Γράφει ο Θεόδωρος Κουτρούκης*Πραγματικά προκαλούν έκπληξη οι εντονότατοι διαξιφισμοί των πολιτικών κομμάτων αναφορικά με το πρόσωπο του επόμενου προέδρου της δημοκρατίας και το χρόνο της εκλογής του. Και αυτό γιατί για μια ακόμη φορά η υποκρισία περισσεύει.
Η πρώτη περίοδος της μεταπολίτευσης χαρακτηρίστηκε από την προσπάθεια των πολιτικών κομμάτων να ελέγξουν με παραταξιακά κριτήρια τον θεσμό της προεδρίας της δημοκρατίας, που τότε διέθετε ορισμένες κρίσιμες αρμοδιότητες.
Επομένως, τα πολιτικά κόμματα εκείνης της περιόδου είχαν θέση στο κέντρο της πολιτικής κονίστρας τον πρόεδρο της δημοκρατίας, καθώς οι περιορισμένες, έστω, εξουσίες που διέθετε θα μπορούσαν ενδεχομένως σε κρίσιμες περιστάσεις να επηρεάσουν το πολιτικό γίγνεσθαι.
Ακολούθησε η συνταγματική αναθεώρηση του 1986 –που αποψίλωσε την προεδρία της δημοκρατίας από τις ρυθμιστικές αρμοδιότητες που είχε μέχρι τότε- και το πολίτευμα ουσιαστικά μετατράπηκε σε πρωθυπουργικό και σε κομματοκεντρικό.
Έτσι, μετά το 1995 τα πολιτικά κόμματα εγκατέλειψαν την προσπάθεια τους να ελέγξουν πολιτικά το θεσμό της προεδρίας, αφού μερικά χρόνια νωρίτερα είχαν απομυζήσει όλες τις ουσιαστικές αρμοδιότητες του και περιόρισαν τον πάλαι ποτέ ρυθμιστή του πολιτεύματος σε ρόλους εκφωνητή γενικόλογων διαγγελμάτων και τιμωμένου προσώπου σε εγκαίνια εικαστικών εκθέσεων και φολκλορικών φεστιβάλ (μια και τα εγκαίνια σημαντικών έργων, που .......
.επηρεάζουν τη ζωή των πολιτών, φέρνουν ψήφους και επομένως τα τελούν μέλη της κυβέρνησης).
Κατά καιρούς πολυάριθμα πολιτικά στελέχη δηλώνουν ότι οι εκάστοτε πρόεδροι ασκούν με άρτιο τρόπο τα καθήκοντα τους, ότι υπακούουν στο Σύνταγμα (λες και θα μπορούσαν να κάνουν διαφορετικά) και ότι εν γένει ασκούν με επιτυχημένο τρόπο τα καθήκοντα τους. Μολαταύτα, το ερώτημα περί του τι κάνει έναν πρόεδρο επιτυχημένο στο αξίωμα του πάσχει: Ορθότερο θα ήταν να αναρωτηθούμε τι θα μπορούσε να κάνει ένας πρόεδρος, για να θεωρηθεί αποτυχημένος!
Μετά το 1986 οι όποιες εξουσίες της Προεδρίας έπαψαν να υπάρχουν. Συνεπώς, πέραν ορισμένων συμβολισμών, το πρόσωπο του προέδρου της δημοκρατίας για την πενταετία 2010-2015 δεν ενδιαφέρει κατ’ ουσία κανέναν, ούτε τους πολίτες, ούτε τα κόμματα · με εξαίρεση ίσως τον επόμενο ένοικο της Ηρώδου του Αττικού.
* Επίκουρος Καθηγητής Πανεπιστημίου Αιγαίου