Μπολτ, Νο 1... καταζητούμενου αθλητή στις ΗΠΑ;
Πάει στη Μόσχα καθαρός και... χωρίς αντίπαλο
Η... αποκλειστικότητα της είδησης ότι Τζαμαϊκανοί πρωταθλητές του στίβου βρέθηκαν να έχουν κάνει χρήση απαγορευμένων ουσιών ανήκει στον μάνατζερ του Γιουσέιν Μπολτ. Εκείνος έσπευσε, σχεδόν περιχαρής, ίσως και ανακουφισμένος, να κοινοποιήσει την πληροφορία αλλά και τον ενθουσιασμό του ότι στους συλληφθέντες χρήστες απαγορευμένων ουσιών δεν συμπεριλαμβάνεται ο πελάτης του.
Παραμένει αδιευκρίνιστο αν η χαρά του οφείλεται στο γεγονός ότι ο εξάκις χρυσός Ολυμπιονίκης στο Πεκίνο (2008) και στο Λονδίνο (2012) στα αγωνίσματα των 100μ., των 200μ. και στη σκυταλοδρομία 4Χ100μ. ξέφυγε από τους διώκτες του αλλά και από τους αμφισβητίες του ή στο ότι κάποιοι συναγωνιστές του (με τη φανέλα της ομάδας της Τζαμάικα) αλλά και αντίπαλοί του (καθώς ανήκει σε άλλη προπονητική ομάδα) δεν μπόρεσαν να διαφύγουν τη «σύλληψη» και συνεπώς στο επερχόμενο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα της Μόσχας (10-18 Αυγούστου) ίσως τρέξει... μόνος του.
Και τούτο γιατί πλην του συμπατριώτη του, Πάουελ, έχει βρεθεί ντοπέ και ο Αμερικανός Τάισον Γκέι, ενώ ο «ομόσταυλός» του, Γιόχαν Μπλέικ, είναι τραυματίας.
Ο Βίκτορ Κόντε, ο άνθρωπος που είχε αναγάγει σε επιστήμη το ντόπινγκ και υπερηφανευόταν ότι «στην κούρσα των 100μ. στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Σίδνεϊ ήταν όλοι οι αθλητές και οι αθλήτριες ντοπαρισμένοι» με δικά του σκευάσματα, έριξε λάσπη και στον κορυφαίο σπρίντερ του κόσμου, καθώς θεωρεί αφύσικες τις επιδόσεις του.
Εξωπραγματικός
Την ίδια άποψη εκφέρει και ο πρώην πρόεδρος της WADA και μέλος της ΔΟΕ, Ντικ Πάουντ, που θεωρεί ότι «οι Τζαμαϊκανοί παραείναι καλοί για να είναι αληθινοί», ενώ ερωτηθείς συγκεκριμένα για τον Μπολτ, αποκρίθηκε: «Δεν θέλω να απαντήσω για το αν είναι καθαρός. Γενικά υπάρχουν αμφιβολίες για αθλητές που σημειώνουν τέτοιες επιδόσεις». Και βέβαια το 9,58 που πέτυχε πριν από τέσσερα χρόνια στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα του Βερολίνου είναι μία εξωπραγματική επίδοση, την οποία αδυνατεί να συλλάβει ανθρώπινος νους.
Ο αιώνιος... 3ος των μεγάλων αγώνων
Αθλητής με υψηλές γνωριμίες και μεγάλες συμπάθειες. Κι αν πριν από τέσσερα χρόνια η Ομοσπονδία της χώρας του είχε αποσύρει το όνομά του, καθώς και πέντε ακόμα συναθλητών του, από τις λίστες συμμετοχής της Τζαμάικα στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα του 2009 στο Βερολίνο, επειδή είχαν παραβιάσει τον κανονισμό «whereabouts» για το ντόπινγκ, η ΙΑΑΦ κάλυψε το σφάλμα κι έδωσε τη λύση. Καθώς και την άφεση αμαρτιών στους έξι Τζαμαϊκανούς αθλητές, παρά το γεγονός ότι η οικεία Ομοσπονδία αρχικά ενέμενε στην απόφασή της. Μόλις, όμως, της ασκήθηκε πίεση, υποχώρησε.
Και ο Ασάφα Πάουελ αγωνίστηκε στο Βερολίνο, καταλαμβάνοντας την τρίτη θέση, πίσω, όμως, από τον Γιουσέιν Μπολτ και τον Τάισον Γκέι. Οπως συνέβαινε συνήθως, καθώς, παρά το γεγονός ότι δύο φορές (το 2005 με 9.77 και το 2007 με 9.74) έχει σημειώσει νέο παγκόσμιο ρεκόρ στην κούρσα της μιας ανάσας, στους μεγάλους αγώνες σπανίως «εμφανίζεται». Αμα δε τη εμφανίσει του Γιουσέιν Μπολτ, συνήθως εξαφανίζεται, παρά τις κατά καιρούς πομπώδεις δηλώσεις του, που μετατρέπονται σε πομφόλυγες, όπως πολλάκις έχει αποδειχθεί, περί δυναμικής απάντησης και επιστροφής στην κορυφή.
Αυτή ανήκει στο «αστροπελέκι», όπως αποκαλείται ο Μπολτ, με τον οποίον ο Πάουελ δεν έχει άσχημες σχέσεις, παρά το γεγονός ότι ανήκουν σε διαφορετικά γκρουπ. Ο 31χρονος σπρίντερ είναι άτομο ηπίων τόνων, που δεν προκαλεί τους αντιπάλους του, ούτε αρέσκεται σε σόου, αλλά που δεν μπορεί να διαχειριστεί το άγχος του. Αυτό που του έχει προκαλέσει κυρίως ο Γιουσέιν Μπολτ.