Του Δημήτρη Γιαννακόπουλου
Κατάφερα να τσαντίσω ακόμα και τους φίλους μου. «Πες τα απλά!», απαιτούν εμφανώς αγχωμένοι πλέον. Προσπαθώ, αλλά δυστυχώς φαίνεται να μην τα καταφέρνω. Με εμποδίζει προφανώς η επίγνωση ότι η απλότητα στην προβληματοποίηση της πραγματικότητας, που εκφράζεται μέσω της απλοϊκότητας του λόγου, οδηγεί στην καλλιέργεια στάσεων και συμπεριφορών που τροφοδοτούν το σημερινό χυδαίο οικοδόμημα του δημόσιου λόγου στην Ελλάδα.
Απλά τα λέει ο Γιώργος και η κυβέρνησή του, απλά και ο Σαμαράς, απλά και η Παπαρήγα. Η υπόλοιπη αριστερά τα βλέπει λιγότερο απλά, αλλά τα εκφράζει εξίσου απλοϊκά. Για τους νεοφιλελεύθερους με βούλα, τα πράγματα δεν είναι απλά, είναι μάλλον απλουστευτικά. Όσο για τους εκκολαπτόμενους νεοφασίστες στην χώρα μας, η οποιαδήποτε λύση στην κρίση προσομοιάζεται με την τελική λύση των κληρονόμων του ευρωπαϊκού φασισμού και ναζισμού.
Ο δημοκρατικός λόγος δυστυχώς δεν είναι απλός. Η απλοϊκότητα στον πολιτικό λόγο υποκρύπτει ολοκληρωτικές αντιλήψεις και οδηγεί αναπόδραστα σε αυταρχικές συμπεριφορές. Η δημοκρατία για να συνυπάρξει με τον φιλελευθερισμό, απαιτεί βαθύ...... στοχασμό, αντιδογματισμό και διαρκή εξερεύνηση των πολιτικών μέσων, ώστε η καπιταλιστική οικονομία να χειραγωγηθεί από τις επιμέρους κοινωνίες και όχι οι τελευταίες από αυτήν. Η πολιτική φιλοσοφία και η επιστήμη που αποτελεί το εφαρμοσμένο τέκνο της, δεν μπορούν να αγνοούνται από τον τεχνικό της εξουσίας. Οι πολιτικοί μας διαπράττουν πολιτικά εγκλήματα διότι είναι φούσκες που γεμίζουν με αέρα κοπανιστό τον οποίο παράγουν διάφορα κέντρα συμφερόντων στον κόσμο, ή συντηρούν μουχλιασμένα δόγματα προηγούμενων τυχοδιωκτών.
Αν επιμένετε να μιλήσουμε απλά για την κρίση και τις προοπτικές επιβίωσης και προόδου της ελληνικής κοινωνίας, θα έπρεπε να ξεκινήσουμε με μπινελίκια, να συνεχίσουμε με κατάρες για να καταλήξουμε σε αυτοφασκελώματα. Δεν βλέπετε το αδιέξοδο του κυρίαρχου πολιτικού λόγου στην χώρα; Δεν παρατηρείτε οι φούσκες της μεταπολίτευσης να διατείνονται ότι είναι ικανές να ξεφουσκώσουν την φούσκα που οι ίδιες δημιούργησαν για να υπάρξουν πολιτικά και κοινωνικά μέσω αυτής; Δεν βλέπετε ότι οι τραμπάκουλες της εξουσίας ονειροφαντάζονται την ανάπτυξη μέσω της εσωτερικής υποτίμησης, που δήθεν θα ενισχύσει την μοναδική ζωντανή βιομηχανία της χώρας, τον τουρισμό; Θέλετε με οικονομική σκέψη να αποδείξουμε ότι η Ελλάδα της ΕΕ και της ευρωζώνης δεν μπορεί να γίνει Ταϊλάνδη; Ή μήπως επιθυμείτε να δείξουμε ότι το μοντέλο της Ταϊλάνδης είναι απολύτως αταίριαστο με την ευρωπαϊκή ταυτότητα της Ελλάδας;
Δεν υπάρχει τίποτα απλό στην σημερινή κρίση της χώρας. Όλοι όσοι προσπαθούν να την απλοποιήσουν είτε μέσω του μηχανισμού φτωχοποίησης που επέλεξε η κυβέρνηση του καθεστώτος, είτε μέσω της discourse του εργασιασμού, υπεκφεύγουν, δείχνοντας παράλληλα την αδυναμία τους να στοχαστούν και να πράξουν πολιτικά. Στην Ελλάδα αυτή την στιγμή εφαρμόζεται δια του ΔΝΤ, η «θεωρία της καταστροφής» που αναπτύχθηκε αναφερόμενη σε επιχειρηματικά περιβάλλοντα και όχι σε κράτη. Αυτό είναι το πείραμα που διεξάγεται. Στο πείραμα αυτό δεν υπάρχει οικονομικός καταλύτης. Υπάρχει μόνον πολιτικός και λαϊκός. Στην μεν πρώτη περίπτωση απαιτείται μεταπολίτευση από μη καθεστωτικές δυνάμεις, στην δε δεύτερη, μία γενικευμένη λαϊκή εξέγερση θα σταμάταγε ασφαλώς την εφαρμογή του πειράματος, δίχως όμως να γνωρίζει κανείς πού θα μπορούσε να καταλήξει η «αντίδραση». Πόσο πιο απλά μπορεί να πει κανείς ότι δίχως την ανατολή μιας φρέσκιας ηγεσίας με προοδευτικούς προσανατολισμούς, γνώση και ικανότητα που θα επέφερε μεταβολή του ηγεμονικού χαρακτήρα της μεταπολίτευσης του 1974, λύση σε ευρωπαϊκό πλαίσιο δεν μπορεί να δοθεί; Πόσο πιο απλά μπορεί να πει κανείς ότι, στον βαθμό που το κίνημα παραγνωρίζει την ανάγκη σχηματισμού μιας μεταπολιτευτικής κυβέρνησης η οποία θα στηρίζεται στις πραγματικά δημοκρατικές δυνάμεις που συμβολικά ταυτοποιούνται μέσω του αντιμνημονιακού αγώνα, ευρωπαϊκή προοπτική για την χώρα δεν μπορεί να υπάρξει.
Αυτά θα έπρεπε να είναι τα «απλά» από τα οποία θα προέκυπταν τα εξόχως σύνθετα και δύσκολα, που θα απαιτούσαν πολιτική αρετή, κοινωνική τόλμη και βαθειά φιλοσοφημένη επιστημονική γνώση και διοικητική τεχνική στην συνέχεια, ώστε να ξεκινήσει η αναδόμηση από το σημερινό επίπεδο και όχι από τα ερείπια που θα αφήσει πίσω της η στρατηγική του ΔΝΤ. Εάν είμαστε ανίκανοι να προσεγγίσουμε αυτά τα «απλά», τότε αναπόδραστα θα αφεθούμε στα χέρια τυχοδιωκτικών συμφερόντων που ήδη απεργάζονται τριτοκοσμικές λύσεις για την χώρα.
Έτσι απλά, αλλά καθόλου όμορφα κατά την γνώμη μου!