Γράφει ο Βασίλης ΧασιώτηςΤην εποχή της μοναρχίας στην Ελλάδα, (αναφέρομαι στην συνταγματική μοναρχία), το πρόβλημα ήταν, τότε, η διαρκής πολιτικά μα και συνταγματικά ανεπίτρεπτη εμπλοκή της στο έργο της εκτελεστικής εξουσίας, δηλαδή των τότε κυβερνήσεων. Μ’ αυτό τον τρόπο, ο θεσμός του βασιλέως, είχε μετατραπεί από σύμβολο ενότητας του έθνους σε σύμβολο σαφούς προτίμησης προς συγκεκριμένες πολιτικές και ιδεολογικές πτυχές του εν γένει βίου της χώρας, με αποτέλεσμα, ο θεσμός να χάσει την κοινωνική του νομιμοποίηση, με τα γνωστά επακόλουθα.
Σήμερα, το σκηνικό επαναλαμβάνεται μα απ’ την ανάποδη. Δεν είναι ο ανώτατος πολιτειακός άρχων που επεμβαίνει αντιδεοντολογικά και πολύ περισσότερο αντισυνταγματικά στο έργο της εκτελεστικής εξουσίας μα και στο γενικότερο κομματικό και πολιτικό παιχνίδι, μα είναι οι πολιτικές και κομματικές δυνάμεις (ιδίως των κομμάτων εξουσίας), που έχουν βάναυσα προσβάλλει τον θεσμό και εξακολουθούν να τον χρησιμοποιούν για μικροπολιτικές σκοπιμότητες και μικροκομματικά παιχνίδια. Δεν αναφέρομαι βεβαίως μόνο στα όσα τρεχόντως τεκταίνονται πέριξ του θεσμού του Προέδρου της Δημοκρατίας σε σχέση με τις επόμενες εθνικές βουλευτικές εκλογές, μα αναφέρομαι συνολικά στην ιστορία του θεσμού, από το 1975 και κύρια από τη δεκαετία του ’80 και δώθε. Είναι βέβαιο ότι κανείς δεν έχει ξεχάσει τα χρωματισμένα ψηφοδέλτια, κανείς δεν έχει ξεχάσει την πολιτικά και δεοντολογικά απρεπή «τρικλοποδιά» στο ζήτημα της επανεκλογής του τότε Προέδρου της Δημοκρατίας Κωνσταντίνου Καραμανλή από την τότε κυβέρνηση ΠαΣοΚ, κ.λ.π, κ.λπ.
Για να μη μακρηγορούμε, πάντα υπήρχε ένα ζήτημα σε ότι .......αφορά το ζήτημα της συμβολικής εκπροσώπησης της ενότητας του έθνους από ένα πρόσωπο, είτε αυτό ήταν παλιότερα ο βασιλιάς, είτε στη συνέχεια ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας.
Πιστεύω, ότι έφτασε η στιγμή να σταματήσει και αυτό το πείραμα της προεδρευόμενης δημοκρατίας. Είτε κάποιος είναι υπέρ του θεσμού αυτού είτε κατά, νομίζω ότι δεν μπορεί παρά να συμφωνήσει τουλάχιστον στο διαπιστωτικό επίπεδο που γίνεται εδώ. Οι πολιτικές μας δυνάμεις, και ιδίως αυτές της εξουσίας, είναι ανώριμες (ή έστω : απρόθυμες) να στηρίξουν το θεσμό. Άλλωστε, μετά την εδώ και χρόνια σχεδόν πλήρη αποψίλωση κάθε ουσιαστικής αρμοδιότητας του Προέδρου της Δημοκρατίας, νομίζω ότι λόγοι σεβασμού τουλάχιστον προς τα πρόσωπα που την κάθε φορά εκπροσωπούν το θεσμό, επιβάλλουν να ξανασκεφτούμε σοβαρά το αν είναι πιο «λειτουργικό» να έχουμε έναν άλλο τύπο θεσμού στο επίπεδο του ανώτατου άρχοντα, όπως η προεδρική δημοκρατία, ή ακόμα και ένα μικτό τύπο, όπως π.χ. στη Γαλλία.
Σε ό,τι με αφορά, για λόγους που δεν είναι του παρόντος να εξηγήσω, πιστεύω πως ούτε το μικτό σύστημα θα ήταν πρόσφορο για τα δεδομένα της χώρας μας και ιδίως για τα δεδομένα της πολιτικής μας κουλτούρας.
Συνεπώς, υποστηρίζω ότι ωρίμασαν οι συνθήκες για να μεταβούμε σε ένα πιο λειτουργικό και πιο ουσιαστικό πολιτειακό σύστημα, κι αυτό, πάντα σύμφωνα με τη δική μου αντίληψη των πραγμάτων είναι το προεδρικό.