Γράφει ο Τάσος ΠαπάςOι Βρυξέλλες πιέζουν για σκληρά μέτρα, οι διεθνείς αγορές είναι επιφυλακτικές με την οικονομική πολιτική, οι ξένοι οίκοι αξιολόγησης υποβαθμίζουν την πιστοληπτική ικανότητα της χώρας. Αυτό είναι το περιβάλλον εντός του οποίου πρέπει να πορευθεί η κυβέρνηση.
Σε τέτοιες συνθήκες η κοινωνία και το πολιτικό προσωπικό μπορεί να αντιδράσουν ως εξής: είτε να διολισθήσουν στον πανικό, είτε να οργανωθούν και να ανασκουμπωθούν, είτε να εφησυχάσουν ανακαλώντας στη μνήμη τους τις παλιότερες δυσοίωνες προφητείες για χρεωκοπία της χώρας που δεν επαληθεύθηκαν, είτε να επιστρατεύσουν τις πολύ δημοφιλείς θεωρίες συνωμοσίας.
Τον πανικό [για την ώρα] μάλλον τον έχουμε αποφύγει. Για το αν θα πάμε με σοβαρότητα και υπευθυνότητα να λύσουμε τα προβλήματά μας, πρέπει να περιμένουμε λίγο καιρό να το δούμε. Η οχυρωματική γραμμή με όπλο τη “ναρκωτική” ιδέα ότι η Ελλάδα ποτέ δεν πεθαίνει έχει χάσει τη συνοχή της γιατί ελάχιστοι πια πιστεύουν στα θαύματα. Μένουν πάντως οι θεωρίες συνωμοσίας, οι οποίες για ακόμη μια φορά προβάλλουν ως ερμηνευτικό κλειδί.
Ως χώρα έχουμε μεγάλη παράδοση στο άθλημα αυτό. Συνήθως φταίνε κάποιοι άλλοι για την κακοδαιμονία μας. Πότε ο αμερικάνικος ιμπεριαλισμός, πότε η επιθετικότητα της Τουρκίας, πότε κάποια σκοτεινά κέντρα που απεργάζονται σχέδια καταστροφής του ελληνισμού, πότε οι ..........
μασόνοι, οι Εβραίοι, ο Πάπας, οι ευρωλιγούρηδες, είναι οι συνήθεις ύποπτοι. Το ρεπερτόριο είναι πλούσιο και απ’ αυτό αντλούν υλικό οι πάντες: και η Αριστερά [σ’ όλες τις εκδοχές της] και η Δεξιά [μετριοπαθής και εξτρεμιστική].
Το τελευταίο διάστημα έχουν στοχοποιηθεί οι οίκοι αξιολόγησης επειδή με τις αναφορές τους στέλνουν αρνητικά μηνύματα στις ξένες αγορές με συνέπεια να υπονομεύεται η ανεξαρτησία της χώρας. Ο ίδιος ο πρωθυπουργός Γ. Παπανδρέου έκανε λόγο για τον κίνδυνο αυτό, ποντάροντας στην ενεργοποίηση του πατριωτισμού των Ελλήνων. Έχουν βάση οι αιτιάσεις; Ναι. Τι ακριβώς είναι οι συγκεκριμένοι οίκοι; Ιδιωτικές εταιρείες που λειτουργούν στο πλαίσιο των αγορών. Είναι φερέγγυες; Όχι.
Απόδειξη είναι η παταγώδης αποτυχία τους να προβλέψουν την έκταση και το βάθος της οικονομικής κρίσης. Λίγες μέρες πριν καταρρεύσει η Lehman Brothers και η AIG, οι περισσότεροι "σοβαροί" οίκοι τις βαθμολογούσαν με άριστα. Πλήρωσαν για τις γκάφες τους; Ούτε ένα δολάριο. Άρα, έχουν δίκιο όσοι ισχυρίζονται ότι έχουμε να κάνουμε με ένα μηχανισμό ελεγχόμενο από το διεθνές κεφάλαιο και παντελώς αναξιόπιστο; Βεβαίως. Αν όμως έτσι έχουν τα πράγματα, τότε δεν υπάρχει λόγος να παίρνουμε τοις μετρητοίς όσα λένε και, προφανώς, το επόμενο βήμα είναι να τις αγνοήσουμε και να χλευάσουμε τα πορίσματά τους. Εδώ βρίσκεται το λάθος.
Όντως αυτή η διαδικασία είναι διαβλητή. Όντως οι διαβόητοι οίκοι είναι στην υπηρεσία του νεοφιλελευθερισμού. Όμως οι κυβερνήσεις των μεγάλων χωρών, οι αγορές και τα μέσα ενημέρωσης με επιρροή στους χρηματοπιστωτικούς κύκλους αποδέχονται τις εκθέσεις τους και κινούνται με βάση αυτές. Όταν λοιπόν οι δανειστές σου και οι ιδεολογικοί ιμάντες τους τις επικαλούνται, εσύ, μια χώρα με τόσα μέτωπα ανοιχτά, δεν μπορείς ατιμωρητί να επιλέξεις τακτική κόντρας.
Αλλά για να είμαστε ρεαλιστές, στην περίπτωση της Ελλάδας δεν χρειάζονταν οι εκθέσεις των συγκεκριμένων οίκων για να καταλάβουν οι ξένοι πού βρισκόμαστε. Την εικόνα της οικονομίας μας τη δώσαμε εμείς οι ίδιοι. Όταν παραδεχόμαστε ότι τα στοιχεία που προσκομίζαμε στις Βρυξέλλες για το έλλειμμα ήταν ψευδή και από το 4% το ανεβάζουμε στο 12% μέσα σε δύο μήνες, όταν ομολογούμε ότι η Εθνική Στατιστική Υπηρεσία ήταν μέχρι τώρα το δεκανίκι του κράτους για να εξαπατηθούν οι "κουτόφραγκοι", όταν η μία κυβέρνηση αμφισβητεί τα επιτεύγματα της άλλης για μικροκομματικές επιδιώξεις [βλέπε απογραφή Αλογοσκούφη], όταν συστηματικώς λειτουργούμε σαν τα ατίθασα παιδιά της ΟΝΕ αρμέγοντας πόρους χωρίς να εκπληρώνουμε τις στοιχειώδεις υποχρεώσεις μας, όταν συμπεριφερόμαστε σα να μας χρωστούν οι πάντες, με το αυθάδες επιχείρημα ότι εμείς δώσαμε τα φώτα του πολιτισμού στους ημιάγριους Ευρωπαίους, τότε δεν μπορούμε να έχουμε την απαίτηση να επιδείξουν οι εταίροι μας αλληλεγγύη και γενναιοδωρία. Μόνοι μας βάλαμε τα χεράκια μας και βγάλαμε τα ματάκια μας και τώρα ήρθε η ώρα του λογαριασμού. Και, δυστυχώς για μας, το "βερεσέ" τελείωσε
Τάσος Παπάς