Σχολιανά 58

Γράφει ο Βασίλης Χασιώτης

Όταν η ανηθικότητα θέτει ηθικά διλήμματα
«…σ΄ αυτό ακριβώς έγκειται η φρίκη, πως κάτι τέτοιες ζοφερές υποθέσεις έπαψαν να μας φαίνονται φριχτές. Να γιατί πρέπει να φρίττουμε : γιατί τα συνηθίσαμε όλα, κι όχι για τη μεμονωμένη κακουργία του ενός ή του άλλου ατόμου. Πού βρίσκονται λοιπόν οι αιτίες της αδιαφορίας μας, της χλιαρής μας στάσης σε τέτοιες υποθέσεις, σε τέτοια σημεία των καιρών που μας προλέγουν ένα μέλλον όχι ζηλευτό; Στον κυνισμό μας......
τάχα, στην πρόωρη εξάντληση του πνεύματος, και της φαντασίας μας της τόσο νεαρής μας ακόμα κοινωνίας μα τόσο πρόωρα όμως γερασμένης; Ή, στις κλονισμένες εκ βάθρων ηθικές μας αρχές; Δεν απαντώ σ’ αυτά τα ερωτήματα, όμως παρ’ όλα αυτά, τα ερωτήματα αυτά είναι βασανιστικά. Κι ο πολίτης όχι μονάχα πρέπει, μα και οφείλει να βασανίζεται απ’ αυτά…»
Φιοντόρ Ντοστογιέβσκη : Αδελφοί Καραμάζοβ, εκδ. Γκοβόστη

[1] Από την «έντιμη» στην ανέντιμη τοκογλυφία …
...Ο ανταγωνισμός δημιουργεί πίεση στα άτομα για να εκτελούν και να αποδίδουν... Οι πιέσεις μπορεί να καταστούν αφόρητες και δεν υπάρχει τίποτα που προκαλεί περισσότερο από την πιθανότητα να εξαρτάσαι από μία υψηλά αμειβόμενη θέση μέσω της καλής επίδοσης ακόμη κι αν η τελευταία επιτεύχθηκε με ύποπτη ηθική συμπεριφορά. Οι πιέσεις του ανταγωνισμός θα εξωθήσουν το ατομικό δικαίωμα στα όρια της αποδεκτής ηθικής συμπεριφοράς...
Lord Remnant : Is There Still a Need for Morals? The World of Banking, vol. 14., no 2., April-May 1995

