Γράφει ο Ευθύλογος
Η
πρωτότυπη διατύπωση είναι: "Θαρσείν
χρή τάχ' αύριον έσετ' άμεινον". (Χρειάζεται θάρρος, ίσως το αύριο να είναι
καλλίτερο)
Σκέφτομαι όμως ότι αφού «θαρσείν χρή» έχοντας την ελπίδα ενός καλλίτερου αύριο, πόσο περισσότερο απαραίτητο είναι το «θαρσείν χρή» για ένα αύριο που κατά πάσα πιθανότητα θα «έσεται χείρον».
Υπάρχουν βέβαια αρκετοί που προτιμούν να μη γνωρίζουν, ίσως γιατί η ........
άγνοια εκτός από παράγων και προϋπόθεση της πενιχρής ευτυχίας τους, αποτελεί κι ένα ασφαλές (κατά τη γνώμη τους) άλλοθι που αξιοποιείται κατάλληλα όταν έρχεται ο λογαριασμός.
«Δεν γνωρίζαμε» ισχυρίζονται πολλοί Γερμανοί για τις χιτλερικές θηριωδίες.
«Δεν γνωρίζαμε» ισχυρίζονται πολλοί Ρώσοι για τις εκκαθαρίσεις του Στάλιν.
«Δεν γνωρίζαμε» ισχυρίζονται πολλοί Αμερικανοί για τα εγκλήματα στο Βιετνάμ.
«Δεν γνωρίζαμε» ισχυρίζονται πολλοί από μας για το δημόσιο χρέος.
Θα υπήρχε περισσότερη ειλικρίνεια αν αυτό το «δεν γνωρίζαμε», το αντικαθιστούσαμε με το «Δεν ενδιαφερθήκαμε και δεν θελήσαμε ποτέ να μάθουμε».
♦ Δεν θέλησα να μάθω όσο τα SS του Χίτλερ και οι κομισάριοι του Στάλιν δεν ενοχλούσαν εμένα. Έστω κι αν καθημερινά εξαφανίζονταν άνθρωποι από τη γειτονιά μου. Στόχος μου να περνάω ΕΓΩ καλά.
♦ Δεν θέλησα να μάθω όσο δεν έστελναν τον γιο μου στο Βιετνάμ. Έστω κι αν έφταναν από παντού τα μαύρα μαντάτα για τις σφαγές γυναικόπαιδων. Στόχος μου να ζήσουν τα ΔΙΚΑ μου παιδιά.
♦ Δεν θέλησα να μάθω όσο έτρεχε ο μισθός κι όσο ρύθμιζα τα πάντα (από το σβήσιμο της κλήσης μέχρι τον διορισμό) γλείφοντας, έρποντας και με τα κέρατά μου.
Στόχος μου να τη βολέψω ΕΓΩ.
Κατά κανόνα προτιμούμε την κουτοπόνηρη άγνοια από τη γνώση που οπλίζει τον άνθρωπο με τα απαραίτητα εφόδια ώστε να αντιμετωπίσει τα χειρότερα με όσο το δυνατόν λιγότερες απώλειες. Ίσως γι αυτό δεν δώσαμε ποτέ την δέουσα σημασία ούτε σε συμβουλές σοφών αλλά ούτε και σε προειδοποιήσεις που ηχούσαν δυσάρεστα.
Ο Σωκράτης έλεγε, « για να σου φτάνουν τα χρήματα δανείσου από τον εαυτό σου». Πρόκειται για την (ξεχασμένη) οικονομική έννοια της «αυτάρκειας» που οδηγεί σε περιορισμό των εξόδων.
Ο Πλούταρχος χαρακτήριζε τον δανεισμό πράξη υπερβολικής αφροσύνης και μαλθακότητας. «Το δανείζεσθαι της εσχάτης αφροσύνης και μαλακίας» και συνέχιζε
«Διότι χρεωνόμαστε για να πληρώσουμε όχι το ψωμί και το κρασί μας, αλλά εξοχικές κατοικίες, υπηρετικό προσωπικό, μουλάρια, ανάκλιντρ
και αφού περιγράψει τις συνέπειες του δανεισμού
«Ο δανειστής βάζει πωλητήριο στην αξιοπρέπειά σου. Αν δεν τον εξοφλείς, σε ενοχλεί. Αν πουλήσεις, ρίχνει την τιμή»,
οδηγείται στο συμπέρασμα ότι όποιος αρκείται στα αναγκαία δεν καταφεύγει στο δανεισμό. «Ει γαρ ηρκούμεθα τοις αναγκαίοις προς τον βίον, ουκ αν ην γένος δανειστών»
(Πλούταρχος Ηθικά, περί του μη δειν δανείζεσθαι)
Αλλά και μεταγενέστεροι πνευματικοί άνθρωποι περιγράφουν τα δεινά του δανεισμού.
