Γράφει ο Αλέξανδρος Πιστοφίδης“O πρόεδρος του ΕΒΕΑ Κ.Μίχαλος πρότεινε εργάσιμη εβδομάδα 3-4 ημερών”. Όσοι φοίτησαν σε οικονομικές σχολές την δεκαετία του 60, θα θυμούνται τις αισιόδοξες προβλέψεις διάσημων οικονομολόγων της εποχής εκείνης, οι οποίοι, ενθουσιασμένοι από την ραγδαία οικονομική ανάπτυξη του 50 και 60, μιλούσαν για την επερχόμενη κοινωνία “της αφθονίας”, “της ευμάρειας για όλους”, “του λαϊκού καπιταλισμού”, “της ισότητας προς τα άνω”, “ του πολιτισμού του ελεύθερου χρόνου”, “ του πολιτισμού των τέρψεων. Μας είχαν κάνει να πιστέψουμε, πως στο άμεσο μέλλον θα δουλεύουμε λίγες ώρες και μόνο 3 με 4 μέρες την εβδομάδα και σε δουλειές που θα μας ολοκληρώνουν σαν ανθρώπους. Το δίλημμά μας ήταν, «τι θα κάνουμε με τόσο ελεύθερο χρόνο», και σχεδιάζαμε μελλοντικά ταξίδια σε άγνωστα μέρη. Όλοι κάναμε τρελά όνειρα για το μέλλον και τα βιβλία του Ντίκενς για τις άθλιες συνθήκες ζωής και εργασίας του 19ου αιώνα είχαν μπει στα μπαούλα. Οι προβλέψεις και οι υψηλές προσδοκίες δεν ήταν αποτέλεσμα φαντασιώσεων κάποιων ονειροπόλων, δίχως λογικά ερείσματα. Ποτέ κατά το παρελθόν δεν είχαμε τέτοιες επαναστατικές εξελίξεις στην τεχνολογία και στην παραγωγικότητα της εργασίας. Μέσα από αυτές τις συνθήκες είχαν ξεκινήσει και οι συνδικαλιστικοί αγώνες για την καθιέρωση των 35 ωρών εργασίας την εβδομάδα. Αίτημα καθ΄όλα λογικό, αφού ο εργαζόμενος σήμερα είναι δεκάδες φορές πιο παραγωγικός, όχι μόνο από εκείνον του μεσαίωνα, αλλά ακόμη και από τον εργαζόμενο των αρχών του 20ου αιώνα. Τι μεσολάβησε στο μεταξύ και αίφνης όλα αυτά ανατράπηκαν και το μόνο που απέμεινε είναι η μοναξιά του φόβου μπροστά στο μέλλον; Τι άλλαξε και αίφνης το όνειρο, για τους πολλούς έγινε εφιάλτης και για τους σημερινούς νέους απαγορευμένος καρπός; Μεσολάβησε αυτό που λίγο πολύ όλοι οι οικονομολόγοι, εκτός των νεοφιλελευθέρων –μονεταριστών, γνώριζαν. Οι κυκλικές-περιοδικές κρίσεις, είναι αναπόσπαστο μέρος του καπιταλιστικού συστήματος, που αν αφεθεί στο έλεος της ελεύθερης αγοράς, θα αναπαράγει διαρκώς κρίσεις καταστροφής μεγάλου μέρους του παραγωγικού δυναμικού και αναδιανομής του εισοδήματος προς τα πάνω.
Μέσα σ΄αυτό λοιπόν το ζοφερό κλίμα, ήρθε σαν «Μάνα εξ ουρανού» η πρόταση του προέδρου του ΕΒΕΑ. Αν βεβαίως, ο πρόεδρος του ΕΒΕΑ δεν πρότεινε «και αντίστοιχη μείωση των αποδοχών», προκειμένου, όπως είπε «να αποφευχθούν οι μαζικές απολύσεις, για όσο θα διαρκέσει η οικονομική κρίση», τότε το όνειρο θα γινόταν πραγματικότητα. Τώρα όμως κινδυνεύει να γίνει πλέον εφιάλτης. Αν περάσει η πρόταση αυτή, τότε θα επαληθευθεί η θέση του γελοίου Βέλγος οικονομολόγου του 19ου αιώνα, που αυτοανακηρύχτηκε εκπρόσωπος της σχολής των «φιλελευθεριστών», του Molinari, που έγραφε:«Από οικονομική άποψη, οι εργάτες θα πρέπει να θεωρούνται σαν πραγματικές μηχανές, που προσφέρουν μια ορισμένη ποσότητα παραγωγικών δυνάμεων κι απαιτούν, σαν αντάλλαγμα, ορισμένα έξοδα συντήρησης, για να μπορούν να λειτουργούν με κανονικό και συνεχή ρυθμό…………..Για να συνεχίζει να είναι παραγωγικός ο εργάτης δεν πρέπει να παίρνει περισσότερα από αυτά που του επιτρέπουν να αναπαράγει την εργατική του δύναμη».
Με λίγα λόγια, τα 700 ευρώ είναι πολλά γι αυτό θα πρέπει να γυρίσουμε στα 500, που φτάνουν για να έχει κάποιος μια στέγη πάνω από το κεφάλι του, ρούχα από την Κίνα και να μπορεί να γεμίσει και το στομάχι του. Τα υπόλοιπα μπορεί να τα βρει στις διαφημίσεις της τηλεόρασης.