Οι εκλογές τελικώς προκηρύχθηκαν όπως τις σχεδίασε ο Γιώργος Σουφλιάς, για τα ελλείμματα και τα χρέη, για την οικονομία δηλαδή, και για να ακριβολογούμε με απώτερο σκοπό την αποφυγή ή καλύτερα την αποτροπή της επαπειλούμενης χρεοκοπίας. Αυτό είναι το διακύβευμα των εκλογών, αυτήν ακριβώς την απειλή υπονοεί ο κ. Καραμανλής όταν λέει ότι επέλεξε την πρόωρη προσφυγή στις κάλπες με γνώμονα το εθνικό συμφέρον. Γι΄ αυτό και είναι μέγα το σοκ, όχι μόνο των νεοδημοκρατών, αλλά και ολόκληρου του ελληνικού λαού. Ειδικώς οι πρώτοι δεν μπορούσαν να φαντασθούν ότι ο ήρωάς τους, ο μέχρι πρότινος ανίκητος και καταλληλότερος πρωθυπουργός θα οδηγούσε την οικονομία στα πρόθυρα της χρεοκοπίας και τη χώρα στα βράχια. Υπό το βάρος αυτής της τόσο μεγάλης απειλής, που σταδιακά διαμόρφωσε η αμέριμνη «νέα διακυβέρνηση» και αποκάλυψε η διεθνής οικονομική κρίση, οδεύουμε προς μια προβλεπτή, ως προς το αποτέλεσμά της, εκλογική αναμέτρηση....Το ΠαΣοΚ και ο Γιώργος Παπανδρέου, έπειτα και από τις αυτοκτονικές τάσεις που επικρατούν στον χώρο της ανανεωτικής και ριζοσπαστικής Αριστεράς, αναμένουν αποτελέσματα σαν εκείνα του 1993. Σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις η Νέα Δημοκρατία οδεύει σε ήττα ιστορικών διαστάσεων, η Αριστερά πιθανώς θα υποεκπροσωπηθεί και το ΠαΣοΚ μπορεί πλέον να διεκδικεί με αξιώσεις την αυτοδυναμία. Γι΄ αυτό και η ηγεσία του ΠαΣοΚ, από την περασμένη Τετάρτη, «τρέχει» με το βλέμμα στις κάλπες και τον νου στην επόμενη ημέρα. Παρά λοιπόν τον πυρετό της προεκλογικής μάχης, τα μεγάλα προβλήματα της οικονομίας και ειδικότερα η διαχείριση της πολυσύνθετης και άκρως απειλητικής κρίσης μονοπωλούν το ενδιαφέρον του Γιώργου Παπανδρέου και των βασικών συνεργατών του.
Η αλήθεια είναι ότι η ηγεσία του ΠαΣοΚ είχε προειδοποιηθεί εγκαίρως, όπως και ο κ. Καραμανλής, από τις ευρωπαϊκές αρχές για τους κινδύνους που απειλούσαν και απειλούν την ελληνική οικονομία. Εδώ και καιρό άλλωστε η οικονομία αποτελούσε πρώτο θέμα για το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Δεν είναι τυχαίο ότι πλειάδα οικονομικών εμπειρογνωμόνων εργάζεται πυρετωδώς τούτο τον καιρό, η κυρία Λούκα Κατσέλη παρακολουθεί στενά, από την περασμένη άνοιξη, ομάδες εργασίας για τα δημόσια οικονομικά, τις δαπάνες, τη φορολογική πολιτική, τις προμήθειες, την ανταγωνιστικότητα και συνολικά την πραγματική οικονομία, και ο κ. Μιχ. Χρυσοχοΐδης, που είναι επιφορτισμένος με τα θέματα ανάπτυξης, κινείται αντιστοίχως, προετοιμάζοντας επί μέρους πολιτικές σε κρίσιμες ζώνες όπως αυτές της επιχειρηματικότητας και της ενέργειας.
Στο ΠαΣοΚ έχουν πλήρη επίγνωση της δυσχέρειας των οικονομικών συνθηκών. Γνωρίζουν ότι θα κινηθούν σε οικονομικό περιβάλλον ναρκοθετημένο. Θα παραλάβουν ένα κράτος υπερχρεωμένο με τα ταμεία άδεια και τους πόρους διασκορπισμένους εδώ και εκεί. Και έναν ιδιωτικό τομέα κυκλωμένο από ακάλυπτες επιταγές, που έχει απέναντί του ένα τραπεζικό σύστημα κλονισμένο και καχύποπτο, το οποίο πάσχει από μυωπία και νοιάζεται περισσότερο για τα κέρδη των μετόχων και λιγότερο για την υγεία της οικονομίας και τη διάσωση των επιχειρήσεων.
