Κάποιοι παίζουν με την φωτιά!

Γράφει ο Dr. Money

Όταν ο δείκτης Dow Jones καταγράφει την 9η μεγαλύτερη ημερήσια πτώση στην ιστορία, όπως χθες, κάτι δεν πάει καλά.

Κάποιος θα μπορούσε να την αγνοήσει ενώ κάποιος άλλος να την αποδώσει στη προεξόφληση άσχημων νέων από το ραπόρτο για τους απασχολούμενους (payroll) στις ΗΠΑ που θα ανακοινωθεί σήμερα και θα εντείνει τους φόβους, αν δικαιωθούν οι αρκούδες, για διπλή ύφεση της μεγαλύτερης οικονομίας του πλανήτη.

Όταν ο πρόεδρος της ΕΚΤ κ. Τρισέ ανακοινώνει ότι ενεργοποιείται ξανά το πρόγραμμα αγοράς ομολόγων (SMP) από την δευτερογενή αγορά και η τελευταία ουσιαστικά τον αγνοεί ανοίγοντας περισσότερο τα ιταλικά και τα ισπανικά spreads, κάτι δεν πάει καλά.

Όταν η κυβέρνηση ανακοινώνει ότι τα φέσια του Δημοσίου προς τον ιδιωτικό τομέα στη χώρα μας αυξήθηκαν περαιτέρω στα 6,3 δις ευρώ τον Ιούνιο, ο προϋπολογισμός βρίσκεται εκτός στόχου, η........ ύφεση βαθαίνει και ο εγχώριος τραπεζικός κλάδος προσπαθεί να επουλώσει τις πληγές του, κάτι συνεχίζει να μην πηγαίνει καλά.

Είναι αλήθεια ότι οι αγορές εμφανίζουν ενίοτε μεγάλες και απότομες διακυμάνσεις που δεν έχουν την ρίζα τους σε αλλαγή των θεμελιωδών οικονομικών δεδομένων.

Θα ήταν πολύ ευχάριστο αν το ίδιο συνέβαινε στη παρούσα φάση.

Όμως, δεν συμμεριζόμαστε αυτή την άποψη.

Η ευφορία για την συμφωνία για το αμερικανικό χρέος κράτησε λίγο.

Πιο λίγο κι από την ευφορία που επικράτησε μετά το ντιλ στη Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ.

Το μήνυμα ίσως είναι ότι το συμβιβαστικό ντιλ για την αύξηση του ορίου στο αμερικανικό χρέος δεν είναι τόσο καλό όσο αρκετοί το θεώρησαν αρχικά.

Κοινώς, υπάρχει ένα κοκτέιλ απογοητευτικών αριθμών και γεγονότων αυτό το διάστημα που κάνει τον φετινό Αύγουστο νε ξεχωρίζει. Τουλάχιστον μέχρι στιγμής.

Αν αφήσουμε στην άκρη την Ελλάδα που είναι ένα μικρό ψάρι σε μια μεγάλη λίμνη και τις ΗΠΑ καθώς αναμένουμε τα νούμερα από το ραπόρτο για τους απασχολούμενους τον Ιούλιο που θα ανακοινωθεί σήμερα, ο επόμενος σταθμός είναι η ΕΚΤ και η ΕΕ.

Ρίχνοντας μια ματιά στις χθεσινές δηλώσεις του κ.Τρισέ και στις διάφορες αναφορές των διεθνών πρακτορείων περί αγοράς πορτογαλικών και ιρλανδικών ομολόγων από την ΕΚΤ από την μια πλευρά και την αντίδραση των αγορών από την άλλη, η χθεσινή παρέμβαση της ΕΚΤ δεν μπορεί να χαρακτηρισθεί αποτελεσματική.

Τα spreads της Ισπανίας και της Ιταλίας διευρύνθηκαν περαιτέρω σε επίπεδα ρεκόρ ενώ της Ιρλανδίας ήταν αργά το απόγευμα εκεί περίπου που ξεκίνησαν το πρωί.