Το «νέο» δίλημμα είναι : την αξιοπρέπειά σου ή βοήθεια. (Το παλαιότερο ήταν : βοήθεια ή εθνική ανεξαρτησία, κι ένα άλλο επίσης παλιό, ήταν το ευρώ (που «σώζει») ή την εθνική σου ανεξαρτησία (που «δεν σώζει»).
Πρόκειται για το κλασικό δίλημμα του τοκογλύφου.
Μόνο που ο «κανονικός» (ιδιώτης) τοκογλύφος ΕΙΝΑΙ ΕΝΤΙΜΟΣ Σ’ ΕΝΑ ΑΛΛΑ ΚΡΙΣΙΜΟ ΣΗΜΕΙΟ : ΔΕΝ ΣΟΥ ΚΡΥΒΕΙ ΤΟΥΣ ΚΑΝΟΝΕΣ ΜΕ ΤΟΥΣ ΟΠΟΙΟΥΣ ΠΑΙΖΕΙ ΤΟ ΟΝΤΩΣ ΑΝΕΝΤΙΜΟ ΠΑΙΧΝΙΔΙ… ΕΚΕΙ ΔΕΝ ΙΣΧΥΕΙ ΤΟ «ΔΕΝ ΓΝΩΡΙΖΑ».
ΑΝΤΙΘΕΤΑ, το δίλημμα των εχόντων κρατικές στηρίξεις ΔΙΕΘΝΩΝ τοκογλύφων, ΕΙΝΑΙ ΕΝΑ ΣΚΕΤΟ, ΓΥΜΝΟ ΑΝΗΘΙΚΟ ΔΙΛΗΜΜΑ.
Διότι, πρώτα σε έβαλαν στο παιχνίδι της διάσωσης, και ΌΛΑ ΤΑ ΥΠΟΛΟΙΠΑ ΠΡΟΣΘΕΤΑ ΜΕΤΡΑ ΚΑΙ ΔΙΛΗΜΜΑΤΑ, ΤΑ ΘΕΤΟΥΝ ΕΚ ΤΩΝ ΥΣΤΕΡΩΝ ΚΑΙ ΧΩΡΙΣ ΝΑ ΣΟΥ ΠΑΡΕΧΟΥΝ ΤΗ ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΑ ΝΑ ΕΠΑΝΑΘΕΩΡΗΣΕΙΣ ΤΗΝ ΑΡΧΙΚΗ ΣΟΥ ΘΕΣΗ…
Η κρίση αναδεικνύει το φαινόμενο της διαπλεκόμενης διεθνούς τοκογλυφίας στο χώρο της «ευρωπαϊκής ένωσης»,  που τείνει να μεταβληθεί σε ένα χωρίς προσχήματα εσμό ΑΝΗΘΙΚΩΝ (κατά την ανωτέρω έννοια) ΤΟΚΟΓΛΥΦΩΝ…
Η Ευρώπη των λαών, δίνει στη θέση της στην Ευρώπη των Κρατών – Τοκογλύφων…
Αυτή την Ευρώπη, προσωπικά, θα την εγκατέλειπα, αν δεν μπορούσα να την αλλάξω, χωρίς πολλές κουβέντες…
[2] Το αναπόδραστο ηθικό δίλημμα
«Όταν αι κυβερνήσεις είναι νόμιμοι, αι μειοψηφίαι είναι αντιπολίτευσις. Όταν αι κυβερνήσεις είναι παράνομοι, υπάρχει Εθνική Αντίστασις κατά της εσωτερικής Κατοχής.» (Γεώργιος Παπανδρέου, 1962)
Σπύρος Λιναρδάτος : Από τον εμφύλιο στη χούντα

Λοιπόν όσοι είναι υπέρ του Μνημονίου επειδή το πιστεύουν ως την πλέον αποτελεσματική και τη μόνη ρεαλιστική πολιτική, πάει καλά.
Δεν συμφωνώ μαζί τους, αλλά, είναι αναφαίρετο δικαίωμά τους να πιστεύουν ό,τι θέλουν.
Όσοι όμως, είναι υπέρ ΤΗΣ ΞΕΝΗΣ ΠΑΡΟΥΣΙΑ ΠΟΥ ΕΠΙΒΑΛΛΕΙ τούτο το Μνημονίου, τότε, ΧΩΡΙΣ ΝΑ ΜΕ ΕΝΔΙΑΦΕΡΕΙ ΠΟΣΩΣ ΠΌΣΟ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΌ ΚΑΙ ΣΩΣΤΌ ΕΙΝΑΙ, προσωπικά, δεν θα αντάλλασα ΠΟΤΕ ΜΙΑ ΣΩΣΤΗ ΠΡΟΤΑΣΗ ΜΙΑΣ ΞΕΝΗΣ ΔΥΝΑΜΗΣ ΜΕ ΤΗΝ ΕΚΧΩΡΗΣΗ ΤΗΣ ΑΝΕΞΑΡΤΗΣΙΑΣ ΜΟΥ.
Αν δε τούτη η ξένη δύναμη έθετε τέτοιο δίλημμα, δεν θα είχα και καμία αμφιβολία, ότι η «σωστή» πολιτική που προτείνει είναι το τυρί για να με κλείσει στη φάκα, ΟΧΙ ΠΡΟΦΑΝΩΣ ΓΙΑ ΤΟ ΚΑΛΟ ΜΟΥ…
Αν σας έλεγα, ότι ΌΧΙ ΚΑΠΟΙΟΙ ΞΕΝΟΙ, ΜΑ ΚΑΠΟΙΟΙ ΝΤΟΠΙΟΙ, «ΠΡΌΣΦΕΡΑΝ» ΜΙΑ ΤΕΤΟΙΑ ΟΡΘΗ ΛΎΣΗ ΣΤΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ, ΚΑΙ ΤΑΥΤΟΧΡΟΝΑ ΘΑ ΖΗΤΑΓΑΝ ΝΑ ΤΟΥΣ ΕΚΧΩΡΗΘΟΎΝ ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΕΣ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΕΣ ΑΡΜΟΔΙΟΤΗΤΕΣ ΤΗΣ ΚΡΑΤΙΚΗΣ ΕΞΟΥΣΙΑΣ, ΜΕ ΠΟΙΑ ΛΟΓΙΚΗ ΘΑ ΑΠΕΡΡΙΠΤΕ Η ΛΟΓΙΚΗ ΤΟΥ ΜΝΗΜΟΝΙΟΥ ΤΟΝ ΝΤΟΠΙΟ ΔΙΚΤΑΤΟΡΑ (συγγνώμη : «επίτροπο» ήθελα να πω), ΕΝΩ ΘΕΩΡΕΙ ΕΥΛΟΓΙΑ ΤΟΝ ΞΕΝΟ;
[3] Ένας λαός στο «αναμορφωτήριο»…
Δυστυχισμένε μου Λαέ, καλέ κι’ ηγαπημένε,
πάντοτ’ ευκολοπίστευτε και πάντα προδομένε!
Διονύσιος Σολωμός

