Στην πρόσφατη συζήτηση για την δωρεά οργάνων με αφορμή την παρουσίαση του σχετικού νομοσχεδίου εκφράσθηκαν δυο εκ πρώτης όψεως διαμετρικά αντίθετα απόψεις. Η μια η σοσιαλιστική (του π.χ. ΠΑΣΟΚ) δίνει την κυριότητα του νεκρού σώματος (και συνεπώς των οργάνων του) εν μέρει στο κράτος. Η άλλη η φιλελεύθερη (που εξέφρασε π.χ. η Δημοκρατική Συμμαχία) αντιστέκεται στην όπως την αποκαλεί «κρατικοποίηση» του σώματος και προτείνει ότι μόνο το ζων άτομο έχει το δικαίωμα να αποφασίσει τι θα γίνει με το νεκρό σώμα «του».Πιστεύω ότι και οι δυο απόψεις είναι στη βάση τους αντιφιλελεύθερες. Αυτό είναι προφανές με την άποψη του κυβερνώντος κόμματος που όπως σωστά εκτιμήθηκε στην ουσία «κρατικοποιεί» το πτώμα. Όμως είναι λιγότερο προφανές με την άποψη της Δημ.Συμ. Πώς άλλωστε θα μπορούσε να θεωρηθεί αντιφιλελεύθερη μια άποψη που δίνει στο άτομο το δικαίωμα να αποφασίσει τι θα γίνει με το σώμα «του» μετά τον θάνατο του;
Ας αποκαλέσουμε τον ζωντανό Γιώργο « Γ1» και τον πεθαμένο Γιώργο «Γ2». Σύμφωνα με την λεγόμενη «φιλελεύθερη» άποψη ο Γ1 έχει το αποκλειστικό δικαίωμα να αποφασίσει για το τι μέλλει γενέσθαι με τον Γ2. Ερώτημα: Γιατί; Τι το κοινό έχει ο Γ1 έχει με τον Γ2 και που θεμελιώνεται το δικαίωμα της κυριότητας του πρώτου επί του δεύτερου;
Ο Γ1 και ο Γ2 είναι δυο εντελώς διαφορετικά όντα που δεν έχουν τίποτα κοινό. Ο Γ2 δεν ψηφίζει, δεν κάνει σεξ, δεν παίζει τένις,δεν έχει συνείδηση, μνήμη κλπ-γενικώς δεν έχει απολύτως κανένα κοινό χαρακτηριστικό με τον Γ1.Πρόκειται για μια εντελώς διαφορετική οντότητα. Με ποιό λοιπόν δικαίωμα ο Γ1 θα αποφασίσει για το τι μέλλει γενέσθαι με τον Γ2;
Για να γίνει πιο κατανοητό το επιχείρημα, φαντασθείτε ότι ο Γιώργος μετά τον θάνατό του γίνεται Δρακουλίνος (βρυκολακιάζει δηλαδή). Σύμφωνα με την «φιλελεύθερη» άποψη ο Γιώργος έχει το δικαίωμα να αποφασίσει τι θα κάνει ο Δρακουλίνος -τι ώρα θα ξυπνάει, αν θα πίνει λάιτ ή πλήρες αίμα, αν θα μετακομίσει στην Τρανσυλβανία ή στον Περισσό κλπ. Ερώτημα: Γιατί έχει αυτό το δικαίωμα ο Γιώργος; Ο Γιώργος και ο Δρακουλίνος είναι δυο τελείως διαφορετικά πρόσωπα. Το κάθε ένα « ζει» στην δική του διάσταση, στον δικό του κόσμο. Από που κι ως που μπορεί ο Γιώργος μπορεί να πάρει αποφάσεις που θα αφορούν τον Δρακουλίνο;
Εκείνοι που υποστηρίζουν ότι ένα άτομο έχει δικαιώματα στο μετά τον θάνατο σώμα «του» διαπράττουν ένα εννοιολογικό λάθος. Πιστεύουν ότι υπάρχει μια συνέχεια μεταξύ του Γ1 και του Γ2 όπως πιθανώς να υπάρχει μια συνέχεια στον Γ1 όταν είναι εικοσάχρονος, τριαντάχρονος κλπ. Ομως αυτό δεν ισχύει. Ο Γιώργος στα 20 και στα 40 του ίσως να είναι το ίδιο πρόσωπο. Όμως ο ζων Γιώργος και το παγωμένο πτώμα που έχει ταφεί στη ανατολική πτέρυγα του Α Νεκροταφείου Αθηνών και φέρει στην ταφόπετρα το όνομα του σίγουρα δεν είναι τα ίδια πρόσωπα. Γι’ αυτό λοιπόν η άποψη που υποστηρίζει ότι ο πρώτος έχει δικαιώματα στο δεύτερο είναι κατά την άποψη μου ξένη προς τον φιλελευθερισμό. Έκτος φυσικά και αν δεχτούμε την άποψη ότι υπάρχει μια κοινή «ψυχή» που συνδέει τον Γ1 με τον Γ2. Αλλά εδώ φυσικά σταματάει η σοβαρότητα και ο φιλελευθερισμός και αρχίζουν τα παραμύθια …
www.protagon.gr