Τα πορτογαλικά spreads είχαν καλύτερη συμπεριφορά, συμπιεζόμενα κάπως.

Σαν να μην έφθαναν αυτά είχαμε άδειασμα του κ.Μπαρόζο από γερμανικό αξιωματούχο στους FT μετά τις δηλώσεις του προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής που κάλεσε για επανεξέταση του μηχανισμού EFSF, υπονοώντας προφανώς ότι η «δύναμη πυρός» του τελευταίου θα πρέπει να αυξηθεί.

Ο γερμανός αξιωματούχος αμφισβήτησε κατά πόσο η επαναφορά της συζήτησης κάπου δυο εβδομάδες μετά την Σύνοδο Κορυφής για τον μηχανισμό EFSF θα μπορούσε να καλμάρει τις αγορές.

Η ανταλλαγή υπογραμμίζει ακόμη μια φορά ότι οι γερμανοί δεν είναι έτοιμοι να δεχθούν να αυξηθούν τα πυρομαχικά του EFSF.

Τι σημαίνουν όλα αυτά;

Προφανώς, ο κ. Τρισέ και οι συν αυτόν εκτιμούν ότι θα πάρει αρκετό χρόνο για να είναι έτοιμο το EFSF ώστε να μπορεί να παρέμβει παρεμβαίνει στις αγορές ενώ η τάση στα ιταλικά και τα ισπανικά spreads είναι αρκετά ανησυχητική για να περιμένουν μέχρι τότε.

Όμως, η παρέμβαση της ΕΚΤ δεν επικεντρώθηκε στα ισπανικά και τα ιταλικά ομόλογα αλλά στα πορτογαλικά και τα ιρλανδικά και οι αγορές δεν ήταν μαζικές.

Προφανώς, Τρισέ και κομπανία θέλουν να λάβουν κάτι ως αντάλλαγμα από τις κυβερνήσεις της Ρώμης και της Μαδρίτης για να παρέμβουν και αυτό δεν μπορεί να είναι άλλο από πακέτα μέτρων για την μείωση του δημοσιονομικού ελλείμματος και την προώθηση των διαρθρωτικών αλλαγών.

Επιπλέον, η ΕΚΤ, στην οποία οι αποφάσεις λαμβάνονται με συναινετικό τρόπο, δεν θα μπορούσε να προβεί σε μαζικές αγορές ομολόγων από την στιγμή που η απόφαση είχε ληφθεί κατά πλειοψηφία.

Όμως, η ιστορία των παρεμβάσεων στην αγορά διδάσκει ότι το κόστος είναι πιο μικρό και η αποτελεσματικότητά τους πιο μεγάλη όταν γίνεται στα αρχικά στάδια μιας κρίσης.

Είναι δεδομένο ότι αν τα σημερινά υψηλά επίπεδα δανεισμού της Ιταλίας διατηρούνταν επί μακρόν, οι αγορές δεν θα θεωρούσαν εφικτή την σταθεροποίηση και μείωση του δημόσιου χρέους της από την στιγμή που ανέρχεται στο 120% του ΑΕΠ και η χώρα δανείζεται 220 δις ευρώ ετησίως να το εξυπηρετήσει.

Αυτό πρακτικά συνιστά πρόσκληση για σπέκουλο.

Που καταλήγουμε;

Είναι στο χέρι της Ιταλίας και της Ισπανίας, κάτι που είναι πιο δύσκολο λόγω εθνικών εκλογών τον Νοέμβριο, να λάβουν τα απαραίτητα μέτρα ώστε να λύσουν τα χέρια της ΕΚΤ για να παρέμβει, αγοράζοντας ομολογά τους.

Όμως, ο χρόνος δεν είναι σύμμαχός.

Όσο πιο πολύ «ξεχειλώνουν» τα spreads, τόσο πιο δύσκολο θα είναι για την ΕΚΤ και την ΕΕ να τα μαζέψουν.

Dr. Money