Τι είναι αξίες; Πώς διαμορφώνονται; Γιατί αμφισβητούνται ;

Πολύς ο λόγος για κρίση αξιών……Ας το προσεγγίσουμε .
 Γράφει η Ελένη Παπουτσή


Οι   οροι που ρυθμίζουν και καθορίζουν τη δομή  και τη λειτουργία   μιας εποχής είναι οι αξίες της. Αν είναι  προιόν ιστορικής ωρίμανσης λέγονται παραδοσιακές. Πχ ο θεσμός της οικογένειας. Οι αξίες του ανθρωπου  δίνουν μορφή και κατεύθυνση στα συναισθήματα και τη θέληση του. Η διάρκεια μιας αξίας βάζει το συναίσθημα και τη θέληση του ατόμου σ ενα καλούπι που πήζει, και δε σπάει έυκολα

Πώς δημιουργουνται οι αξίες;

Οι άνθρωποι κάθε εποχής με βάση τις γνώσεις τους δημιουργούν ένα κοσμοείδωλο. Κάπως σαν να σκηνοθετείται το σύμπαν για να βρεί το ρόλο του ο άνθρωπος Αυτή είναι η κοσμοεικόνα του ανθρώπου. Μέσα  στις κοινωνικές διεργασίες διπιστώνεται παρά την  ατομικότητα του καθενός, η ύπαρξη κοινών αναγκών και  φόβων. Ανάλογα με τα κριτήρια της κάθε εποχης ο άνθρωπος  εξηγεί το χθές, ζεί το τώρα, προδιαγράφει το άυριο. Ετσι δημιουργείται το πνευματικό εγώ μιας εποχής.
Κάθε εποχή όμως, εχει και το υλικό της εγω. Άλλες είναι οι υλικές και τεχνικές δυνατότητες, άλλες οι ...........υλικές ανάγκες και άλλες οι οικονομικές σχέσεις των ανθρώπων κάθε ιστορικής περιόδου. Αυτοί είναι  οι  γενικοί όροι που  διαμορφώνουν τις αξίες.
Γιατί  αμφισβητούνται οι αξίες;

Καταλύτης για την  αμφισβήτηση  είναι , ότι η νόηση του ανθρώπου με πολλή μεγαλύτερη ευχέρεια κρίνει και απορρίπτει παρά οργανανώνει και θέτει,Αυτό συμβαίνει και με τις αξίες, που συγχρόνως,  ενώ η νόηση απορίπτει,  η θέληση και το συνάισθημα  γατζώνονται  αγωνιωδώς  από αυτές. Αργά ή γρήγορα ο νους και η γνώση ξεχειλίζουν και στη μέση οι αξίες συγκλονίζονται, οπότε  οι άνθρωποι βγαίνουν από τις  ασφαλείς τους φόρμες. Αυτοί που εκπροσωπούν τον ώριμο νου και τη γνώση είναι οι διαφωτιστες κάθε εποχής . Λίγοι, αλλά μπορεί να συναντήσουν αντιδράσεις από μηδενιστικούς κύκλους, ή από άτομα που εχουν συμφέροντα. Η  άλλη πλευρά εκπροσωπέιται  από  συντηρητικους  αρχών. Λίγοι και  και αυτοί, αλλά προσχωρούν και φανατικοί. Αυτές είναι οι παρατάξεις της αμφισβήτησης Ανάμεσα στις δυο  παρατάξεις ξεσπά μια  ένταση με πυρήνα τις αξίες. Αυτό είναι η αμφισβήτηση. Μπορεί να γεννήσει εξέλιξη, επανάσταση παλινδρόμηση ή κατάρευση ανάλογα με το ποια παράταξη θα επικρατήσει.  Ετσι οι αξίες  κρίνονται απορίπτονται ή παγειώνονται ιστορικά. Γνωρίζουμε ότι υπάρχουν στοιχεία που παραμένουν αμετάβλητα και ανεξάρτητα για τις ανθρώπινες ψυχές, και αυτές είναι  αξίες αναλοίωτες. Οι άλλες  είναι εκτεθημένες στην ιστορική ροή,στον υποκειμενισμό των ατόμων και των εποχών, και στη γνωση.
Ο εποχές που ζουν στην αμφισβήτηση είναι επικίνδυνες και θολές. Σε αυτές ανήκει και η δική μας εποχή, που θεωρείται  ένα κοινωνιολογικό σύμφυρμα

Πώς έρχεται η αμφισβήτηση