«Μαύρο πρόβατο» της Ευρώπης το ΧΑ;

Με ανησυχία παρακολουθούν επενδυτές και αναλυτές την Σοφοκλέους να εξελίσσεται με ταχείς ρυθμούς σε «μαύρο πρόβατο» των ευρωπαϊκών αγορών, καθώς τα κρυμμένα δημοσιονομικά προβλήματα και οι εξίσου καλά «μακιγιαρισμένες» αδυναμίες του τραπεζικού κλάδου έρχονται με ορμή στην επιφάνεια.

Τα διεθνή χρηματιστήρια άρχισαν την εβδομάδα σε κλίμα ενθουσιασμού για τις αποφάσεις της συνόδου του G-20 στην Σκωτία το Σαββατοκύριακο. Οι επενδυτές εμφανίζονται αποφασισμένοι να αναλάβουν περισσότερους κινδύνους, καθώς το «διευθυντήριο» των ισχυρότερων κυβερνήσεων δήλωσε την αποφασιστικότητά του να διατηρήσει τα μέτρα στήριξης των οικονομιών και του τραπεζικού συστήματος μέχρι να ανακάμψει οριστικά η διεθνής οικονομία, δηλαδή ουσιαστικά επ’ αόριστον.

Η άνοδος στις ευρωπαϊκές αγορές και, αργότερα, στην Wall Street ήταν συντονισμένη, με τους βασικούς χρηματιστηριακούς δείκτες να κλείνουν τη συνεδρίαση με κέρδη της τάξεως του 2%.

Όμως, όπως σημείωνε το Bloomberg χαρακτηριστικά στο σχόλιο του για την πορεία των αγορών στην Ευρώπη, «οι εθνικοί δείκτες έκλεισαν με κέρδη σε ........
.όλες τις 18 αγορές της δυτικής Ευρώπης, με εξαίρεση την Ισλανδία και την Ελλάδα». Η αναφορά αυτή δεν ήταν ιδιαίτερα τιμητική για το ΧΑ, αν αναλογιστεί κανείς ότι η ελληνική αγορά έμεινε χθες στο ευρωπαϊκό περιθώριο, μαζί με μια χώρα που ουσιαστικά χρεοκόπησε και διασώζεται χάρη σε ένα διεθνές πρόγραμμα οικονομικής στήριξης.

Οι πιο αισιόδοξοι έσπευσαν να σχολιάσουν, ότι η χθεσινή κακή συνεδρίαση στο ΧΑ είχε και έντονα συγκυριακό χαρακτήρα, καθώς η αγορά επηρεάσθηκε αρνητικά από το μεγάλο placement μετοχών της Alpha Bank, μέσω του οποίου οι insiders της τράπεζας (ο πρόεδρος Γ. Κωστόπουλος και τα μέλη της διοίκησης) άντλησαν ρευστότητα άνω των 100 εκατ. ευρώ, για να καλύψουν τη συμμετοχή τους στην αύξηση κεφαλαίου που βρίσκεται σε εξέλιξη.

Όμως, η ίδια ακριβώς εξέλιξη έχει και μια απαισιόδοξη ανάγνωση: χρηματιστηριακοί παράγοντες με μακρά εμπειρία δυσκολεύονταν να θυμηθούν άλλη περίπτωση μεγάλης τράπεζας, όπου οι βασικοί μέτοχοι υποχρεώνονται να πουλήσουν σημαντικό ποσοστό της συμμετοχής τους μέσω placement για να βρουν τη ρευστότητα που χρειάζονται και να μετάσχουν σε μια αύξηση κεφαλαίου. Μια αύξηση, μάλιστα που δεν αποφασίσθηκε αιφνιδίως, αλλά σχεδιαζόταν επί μήνες, ίσως και από την πρώτη στιγμή που έγινε σαφές το περασμένο φθινόπωρο ότι η Alpha Bank θα χρειαζόταν να αντλήσει σημαντικά ποσά από το «πακέτο» των κρατικών ενισχύσεων προς τις τράπεζες.