Η κυρία Λούκα Κατσέλη δεν έχει αυταπάτες. Μιλάει συχνά- πυκνά για διπλή κρίση δημοσίων οικονομικών και πραγματικής οικονομίας. Εχει τη γνώση και τα στοιχεία για να κατανοεί ότι η νέα κυβέρνηση θα πρέπει να κινηθεί ταχύτατα μεταξύ αντικρουόμενων στόχων.
Η διόρθωση και η εξυγίανση των δημοσίων οικονομικών, δηλαδή ο περιορισμός των δαπανών και η αύξηση των δημοσίων εσόδων, δεν συμπίπτουν απαραιτήτως με την προσπάθεια ανάκαμψης της πραγματικής οικονομίας. Και κατά την άποψή της η διόρθωση των δημοσίων οικονομικών δεν εξασφαλίζεται μακροχρονίως χωρίς τη συμβολή της οικονομικής ανάπτυξης.
Με άλλα λόγια, στο ΠαΣοΚ αντιλαμβάνονται ότι η νέα κυβέρνηση θα πρέπει από την αρχή να επιδιώξει τη μείωση των ελλειμμάτων και την έξοδο από την ύφεση. Αυτός ο διπλός στόχος για να υπηρετηθεί ταυτόχρονα θα απαιτήσει φαντασία, τόλμη, πολλές επεμβάσεις και ανατροπές στον τρόπο άσκησης της οικονομικής πολιτικής. Γι΄ αυτό και η επεξεργασία είναι πιο σύνθετη και πιο απαιτητική. Η κυρία Κατσέλη είναι πάντως σε θέση να διαβεβαιώσει ότι υπάρχει συνολική σύλληψη και ένα πλήρες σχέδιο αντιμετώπισης της κρίσης, κατόπιν βαθιάς επεξεργασίας μέτρων και επί μέρους πολιτικών. Στις ιδιαίτερες συνομιλίες της δεν κρύβει βασικές επιλογές, όπως θα ανέμενε κανείς και όπως με ευκολία προπαγανδίζουν τα αμήχανα πια νεοδημοκρατικά στελέχη. Για την κυρία Κατσέλη είναι μονόδρομος η αλλαγή της φορολογικής πολιτικής.
Στις παρούσες συνθήκες θεωρεί αδιανόητη την ίση φορολογική μεταχείριση διανεμόμενων και επανεπενδυόμενων κερδών. «Τα διανεμόμενα κέρδη πρέπει να φορολογούνται με βάση τη φορολογική κλίμακα» λέει ευθέως και εκείνα που μένουν στην επιχείρηση να έχουν άλλη αντιμετώπιση. Ακόμη θεωρεί αδιανόητο στις παρούσες συνθήκες να μην αλλάξει το καθεστώς φορολογίας της μεγάλης ακίνητης περιουσίας ή να μη διαμορφωθούν αντικειμενικοί μηχανισμοί διευκόλυνσης των φορολογικών ελέγχων ή προσδιορισμού του φορολογητέου εισοδήματος. Επίσης δεν αντιλαμβάνεται πώς οι τράπεζες δεν κατανοούν ότι η δική τους πρόοδος είναι ευθέως συνδεδεμένη με τη διάσωση των επιχειρήσεων.
Δεν κρύβει επίσης ότι χρειάζεται δυναμική επέμβαση. Ηδη υπάρχει επεξεργασία για έναν μηχανισμό αναχρηματοδότησης της ιδιωτικής οικονομίας, για έναν οργανισμό που θα μπορεί να εκδίδει ομόλογα και να συγκεντρώνει πόρους, με σκοπό τη χρηματοδότηση επενδυτικών δραστηριοτήτων και επιχειρήσεων. Ουσιαστικά κάνει λόγο για μια σύγχρονη ΕΤΒΑ, η οποία θα παίρνει το ρίσκο και θα οδηγεί το υπόλοιπο πιστωτικό σύστημα στη χρηματοδότηση ξεχωριστών επενδύσεων και δραστηριοτήτων. Με άλλα λόγια, το ΠαΣοΚ έχει πλήρη γνώση των δυσμενών οικονομικών συνθηκών. Γι΄ αυτό και άγχεται αναλόγως, όπως δείχνουν οι λεπτομερείς σχεδιασμοί της κυρίας Κατσέλη. Είναι ίσως αυτή η επεξεργασία το πιο αισιόδοξο σημάδι τούτης της τόσο καταθλιπτικής περιόδου.