Γράφει ο Αλέξανδρος Πιστοφίδης
Οι θεωρητικοί της τέχνης λένε, πως, «τέχνη είναι η ανάγκη του ανθρώπου να συμφιλιωθεί με τις αντιφάσεις της ίδιας της ζωής του» για να μην τρελαθεί. Μέσα από την τέχνη ο άνθρωπος ξορκίζει όλα αυτά που τον συνθλίβουν και απειλούν την ύπαρξή του. Οπως η σπάνις των αγαθών δημιούργησε την ανάγκη της εργασίας και της οικονομίας, έτσι και η πληθώρα των προβλημάτων δημιούργησε την ανάγκη της τέχνης. Σε έναν αγγελικά πλασμένο κόσμο δεν θα υπήρχε τέχνη, διότι δεν θα είχε κανένα νόημα. Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η σύγκριση Ιταλίας-Ελβετίας. Σε μια περίοδο κοινωνικών αναταραχών και εμφυλίων πολέμων, οι ιταλοί δημιούργησαν την απαράμιλλη αναγεννησιακή τέχνη. Σε 400 χρόνια ειρηνικής και ειδυλλιακής ζωής, το μόνο που κατάφεραν οι Ελβετοί, ήταν να δημιουργήσουν τα Ρολόγια Κούκους.
Αν, όντως, έτσι έχουν τα πράγματα, τότε δεν υπάρχει καλύτερη περίοδος για την λεγόμενη πολιτικοποιημένη τέχνη. Ζούμε σε μια περίοδο ακραίας ανασφάλειας, αβέβαιου μέλλοντος, κοινωνικών ανισοτήτων και αναταραχών, πολέμων, φυσικών καταστροφών και πολλών άλλων δεινών.
Είναι γνωστό εδώ και χιλιάδες χρόνια, ότι η...... τέχνη ήταν πάντοτε, ή καλύτερα, σχεδόν πάντοτε ανατρεπτική προς την κατεστημένη αισθητική και εξουσία. Μέχρι και ο μέγας Πλάτων, που στα νιάτα του ήταν ποιητής, θεωρούσε πως η τέχνη δεν είχε θέση στο θεσμό της ιδανικής Πολιτείας του αφού «έχει μέσα της διαλυτικά στοιχεία, καταστροφικές και αναρχικές δυνάμεις».
Ετσι είχαν τα πράγματα, τουλάχιστον μέχρι σήμερα. Εδώ και καιρό, στις ΗΠΑ, το πολιτικό τραγούδι άρχισε να κερδίζει πάλι έδαφος. Μην φανταστείτε όμως κανέναν νέο Woody Guthrie με τα „Tom Joad“; & „I Ain´t Got No Home“.
Το νέο αστέρι του πολιτικού τραγουδιού είναι ο υπερσυντηρητικός τραγουδιστής μουσικής Country, ο John Rich. Αυτός δηλαδή που έγραψε το μουσικό κομμάτι της διαφημιστικής εκστρατείας του αντιπάλου του Ομπάμα,.του John McCain. Μέχρι και οι «Νew York Times» έγραφαν προσφάτως σε ένα αφιέρωμα «Protest From the Right Side of Country»
Στο νέο δίσκο του „Shuttin´ Down Detroit“, τα βάζει με την Wall street, τα Golden boys και τους τραπεζίτες, που κορόιδεψαν τον «απλό κοσμάκη» και του πήραν τα σπίτια του. Φυσικά δεν έγινε αίφνης ο John Rich αριστερός. Απλά, είναι ένας από τους πολλούς υπερσυντηρητικούς, που τον τελευταίο καιρό έχουν καταλάβει την ανάγκη του κόσμου να ακούσει φωνές διαμαρτυρίας εναντίον όλων εκείνων που συνθλίβουν και καταρρακώνουν καθημερινά τη ζωή του. Οι πραγματικοί αντίπαλοι του Rich, εξακολουθούν να είναι οι αριστεροί, οι ομοφυλόφιλοι, οι δημοκράτες και οι φιλελεύθεροι. Ο Rich και η παρέα του σε ολόκληρο τον κόσμο, ανέτρεψαν τον μύθο, πως ανατρεπτικοί, τουλάχιστον στα λόγια, είναι μόνο οι αριστεροί καλλιτέχνες. Παράλληλα όμως επιβεβαιώνουν τα λόγια του Λ. Τολστόι: «πουθενά δεν είναι ο συντηρητισμός τόσο επικίνδυνος όσο στην τέχνη».