Έχει λεχθεί ότι το Μνημόνιο στην Ελλάδα, δεν επιβάλλεται μονάχα ως μέτρο οικονομικής σκοπιμότητας (που ως τέτοιο η αποτελεσματικότητά του αμφισβητείται και από τους ίδιους τους σχεδιαστές του), μα και ως ένα είδος «ηθικής ποινής»…
Βεβαίως, ακόμα και έναν καταδικασθέντα για ειδεχθές έγκλημα, ο νόμος του αναγνωρίζει θεμελιώδη ανθρώπινα δικαιώματα…
Εδώ, ένας λαός υπόκειται σε ΟΜΑΔΙΚΗ ΤΙΜΩΡΙΑ ΠΟΥ ΕΓΓΙΖΕΙ ΤΑ ΟΡΙΑ ΤΗΣ ΥΠΑΓΩΓΗΣ ΤΟΥ ΣΕ ΚΑΘΕΣΤΩΣ ΓΕΝΙΚΕΥΜΕΝΗΣ ΑΝΕΧΕΙΑΣ ΚΑΙ ΣΥΛΛΟΓΙΚΗΣ ΔΙΩΞΗΣ ΑΦΟΥ ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΑ ΕΧΟΥΝ ΚΑΤΑΛΥΘΕΙ ΘΕΜΕΛΙΩΔΗ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΑ (ΑΝΘΡΩΠΙΝΑ) ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ή ΠΟΛΥ ΑΠΛΑ ΕΧΟΥΝ ΚΑΤΑΣΤΕΙ ΜΑΓΙΚΕΣ ΕΙΚΟΝΕΣ…
Τούτο το φαινόμενο ΔΕΝ θυμίζει απλά μέρες Κατοχής, ΤΙΣ ΑΝΑΒΙΩΝΕΙ ΠΙΣΤΑ….
[4] Όταν το λαυράκι μπορεί και καταβροχθίζει καρχαρία…
Η ηθική συμπεριφορά έχει ιδιαίτερη σημασία για μια τράπεζα, λόγω της φύσης των προϊόντων και υπηρεσιών που προσφέρει και των συντελεστών παραγωγής που χρησιμοποιεί, καθώς και του χαρακτήρα της παραγωγικής διαδικασίας της επιχείρησης. Διαδικασίας μετασχηματισμού μιας μορφής χρηματοδοτικών πόρων, όπως οι καταθέσεις, σε μια άλλη μορφή με διαφορετικά χαρακτηριστικά ρευστότητας και κινδύνων, όπως είναι οι χορηγήσεις ή άλλες τοποθετήσεις. Ο μετασχηματισμός αυτός δικαιολογεί το κόστος χρηματοδότησης, με προσαύξηση του κόστους ευκαιρίας του αποταμιευτή, και αντανακλά την υπηρεσία που παρέχεται. (Λουκάς Παπαδήμος)
Χ. Α. Παπαδημητρίου : Ένα νέο τραπεζικό σύστημα με τα ίδια παλαιά προβλήματα, Οικονομικός Ταχυδρόμος, 18/12/97

