Γράφει ο Νίκος Μηλαπίδης
Στην εποχή του Μνημονίου οτιδήποτε πέφτει στον κρατικό κορβανά, με δεδομένη την απόκλιση που παρουσιάζεται στα πραγματικά έσοδα από τα υπολογιζόμενα για το 2011, πιστώνεται στα θετικά της κυβερνητικής πολιτικής. Στόχος είναι τα νούμερα, γιατί όλα είναι σήμερα οικονομία.
Εσχάτως πληροφορούμαστε ότι και το περιβάλλον, φυσικό και οικιστικό άπτεται της οικονομίας. Όλα, λοιπόν, έχουν την τιμή τους, αρκεί να εισπράξουμε, έστω κι αν το ευαγγέλιο της ανάπτυξης, κατά το κυβερνών κόμμα, έχει πράσινο χρώμα. Μάλλον αυτό που φυτρώνει ανάμεσα στα τσιμέντα.
Η βλάβη ή αλλοίωση φυσικού και οικιστικού περιβάλλοντος, που προκαλείται από την αυθαίρετη δόμηση κι εμποδίζει την επίτευξη του συνταγματικού σκοπού της ορθολογικής ανάπτυξης και λειτουργικότητας των οικισμών της χώρας, δεν γίνεται να μπαίνει στη λογική της συναλλαγής μεταξύ του αυθαιρετούντα και του κράτους. Η χειροτέρευση των όρων διαβίωση των πολιτών έρχεται σε σύγκρουση με το άρθρο 24 του Συντάγματος (Προστασία του Περιβάλλοντος).
Οι φαύλες πολιτικές του παρελθόντος που .........
αψήφισαν τον Συνταγματικό νομοθέτη, επιφύλαξαν ένα βολικό πλαίσιο αποποίησης της πραγματικής ευθύνης της Πολιτείας να προβαίνει στην κατεδάφιση των αυθαιρέτων κατασκευών, όχι από διακριτική ευχέρεια αλλά από υποχρέωση. Πλήθος ευνοϊκών παρεμβάσεων του νομοθέτη υπέρ της αυθαίρετης δόμησης παγίωσαν την αντίληψη ότι «δεν έγινε και τίποτα». Αδίκημα μεν το αυθαίρετο, «τακτοποιήσιμο» δε από την Πολιτεία.
αψήφισαν τον Συνταγματικό νομοθέτη, επιφύλαξαν ένα βολικό πλαίσιο αποποίησης της πραγματικής ευθύνης της Πολιτείας να προβαίνει στην κατεδάφιση των αυθαιρέτων κατασκευών, όχι από διακριτική ευχέρεια αλλά από υποχρέωση. Πλήθος ευνοϊκών παρεμβάσεων του νομοθέτη υπέρ της αυθαίρετης δόμησης παγίωσαν την αντίληψη ότι «δεν έγινε και τίποτα». Αδίκημα μεν το αυθαίρετο, «τακτοποιήσιμο» δε από την Πολιτεία.
Κι αν ο νόμος επιτρέπει την εξαίρεση από την κατεδάφιση για τα αυθαίρετα κτίσματα που έχουν χτιστεί σε περιοχές όπου επιτρέπεται η δόμηση, και σύμφωνα με τους ισχύοντες όρους δόμησης, εφόσον τους δοθεί οικοδομική άδεια, έστω και εκ των υστέρων, δεν ισχύει το ίδιο για τα αυθαίρετα κτίσματα που ξεφύτρωσαν μέσα σε δάση, παραλίες κ.ο.ε.
Το Συμβούλιο της Επικρατείας έχει επισημάνει επανειλημμένως ότι ο γενικός κανόνας είναι η κατεδάφιση των αυθαιρέτων κατασκευών, οι δε ρυθμίσεις που επιτρέπουν την εξαίρεση από την κατεδάφιση συνιστούν παρεκκλίσεις, οι οποίες πρέπει να ερμηνεύονται συσταλτικά.
Η ίδια η Πολιτεία αναζητά τρόπο «τακτοποίησης» κι όχι τυπικής νομιμοποίησης (γιατί τότε προσκρούει στο ΣτΕ και το Σύνταγμα) στο βωμό της είσπραξης βραχυπρόθεσμων εσόδων (1,2 εκατ. αυθαίρετα είναι αυτά), αδιαφορώντας για την ασφάλεια δικαίου στη συνείδηση του μέσου πολίτη, παρακάμπτοντας τη νομιμότητα. Απαρνιέται, δηλαδή, τον θεσμικό της ρόλο, χαράσσοντας εμφαντικά τον δρόμο προς την ανομία.
Αναρωτιέμαι, τι απαιτήσεις μπορεί να έχει από τους πολίτες αυτής της χώρας μια κυβέρνηση που σπεύδει να καταπατήσει πρώτη για λόγους οικονομικής δυσχέρειας τη νομιμότητα. Πώς πείθεται η κοινή γνώμη ότι κάτι αλλάζει; Υποθέτω από την εφαρμογή των υπαρχόντων νόμων που φτάνουν και περισσεύουν για την εξυπηρέτηση του δημοσίου συμφέροντος, τμήμα του οποίου είναι σίγουρα η προστασία του Περιβάλλοντος και η βελτίωση των όρων διαβίωσης των πολιτών.
Σε κάθε άλλη περίπτωση αυξάνεται το έλλειμμα νομιμότητας και το πλεόνασμα ατιμωρησίας. Δικαιολογημένα τότε οι Έλληνες αναζητούν «παράθυρα» σε κάθε νόμο, έστω κι αν εκ πρώτης όψεως δεν υπάρχουν.
Ο θεσμός της επιφανείας, όχημα στο οποίο εύστοχα (;) επιβιβάστηκε η κυβέρνηση πριν λίγο καιρό προκειμένου να αξιοποιήσει την δημόσια γη συνοδευόταν από μια Ινδιάνικη ρήση.
Η ρήση έλεγε: «Τη γη δεν την αποκτούμε από τους γονείς μας, αλλά την δανειζόμαστε από τα παιδιά μας».
Στην Ελλάδα, όμως έχουμε γεμίσει καουμπόηδες με πράσινα καπέλα που οδηγούν μπετονιέρες και κρατάνε κομπιουτεράκια.
*O Nίκος Μηλαπίδης είναι νομικός.