«Το να δανείζεσαι δεν είναι και πολύ καλλίτερο από το να ζητιανεύεις»
λέει ο Πιέρ Μπουάστ, ενώ ο Ουγκώ θεωρεί ότι
«το δάνειο είναι χειρότερο κι από τη σκλαβιά γιατί ο δανειστής είναι ιδιοκτήτης της αξιοπρέπειάς σου».
Κι αν κάποιος αντιτάξει το επιχείρημα ότι οι παραπάνω δεν ήξεραν από οικονομία, μπορούμε να δούμε απόψεις μεταγενεστέρων έως και συγχρόνων μας, με αναμφισβήτητες οικονομικές γνώσεις. (Άλλωστε το ότι δικαιώθηκαν αποτελεί την καλλίτερη απόδειξη για την ορθότητα των απόψεών τους)
♦ Ο Ξενοφών Ζολώτας εξήντα χρόνια πριν, ως διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδας, υποστήριζε πάντοτε:
Α) Την ανάγκη ισοσκέλισης των Δημοσίων οικονομικών.
Β) Την δημιουργία δημόσιας αποταμίευσης.
(κάτι σαν το πρωτογενές πλεόνασμα που μας υποχρεώνουν άλλοι τώρα να εφαρμόσουμε αφού είμαστε ανίκανοι από μόνοι μας)
Γ) Όλα τα ελλείμματα να εμφανίζονται στον τακτικό προϋπολογισμό.
(προφανώς για να αποφεύγονται οι αλχημείες των αληταράδων που ασκούν την οικονομική πολιτική) (εδώ) (Σελ 33 )
♦ Ο (τότε) διευθυντής του «Οικονομικού Ταχυδρόμου» κ. Μαρίνος, από το 1966 (46 χρόνια πριν) τόνιζε:
«Δανειζόμεθα από το εξωτερικό για να εξοφλούμε τα χρέη μας στο εξωτερικό. Η Ελλάς έφθασε σε αδιέξοδο με τον συνεχή δανεισμό και με τη μη παραγωγική αξιοποίησή του» (εδώ)
♦ Αλλά και πιο πρόσφατα - το 1994 - ο παρεξηγημένος «επίτιμος» προβλέπει ότι όπως πάμε, θα καταλήξουμε στο ΔΝΤ. (εδώ) [1]
Δεν πιστέψαμε κανέναν από τους παραπάνω. Ίσως γιατί σπάνια οι άνθρωποι πιστεύουν αυτά που βλέπουν κι αυτά που ακούνε. Συνήθως βλέπουν και ακούνε αυτά που εκ των προτέρων πιστεύουν.
Για αυτό και οι Μωαμεθανοί βλέπουν οράματα με τον Μωάμεθ, οι κομμουνιστές με τον Μαρξ και οι οπαδοί του οικονομικού φιλελευθερισμού τείνουν «ευήκοον ους» στα λεγόμενα του Φρίντμαν.
Κι όταν τα οράματα και οι παχιές θεωρίες πάνε κατά διαόλου θυμούμαστε ότι «στη Δημοκρατία δεν υπάρχουν αδιέξοδα» και καταφεύγουμε στο λαό, αφού ως γνωστόν «οι λαοί δεν κάνουν λάθη». Αρκεί να συνειδητοποιούν ότι η ψήφος είναι ένα ισχυρό, άρα και επικίνδυνο όπλο στα χέρια κάθε πολίτη που ζει σε δημοκρατικό πολίτευμα. Εμείς αυτό το όπλο το χρησιμοποιήσαμε για να αυτοκτονήσουμε. Και όπως ήταν αναμενόμενο, ακόμη και σ’ αυτό αποτύχαμε. Γι αυτό και ψυχορραγούμε ακόμη.
Ίσως με τις σημερινές εκλογές να το πετύχουμε!