«Σε άλλες, καλύτερες εποχές, τα κορυφαία στελέχη της Alpha θα κάλυπταν εύκολα και αθόρυβα τη συμμετοχή τους, από ίδιους πόρους ή και με μετοχοδάνεια από την ίδια την τράπεζα», τόνιζε στο “S” χρηματιστηριακό στέλεχος. «Όταν ένας παραδοσιακός τραπεζίτης ψάχνει στην αγορά κεφάλαια για να χρηματοδοτήσει την αύξηση που ο ίδιος σχεδίασε, κανείς δεν μπορεί να πει ότι πρόκειται για αισιόδοξο μήνυμα», ανέφερε ο ίδιος.

Η Σοφοκλέους «χρωστάει» σήμερα μια ανοδική αντίδραση, ύστερα από τη χθεσινή «παράφωνη», σε σχέση με τις διεθνείς τάσεις, συνεδρίαση. Ακόμη και αν εξοφλήσει την οφειλή, όμως, ο προβληματισμός για το μέλλον παραμένει. Ο πρόεδρος της ΕΚΤ, Ζαν Κλωντ Τρισέ, άφησε καθαρά να εννοηθεί χθες (μιλώντας στην τηλεόραση του ANT1), ότι η Ελλάδα βρίσκεται στο τελευταίο σκαλί πριν τη χρεοκοπία και θα χρειασθεί ένα πρόγραμμα εξυγίανσης με διεθνή επιτήρηση, που λίγο θα απέχει από τα προγράμματα που εφαρμόζουν χώρες εκτός της Ευρωζώνης, με την επιτήρηση του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου.

Αυτή η δημοσιονομική κατάρρευση έχει πολλαπλές παρενέργειες για το ΧΑ, που δύσκολα μπορούν να μετριασθούν: το κόστος δανεισμού δημόσιου τομέα, τραπεζών και επιχειρήσεων ανεβαίνει και γίνεται πλέον ασφυκτικό, οι τράπεζες κινδυνεύουν να υποστούν τεράστιες απώλειες από μια κρίση στην αγορά ομολόγων, ενώ όλες οι μεγάλες επιχείρησης βιώνουν την φορολογική ανασφάλεια, βλέποντας ότι σε μια δύσκολη συγκυρία το Δημόσιο είναι υποχρεωμένο να αυξήσει τις φορολογικές τους επιβαρύνσεις, χωρίς μάλιστα να είναι γνωστό πόσο και πότε, ώστε να προγραμματίσουν ανάλογα για το μέλλον.

Ιδιαίτερα για τις τράπεζες, την «ατμομηχανή» του ΧΑ που φαίνεται ότι «εκτροχιάζεται», η δημοσιονομική κρίση φαίνεται ότι ρίχνει βαριά σκιά στην πορεία τους το 2010. Στο προσεχές μέλλον θα πρέπει να επιβιώσουν χωρίς τα σίγουρα κέρδη από τις τοποθετήσεις τους σε ελληνικά ομόλογα, ενώ η ανάκαμψη της ευρωπαϊκής οικονομίας οδηγεί την ΕΚΤ στην απόφαση να αποσύρει σταδιακά την άφθονη ρευστότητα που τους πρόσφερε, στηρίζοντας τους «πληγωμένους» ισολογισμούς τους, παρότι η Ελλάδα θα παραμείνει και το 2010 βυθισμένη σε ύφεση.

Σε αυτό το περιβάλλον, οι αναλυτές δυσκολεύονται να διακρίνουν από πού θα προέλθουν τον επόμενο χρόνο τα κέρδη των εισηγμένων, που θα ήταν ικανά να στηρίξουν όχι μόνο υψηλότερες αποτιμήσεις των μετοχών, αλλά ακόμη και τις τρέχουσες…
ΠΗΓΗ