.png)
Στη συνέντευξη που έδωσε τον περασμένο Νοέμβριο ο Κυριάκος Μητσοτάκης στον Νίκο Χατζηνικολάου ήταν ακόμα μία φορά κάθετος. Αρνήθηκε να συζητήσει κάθε προοπτική μείωσης του ΦΠΑ, επειδή θα… επιβράβευε «και αυτούς οι οποίοι δεν χρειάζονται κρατική στήριξη».
- Από τον Βασίλη Γαλούπη
Οπως επέμενε πρωθυπουργός, «κανείς δεν μας εγγυάται ότι η μείωση του ΦΠΑ θα περάσει στον τελικό καταναλωτή», λες και αυτό δεν είναι δουλειά του να το φροντίσει, «πολλές ευρωπαϊκές χώρες το δοκίμασαν και απέτυχαν παταγωδώς», αλλά και «θα στερήσει από τον Κρατικό Προϋπολογισμό σημαντικά έσοδα».
Ο νέος υπουργός Οικονομικών της Κύπρου Μάκης Κεραυνός βλέπει διαφορετικά τον κόσμο. Από την περασμένη εβδομάδα επέβαλε μηδενικό ΦΠΑ σε 1.700 βασικά είδη πρώτης ανάγκης. Σε ψωμί, γάλα, αβγά, παιδικές τροφές, παιδικές πάνες, προϊόντα για τη γυναικεία υγιεινή προστασία, πάνες ενηλίκων κ.ά. Στον όρο «ψωμί» π.χ. συμπεριλαμβάνονται όλα τα είδη ψωμιού, φρέσκου ή κατεψυγμένου. Το ίδιο ισχύει και για όλων των ειδών τα γάλατα και ούτω καθεξής.
Χθες ο έμπειρος Κύπριος πολιτικός, με μεγάλη θητεία στον τραπεζικό κλάδο, έδωσε συνέντευξη στο Euronews και ουσιαστικά εξήγγειλε επέκταση του μέτρου. Είπε ότι, αν χρειαστεί, μετά το εξάμηνο θα παρθούν οι ανάλογες αποφάσεις. Το μέτρο ήρθε από τη νέα κυβέρνηση σε μια εποχή που ο πληθωρισμός στην Κύπρο έχει πέσει ήδη αρκετά. Τον Απρίλιο έκλεισε στο 3,8%. «Θα πρέπει βεβαίως να υπάρχουν κάποιες ασφαλιστικές δικλείδες ότι θα αποφευχθεί η οποιαδήποτε προσπάθεια αισχροκέρδειας» τόνισε ο Μάκης Κεραυνός.
Ομως η κυπριακή κυβέρνηση δεν αρκείται σε αυτά. Εκτιμά το κόστος από τον μηδενισμό του ΦΠΑ στα 11.000.000 ευρώ για το εξάμηνο. Ετσι στάθμισε την κατάσταση και διαπίστωσε, όπως λέει ο ΥΠΟΙΚ, ότι το κόστος δεν προκαλεί αρνητικές επιπτώσεις στο δημοσιονομικό ισοζύγιο. Συνεπώς όχι μόνο υπάρχει πιθανότητα για γενικευμένη μείωση του ΦΠΑ μελλοντικά, αλλά ήδη «επεξεργαζόμαστε αυτή τη στιγμή κι έναν άλλον κατάλογο με προϊόντα και υπηρεσίες». Τονίζει δε ότι «αυτή η διαδικασία θα πάρει λίγο περισσότερο χρόνο. Θα μπορούσαν, για παράδειγμα, συντελεστές ΦΠΑ που βρίσκονται αυτή τη στιγμή στο 19% να πέσουν στο 13% ή στο 3%».
Η Κύπρος έχει περάσει πολλά τα τελευταία 10 χρόνια. Οπως κι εμείς. Κι αυτή είχε capital controls, το 2013, μάλιστα με κούρεμα καταθέσεων που δεν έγινε στην Ελλάδα. Και σ’ αυτήν επιβλήθηκαν μνημόνια. Αν και η οικονομία της ανέκαμψε πιο γρήγορα από την ελληνική, οι πληγές δεν έχουν κλείσει ακόμα. Παρά ταύτα, η κεντροδεξιά κυβέρνηση της Λευκωσίας δίνει ένα άλλο στίγμα απ’ αυτό της κυβέρνησης Μητσοτάκη.