Τι κάνουν όμως οι λεγόμενοι αριστεροί-στρατευμένοι καλλιτέχνες, οι «φίλοι του λαού», τώρα που τους χρειάζεται ο κόσμος; Σσσσς, μην τους ξυπνάτε! Μπουκωμένοι από τη μάσα, παχαίνουν ξαπλωμένοι στον ήλιο, εκδικούμενοι τα νεανικά τους οράματα.
Ποτέ στην ιστορία δεν επενδύθηκαν τόσα χρήματα στην τέχνη, που όχι μόνο ενσωματώθηκε αλλά έγινε και η ίδια μέρος του συστήματος. Το νέο κατεστημένο δεν αποτελείται πλέον από στυγνούς παλιομοδίτες καπιταλιστές. Ο χρηματιστηριακός τουρμπο- καπιταλισμός της απάτης, δημιούργησε νέα τζάκια, που στην πλειονότητά τους προέρχονται από τον ευρύτερο αριστερό-φιλελεύθερο χώρο και από χαμηλά κοινωνικά στρώματα. Οι άνθρωποι αυτοί έπρεπε να δημιουργήσουν το δικό τους στιλ και το ιδιαίτερο προφίλ φιλοκαλίας. Με το άφθονο και εύκολο χρήμα που απέκτησαν εξαγόρασαν και ενσωμάτωσαν ότι υπήρχε στο χώρο της τέχνης και ήταν του γούστου τους. Ετσι το «Θοδωράκια μ΄ Χατζιδάκια μ΄ εσείς τρώτε και πίνετε κι εμάς μας τρώει η αρκούδα», από ανεκπλήρωτος πόθος έγινε για πολλούς πρώην στρατευμένους καλλιτέχνες πραγματικότητα. Όταν από το Αιγάλεω πας στη Φιλοθέη και από το Παγκράτι, πας στο ψυχικό, στερεύεις από ερεθίσματα για να δημιουργήσεις κάτι αυθεντικό και καινούργιο. Τι ερεθίσματα να πάρεις από ένα πάρτι σε βίλα 3000 τ.μ. . τραγουδώντας ρεμπέτικα μπροστά σε καλεσμένους ντυμένους στα λευκά που φέρουν πάνω τους αξίες μιας πολυκατοικίας;
Το πιο τραγελαφικό είναι όταν βλέπεις πολλούς από αυτούς τους καλλιτέχνες, που τραγουδούν ρεμπέτικα στο Μέγαρο Μουσικής μπροστά σε εκατομμυριούχους, να διαμαρτύρονται γιατί ο λαός δεν ακούει έντεχνη ποιοτική μουσική. Εδώ ισχύει αυτό που είπε ο μέγας Τ. Σ. Ελιοτ: «το βραβείο νομπέλ και το χρήμα είναι οι ταφόπλακες της τέχνης» και οι αριστεροί δεν έχουν καμία ανοσία σε αυτό το κίνητρο-ιό.
Ετσι, δεν είναι τυχαίο ότι το νέο τραγούδι διαμαρτυρίας αρχίζει από υπερσυντηρητικούς. Σε αντίθεση με πολλούς χορτασμένους πρώην αριστερούς καλλιτέχνες, που αίφνης ανακάλυψαν ότι «η μπουρζουαζία είναι τελικά πιο χαριτωμένη και εκείνη που πάει τελικά στον Παράδεισο», οι υπερσυντηρητικοί, μπορεί να είναι λαϊκιστές που ψαρεύουν σε θολά νερά, όχι όμως καιροσκόποι. Οι άνθρωποι μένουν πιστοί σε αυτό που πίστευαν πάντοτε και σε περιόδους αστάθειας, οι άνθρωποι προτιμούν τους σταθερούς και όχι τους σαλτιμπάγκους.