Σκέφτομαι όμως ότι αφού «θαρσείν χρή» έχοντας την ελπίδα ενός καλλίτερου αύριο, πόσο περισσότερο απαραίτητο είναι το «θαρσείν χρή» για ένα αύριο που κατά πάσα πιθανότητα θα «έσεται χείρον».
Υπάρχουν βέβαια αρκετοί που προτιμούν να μη γνωρίζουν, ίσως γιατί η ........
άγνοια εκτός από παράγων και προϋπόθεση της πενιχρής ευτυχίας τους, αποτελεί κι ένα ασφαλές (κατά τη γνώμη τους) άλλοθι που αξιοποιείται κατάλληλα όταν έρχεται ο λογαριασμός.
«Δεν γνωρίζαμε» ισχυρίζονται πολλοί Γερμανοί για τις χιτλερικές θηριωδίες.
«Δεν γνωρίζαμε» ισχυρίζονται πολλοί Ρώσοι για τις εκκαθαρίσεις του Στάλιν.
«Δεν γνωρίζαμε» ισχυρίζονται πολλοί Αμερικανοί για τα εγκλήματα στο Βιετνάμ.
«Δεν γνωρίζαμε» ισχυρίζονται πολλοί από μας για το δημόσιο χρέος.
Θα υπήρχε περισσότερη ειλικρίνεια αν αυτό το «δεν γνωρίζαμε», το αντικαθιστούσαμε με το «Δεν ενδιαφερθήκαμε και δεν θελήσαμε ποτέ να μάθουμε».
♦ Δεν θέλησα να μάθω όσο τα SS του Χίτλερ και οι κομισάριοι του Στάλιν δεν ενοχλούσαν εμένα. Έστω κι αν καθημερινά εξαφανίζονταν άνθρωποι από τη γειτονιά μου. Στόχος μου να περνάω ΕΓΩ καλά.
♦ Δεν θέλησα να μάθω όσο δεν έστελναν τον γιο μου στο Βιετνάμ. Έστω κι αν έφταναν από παντού τα μαύρα μαντάτα για τις σφαγές γυναικόπαιδων. Στόχος μου να ζήσουν τα ΔΙΚΑ μου παιδιά.
♦ Δεν θέλησα να μάθω όσο έτρεχε ο μισθός κι όσο ρύθμιζα τα πάντα (από το σβήσιμο της κλήσης μέχρι τον διορισμό) γλείφοντας, έρποντας και με τα κέρατά μου.
Στόχος μου να τη βολέψω ΕΓΩ.
Κατά κανόνα προτιμούμε την κουτοπόνηρη άγνοια από τη γνώση που οπλίζει τον άνθρωπο με τα απαραίτητα εφόδια ώστε να αντιμετωπίσει τα χειρότερα με όσο το δυνατόν λιγότερες απώλειες. Ίσως γι αυτό δεν δώσαμε ποτέ την δέουσα σημασία ούτε σε συμβουλές σοφών αλλά ούτε και σε προειδοποιήσεις που ηχούσαν δυσάρεστα.
Ο Σωκράτης έλεγε, « για να σου φτάνουν τα χρήματα δανείσου από τον εαυτό σου». Πρόκειται για την (ξεχασμένη) οικονομική έννοια της «αυτάρκειας» που οδηγεί σε περιορισμό των εξόδων.
Ο Πλούταρχος χαρακτήριζε τον δανεισμό πράξη υπερβολικής αφροσύνης και μαλθακότητας. «Το δανείζεσθαι της εσχάτης αφροσύνης και μαλακίας» και συνέχιζε
«Διότι χρεωνόμαστε για να πληρώσουμε όχι το ψωμί και το κρασί μας, αλλά εξοχικές κατοικίες, υπηρετικό προσωπικό, μουλάρια, ανάκλιντρ
και αφού περιγράψει τις συνέπειες του δανεισμού
«Ο δανειστής βάζει πωλητήριο στην αξιοπρέπειά σου. Αν δεν τον εξοφλείς, σε ενοχλεί. Αν πουλήσεις, ρίχνει την τιμή»,
οδηγείται στο συμπέρασμα ότι όποιος αρκείται στα αναγκαία δεν καταφεύγει στο δανεισμό. «Ει γαρ ηρκούμεθα τοις αναγκαίοις προς τον βίον, ουκ αν ην γένος δανειστών»
(Πλούταρχος Ηθικά, περί του μη δειν δανείζεσθαι)
Αλλά και μεταγενέστεροι πνευματικοί άνθρωποι περιγράφουν τα δεινά του δανεισμού.