Θυμάμαι στην αρχή της μνημονιακής περιπέτειας της χώρας, ΕΝΑ ΑΠΟ ΤΑ ΠΟΛΛΑ ηθικά διλήμματα που έθεταν οι μνημονιακοί προπαγανδιστές, ήταν κι εκείνο που ΞΕΔΙΑΝΤΡΟΠΑ ΕΠΙΧΕΙΡΟΥΣΕ ΤΗΝ ΕΝΟΧΟΠΟΙΗΣΗ ΟΛΟΚΛΗΡΟΥ ΤΟΥ ΛΑΟΥ : Όταν παίρναμε τα δάνεια ήταν καλά; Τώρα γιατί διαμαρτυρόμαστε; Θ’ αφήσω παράμερα την αθλιότητα του «παίρναμε» (αφού γνωρίζουν καλά ότι δεν πήγαιναν στις «τσέπες» ΟΛΩΝ ή δεν «επενδύονταν» για την ΣΥΝΟΛΙΚΗ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ [ΘΕΤΙΚΗ] ΠΡΟΟΠΤΙΚΗ)… Και βέβαια δεν έλειπε η ΕΧΟΥΣΑ ΑΞΙΩΣΕΙΣ ΕΠΙΒΡΑΒΕΥΣΗΣ ΜΕ ΕΝΑ ΒΡΑΒΕΙΟ ΑΝΑΛΟΓΟΥ ΚΥΡΟΥΣ ΜΕ ΕΚΕΙΝΟΥ ΤΟΥ ΒΡΑΒΕΙΟΥ ΝΟΜΠΕΛ «ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΟΛΟΓΙΑ»,  ότι η Ελλάδα των μαθητευόμενων μάγων, η Ελλάδα «μαρίδα» μπρός στα διεθνή οικονομικά σκυλόψαρα, μπόρεσε και «ξεγέλασε» όχι μια αλλά δεκάδες φορές τούτον τον διεθνούς εμβέλειας εσμό, που τώρα διεκδικεί το «δίκαιο» λαβείν του… Έτσι το μέγα ερώτημα ήταν : πώς φάγαμε τα λεφτά από τους ΕΜΠΕΙΡΟΤΑΤΟΥΣ μεγαλοκαρχαρίες, όχι σε μια στιγμή, αλλά σε μεγάλο χρονικό διάστημα : τους «εξαπατούσαμε» τουλάχιστον για 30 χρόνια, και ΔΕΝ ΠΗΡΑΝ ΜΥΡΟΥΔΙΑ!!! Μόνο τώρα το «κατάλαβαν»!!!
Και σε ό,τι αφορά τη ντόπια προπαγάνδα, δεν ήταν και πολύ δύσκολο να κατανοήσεις ότι ο μεγάλος της καημός ήταν ΠΡΩΤΙΣΤΩΣ να θεμελιώσει το αίσθημα ενοχής στην ελληνική κοινωνία, ενώ το ερώτημα και το ζήτημα ΑΝ ΤΟ ΠΑΙΧΝΙΔΙ ΗΤΑΝ ΑΝΗΘΙΚΟ ΑΠΟ ΠΛΕΥΡΑΣ ΔΑΝΕΙΣΤΩΝ (ή ΚΑΙ των δανειστών), αυτό προσωπικά, δεν το διέγνωσα ποτέ να προβάλλεται ΣΤΑ ΣΟΒΑΡΑ…
Να ένα πολύ ενδιαφέρον case study για τους φοιτητές των κοινωνικών επιστημών : πώς ένα λαυράκι μπόρεσε και ξεγελούσε ένα κοπάδι καρχαριών επί 30 χρόνια σε σημείο που παραλίγο το λαυράκι να φάει τους καρχαρίες!