Ο ΑΕΙΦΟΡΟΣ ΚΑΙ Η ΠΡΑΣΙΝΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ
Η σύγχρονη εποχή απαιτεί τη συμμετοχή του καθενός από εμάς στην ανάληψη δράσεων -μεγάλων ή μικρών- με σκοπό τη βελτίωση του περιβάλλοντος στο οποίο ζούμε και αλληλεπιδρούμε. Σήμερα, ολοένα και περισσότερα νοικοκυριά παγκοσμίως, αντικαθιστούν τους κοινούς λαμπτήρες πυρακτώσεως με οικονομικούς, απολαμβάνοντας οικονομικά και περιβαλλοντικά οφέλη.
Παρόλο που οι κοινοί λαμπτήρες έχουν πολύ μικρό κόστος αγοράς, θεωρούνται ασύμφοροι, συγκριτικά με τους οικονομικούς, λόγω της εξαιρετικά μεγάλης κατανάλωσης ενέργειας που ......
προκαλούν. Μόνο το 10% της καταναλισκόμενης ενέργειάς τους μετατρέπεται σε φως, ενώ το υπόλοιπο 90% σε θερμότητα, επιβαρύνοντας την ατμόσφαιρα με 150 κιλά διοξειδίου του άνθρακα, ανά λαμπτήρα, τον χρόνο.
Οι σύγχρονοι οικονομικοί λαμπτήρες (συνεπτυγμένοι λαμπτήρες φθορισμού), για το ίδιο επίπεδο φωτεινότητας, έχουν 10 φορές μεγαλύτερο χρόνο ζωής (10.000, 12.000 και 15.000 ώρες ανάλογα με τον τύπο), ενώ καταναλώνουν μόνο το ένα πέμπτο της ηλεκτρικής ενέργειας. Το κόστος αγοράς τους είναι μεν μεγαλύτερο, αλλά το συνολικό οικονομικό όφελος από τη χρήση τους είναι σημαντικό, ως αποτέλεσμα της χαμηλής κατανάλωσης ρεύματος και της μεγαλύτερης διάρκειας ζωής τους. Επιπλέον, οι οικονομικοί λαμπτήρες επιβαρύνουν μόλις με 29 κιλά διοξειδίου του άνθρακα, ανά έτος χρήσης.
Τα οφέλη από τη χρήση οικονομικών λαμπτήρων
Σύμφωνα με στοιχεία της Greenpeace, η χρήση οικονομικών λαμπτήρων στην Ελλάδα, μπορεί να ελαττώσει την εκπομπή διοξειδίου του άνθρακα κατά 1,4 εκατ. τόνους ετησίως. Για τον ίδιο χρόνο λειτουργίας η κατανάλωση των συμβατικών λαμπτήρων είναι έως και 550% υψηλότερη, ενώ το οικονομικό όφελος από τη χρήση ενός οικονομικού λαμπτήρα 20W στις 12.000 ώρες (περίπου 1 έτος) λειτουργίας ανέρχεται σε €80,00. Καθίσταται, λοιπόν, σαφές ότι οι σύγχρονοι λαμπτήρες είναι μία οικονομικότερη και φιλικότερη προς το περιβάλλον λύση, εφόσον, κάθε κιλοβατώρα που εξοικονομείται στη χώρα μας ισοδυναμεί με ένα κιλό λιγότερο διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα.
Πολλές χώρες, ενθαρρύνουν τους κατοίκους τους να αντικαταστήσουν τους παλιούς λαμπτήρες με τους ενεργειακά αποδοτικούς. Χώρες όπως η Αυστραλία έχουν ήδη επιβάλλει με νόμο την αλλαγή όλων των λαμπτήρων πυράκτωσης ως το 2010, ενώ ανάλογη νομοθεσία προετοιμάζεται στις Η.Π.Α. Στο μεταξύ, στην Ελλάδα, χάρη στην πίεση των καταναλωτών και Μη Κυβερνητικών Οργανώσεων (Μ.Κ.Ο.), μεγάλες αλυσίδες υπεραγορών δεσμεύτηκαν ότι μέχρι το 2010 θα αποσύρουν τις ενεργοβόρες λάμπες πυρακτώσεως από τα ράφια τους.
To μειονέκτημα των οικονομικών λαμπτήρων
Ωστόσο, οι οικονομικοί λαμπτήρες παρουσιάζουν ένα σημαντικό μειονέκτημα. Μέχρι στιγμής, ο υδράργυρος είναι απαραίτητος για τη λειτουργία τους. Παρά τις προσπάθειες των κατασκευαστών να βρουν εναλλακτική λύση, δεν έχουν πετύχει τίποτα περισσότερο από το να μειώσουν την απαιτούμενη ποσότητα υδραργύρου ανά λαμπτήρα. Ο υδράργυρος είναι μια ισχυρή νευροτοξική ουσία, ιδιαίτερα επικίνδυνη για τα έμβρυα και τα παιδιά. Έκθεση σε υψηλά επίπεδα υδραργύρου, ο οποίος μπορεί να απορροφηθεί από το ανθρώπινο νευρικό σύστημα, είναι ικανή να προκαλέσει αποτελέσματα όπως απώλεια μνήμης και μαθησιακές δυσκολίες.
Κάθε οικονομικός λαμπτήρας περιέχει περίπου 5mg υδραργύρου, ποσότητα ίση με αυτή του μελανιού στην «μύτη» ενός στυλό διαρκείας. Οι οικονομικοί λαμπτήρες δεν πρέπει να απορρίπτονται στα σκουπίδια, καθώς η ποσότητα του υδραργύρου συνολικά μπορεί να διαρρεύσει στον υδροφόρο ορίζοντα με απρόβλεπτες συνέπειες.
Ήδη, σοβαρά ερωτήματα γεννώνται, για τον τρόπο που θα γίνει η διαχείριση των τόνων υδραργύρου που θα προκύπτουν σε ετήσια βάση, καθώς θα καίγονται οι λαμπτήρες. Κάποιες κατασκευάστριες εταιρίες διαθέτουν τρόπους ανακύκλωσής τους. Στην Ελλάδα, όμως, δεν υπάρχει κάποια ανάλογη πρόβλεψη, με αποτέλεσμα οι λαμπτήρες να καταλήγουν στις ανεξέλεγκτες χωματερές.
Η σήμανση ενεργειακής κατανάλωσης των λαμπτήρων
Η Κοινοτική Οδηγία 98/11/EG, η οποία υιοθετήθηκε από την ελληνική νομοθεσία τον Σεπτέμβριο του 1999 αποτελεί το νομικό πλαίσιο ταξινόμησης των οικιακών λαμπτήρων. Σύμφωνα με μία τυποποιημένη μέθοδο υπολογισμού, οι λαμπτήρες κατατάσσονται σε διαφορετικές κατηγορίες ενεργειακής κατανάλωσης, ξεκινώντας από την κατηγορία Α για τους πιο οικονομικούς έως την κατηγορία G για τους πιο ενεργοβόρους. Η ταξινόμηση αυτή στοχεύει στην ενημέρωση των καταναλωτών, καθιστώντας την επιλογή λαμπτήρων ευκολότερη για τον υποψήφιο αγοραστή.