«Το να δανείζεσαι δεν είναι και πολύ καλλίτερο από το να ζητιανεύεις»
λέει ο Πιέρ Μπουάστ, ενώ ο Ουγκώ θεωρεί ότι
«το δάνειο είναι χειρότερο κι από τη σκλαβιά γιατί ο δανειστής είναι ιδιοκτήτης της αξιοπρέπειάς σου».
Κι αν κάποιος αντιτάξει το επιχείρημα ότι οι παραπάνω δεν ήξεραν από οικονομία, μπορούμε να δούμε απόψεις μεταγενεστέρων έως και συγχρόνων μας, με αναμφισβήτητες οικονομικές γνώσεις. (Άλλωστε το ότι δικαιώθηκαν αποτελεί την καλλίτερη απόδειξη για την ορθότητα των απόψεών τους)
♦ Ο Ξενοφών Ζολώτας εξήντα χρόνια πριν, ως διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδας, υποστήριζε πάντοτε:
Α) Την ανάγκη ισοσκέλισης των Δημοσίων οικονομικών.
Β) Την δημιουργία δημόσιας αποταμίευσης.
(κάτι σαν το πρωτογενές πλεόνασμα που μας υποχρεώνουν άλλοι τώρα να εφαρμόσουμε αφού είμαστε ανίκανοι από μόνοι μας)
Γ) Όλα τα ελλείμματα να εμφανίζονται στον τακτικό προϋπολογισμό.
(προφανώς για να αποφεύγονται οι αλχημείες των αληταράδων που ασκούν την οικονομική πολιτική) (εδώ) (Σελ 33 )
♦ Ο (τότε) διευθυντής του «Οικονομικού Ταχυδρόμου» κ. Μαρίνος, από το 1966 (46 χρόνια πριν) τόνιζε:
«Δανειζόμεθα από το εξωτερικό για να εξοφλούμε τα χρέη μας στο εξωτερικό. Η Ελλάς έφθασε σε αδιέξοδο με τον συνεχή δανεισμό και με τη μη παραγωγική αξιοποίησή του» (εδώ)
♦ Αλλά και πιο πρόσφατα - το 1994 - ο παρεξηγημένος «επίτιμος» προβλέπει ότι όπως πάμε, θα καταλήξουμε στο ΔΝΤ. (εδώ) [1]
Δεν πιστέψαμε κανέναν από τους παραπάνω. Ίσως γιατί σπάνια οι άνθρωποι πιστεύουν αυτά που βλέπουν κι αυτά που ακούνε. Συνήθως βλέπουν και ακούνε αυτά που εκ των προτέρων πιστεύουν.
Για αυτό και οι Μωαμεθανοί βλέπουν οράματα με τον Μωάμεθ, οι κομμουνιστές με τον Μαρξ και οι οπαδοί του οικονομικού φιλελευθερισμού τείνουν «ευήκοον ους» στα λεγόμενα του Φρίντμαν.
Κι όταν τα οράματα και οι παχιές θεωρίες πάνε κατά διαόλου θυμούμαστε ότι «στη Δημοκρατία δεν υπάρχουν αδιέξοδα» και καταφεύγουμε στο λαό, αφού ως γνωστόν «οι λαοί δεν κάνουν λάθη». Αρκεί να συνειδητοποιούν ότι η ψήφος είναι ένα ισχυρό, άρα και επικίνδυνο όπλο στα χέρια κάθε πολίτη που ζει σε δημοκρατικό πολίτευμα. Εμείς αυτό το όπλο το χρησιμοποιήσαμε για να αυτοκτονήσουμε. Και όπως ήταν αναμενόμενο, ακόμη και σ’ αυτό αποτύχαμε. Γι αυτό και ψυχορραγούμε ακόμη.
Ίσως με τις σημερινές εκλογές να το πετύχουμε!
Κατά τα άλλα . . . καλή ψήψο!
ΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧ
[1] Διαφωνώ σε πολλά με τις πολιτικές αντιλήψεις και
του «επίτιμου» και του κ. Μαρίνου. Συμφωνώ όμως σε πάρα πολλές διαπιστώσεις τους.
Γι αυτό και προσέχω πάντα τα λεγόμενά τους.
vacon28@gmail.com