Η «ανάσταση» ενός σχολείου στην Καλαμπάκα


«Ζωή» απέκτησε και πάλι το παλιό, πέτρινο δημοτικό σχολείο στο Μαυρέλι της Καλαμπάκας, που θα λειτουργεί εφεξής ως λαογραφικό μουσείο. Το Δημοτικό Σχολείο Μαυρελίου ιδρύθηκε το 1881 και το λιθόκτιστο διδακτήριο ανεγέρθηκε τα έτη 1926 - 1927. Οι εργασίες αποκατάστασης στο εγκαταλειμμένο σχολείο ξεκίνησαν τον Οκτώβριο του 2008, στο πλαίσιο της εργολαβίας «Ανάδειξη παλαιών πέτρινων σχολείων σε λαογραφικά μουσεία» (προϋπολογισμού 470.000 ευρώ) και ολοκληρώθηκαν πριν από λίγο καιρό, οπότε κι έγιναν τα εγκαίνια του μουσείου.
Πλέον, το άλλοτε δημοτικό σχολείο φιλοξενεί σχολικά βιβλία και αντικείμενα παλαιότερων ετών, φωτογραφίες που απεικονίζουν σχολικά δρώμενα δεκαετιών, αποτελώντας μία ζωντανή κυψέλη πολιτιστικής παράδοσης και πολιτισμού, μια ζωντανή ανάμνηση του χωριού.
Πώς όμως πήρε «σάρκα και οστά» αυτή η προσπάθεια; Ο Σπυρίδωνας Διβάνης ως Πρόεδρος της Κοινότητας, της Εκκλησιαστικής Επιτροπής και της Σχολικής Εφορίας, προέβη στην εκποίηση της κινητής και ακίνητης περιουσίας του Ιερού Ναού Κοιμήσεως της Θεοτόκου και επέβαλε την προσωπική εργασία των κατοίκων. Έτσι, με τις εισπράξεις της πώλησης 75 αιγοπροβάτων κι ενός ακίνητου του ........
ναού, αντιμετωπίστηκαν οι δαπάνες, που δεν αντιμετωπίζονταν με την προσωπική εργασία των κατοίκων.
Η κυριότητα του διδακτηρίου ανήκε στη Σχολική Εφορία. Στο Δημοτικό Σχολείο Μαυρελίου λειτούργησε 3/τάξιο Μεικτό Νυχτερινό Σχολείο το σχ. έτος 1955 -1956 με 33 μαθητές, το σχ. έτος 1957 -1958 με 65 μαθητές, το σχ. έτος 1959 - 1960 με 34 μαθητές. Η λειτουργία του σχολείου ανεστάλη από το σχ. έτος 2001 - 2002 έως και το 2006 - 2007.
Το σχολείο καταργήθηκε το 2007 και το αρχείο του βρίσκεται στο 2ο Γραφείο Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Τρικάλων. Σημαντική είναι η κίνηση του μαθητικού δυναμικού του Δημοτικού Σχολείου. Ενδεικτικά, το έτος 1949 -1950 είχε 204 μαθητές, το 1959 -1960 171, ενώ το έτος 1997 -1998 έφτασε να έχει μόνο τρεις μαθητές. Το σχολείο βρίσκεται στο Μαυρέλι του δήμου Τυμφαίων, στην περιοχή της Καλαμπάκας, σε υψόμετρο 1130 μέτρων. Παλιό Κεφαλοχώρι της περιοχής, που η ίδρυσή του υπολογίζεται στα 800 - 900 μ.Χ.
Σημαντική πολιτιστική κληρονομιά είναι η παλιά εκκλησία Κοιμήσεως Θεοτόκου, που χτίστηκε το 1640 μ.Χ. και αποτελεί διατηρητέο μνημείο. Σ' ένα ύψωμα 1230μ. (στα παλιά σύνορα Μακεδονίας) βρίσκεται ο Σταθμός Λόχου Ευζώνων, ένα πετρόχτιστο κτίριο που χρονολογείται το 1881 και πρώτος διοικητής του ήταν ο Παύλος Μέλας.
Στο Μαυρέλι υπάρχει σπάνιο δάσος οξυάς, όπου είναι ιδανικό μέρος για αναψυχή και πεζοπορία. Η παλιά τοποθεσία του χωριού ήταν στη θέση αμπέλια και η μεταφορά στη σημερινή του θέση, κατά την παράδοση, έχει ως αφορμή την εικόνα της Παναγίας, η οποία έφευγε από την παλιά θέση του χωριού και πήγαινε εκεί όπου σήμερα είναι χτισμένη η εκκλησία του χωριού. Το χωριό πανηγυρίζει στις 15 Αυγούστου.
Σε δηλώσεις του, ο Δήμαρχος Τυμφαίων, Τάσος Κουφοχρήστος, έκανε λόγο για μια σημαντική παρέμβαση που συμβάλλει στη διατήρηση της πολιτιστικής κληρονομιάς του τόπου, με τον καλύτερο τρόπο.