Ακόμα και τώρα, πριν από την κάλπη, που ο Μητσοτάκης μοιράζει φιλοδωρήματα δίχως να λύνουν κανένα πρόβλημα και χωρίς καμία στρατηγική στόχευση, όπως π.χ. στους 18χρονους, μήπως τσιμπήσει καμία ψήφο παραπάνω, επιμένει στις προεκλογικές συνεντεύξεις του ότι «η μείωση του ΦΠΑ δεν θα οδηγούσε σε μείωση των τιμών», φοβερίζοντας ότι η μείωση ΦΠΑ ισούται με «τίναγμα της μπάνκας στον αέρα». Μόνο στο τέλος της επόμενης τετραετίας ίσως εξεταστούν κάποιες μόνιμες μειώσεις στον ΦΠΑ, είπε.
Οι αριθμοί διαψεύδουν τον Μητσοτάκη
Οι αριθμοί, όμως, συγκρούονται ακόμα μία φορά με τις βολικές ελιτίστικες λογικές του πρωθυπουργού. Οπως είπε ο υπουργός Οικονομικών της Κύπρου, το κόστος από τον ευρείας κλίμακας μηδενισμό του ΦΠΑ σε 1.700 είδη πρώτης ανάγκης θα είναι 11.000.000 ευρώ. Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία εκτέλεσης του Προϋπολογισμού στην Κύπρο, στο τρίμηνο Οκτωβρίου – Δεκεμβρίου 2022 τα καθαρά έσοδά του ανήλθαν στα 700.000.000 ευρώ.
Συνεπώς, το δημοσιονομικό κόστος των 11.000.000 ευρώ όχι για τη μείωση αλλά για τον μηδενισμό στον ΦΠΑ των τροφίμων για ένα εξάμηνο είναι μηδαμινό, αν όχι ανύπαρκτο.
Στον ελληνικό Προϋπολογισμό τα πιο πρόσφατα τριμηνιαία έσοδα από ΦΠΑ είναι από την έκθεση εκτέλεσης Ιανουαρίου – Μαρτίου 2023. Ανήλθαν σε 5,6 δισ. ευρώ, αυξημένα έναντι του στόχου κατά 417.000.000 ευρώ.
Αναλογικά με την Κύπρο, το κόστος για την Ελλάδα θα έφτανε για ένα εξάμηνο στα 88.000.000 ευρώ. Δηλαδή περίπου όσο τα δύο από τα τρία μέτρα που εξήγγειλε ο Μητσοτάκης προχθές, όταν έταξε 150άρια σε 18χρονους (κόστος 30.000.000 ευρώ κατά τον ίδιο) και γιαλαντζί μείωση 10% στον ΕΝΦΙΑ, με την προϋπόθεση της ασφάλισης του σπιτιού (40.000.000 ευρώ). Εν ολίγοις, πρακτικά δεν υπάρχει καμία σοβαρή επιβάρυνση από τη μείωση του ΦΠΑ σε βασικά είδη τροφίμων.
Η ελληνική κυβέρνηση «φουσκώνει» εσκεμμένα με δηλώσεις το υποτιθέμενο κόστος της μείωσης ΦΠΑ, έτσι ώστε ό,τι υπερκέρδος φόρου μένει στο δημόσιο ταμείο από την αισχροκέρδεια των σούπερ μάρκετ στα τρόφιμα να το μετατρέπει σε… pass του 20άρικου και του 50άρικου για προεκλογικούς λόγους. Στην Κύπρο όμως αντιμετωπίζουν τα πράγματα διαφορετικά κι έχουν άλλη αντίληψη, όπως φαίνεται, για το τι σημαίνει «γενικό καλό».
Η κυβέρνηση Μητσοτάκη παρακολουθεί άπραγη τον πληθωρισμό στο 4,5%, όμως πανηγυρίζει, αυξάνοντας κάθε μέρα τις ανισότητες και κλείνοντας το μάτι στην αισχροκέρδεια. Αντίθετα, η κυπριακή κυβέρνηση, που μόλις εξελέγη, θεωρεί ότι ο πληθωρισμός 3,8% είναι υπερβολικά υψηλός και σπεύδει να μηδενίσει τον ΦΠΑ, επειδή ξέρει ότι αυτός είναι ο μοναδικός άμεσος τρόπος ανακούφισης των νοικοκυριών.
Βιογραφικό
Γεννήθηκε το 1951 στη Λάρνακα. Σπούδασε Οικονομικά στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, με μεταπτυχιακά στο Πάντειο. Εργάστηκε επί σειρά ετών ως διευθυντικό στέλεχος σε μεγάλες εταιρίες στο εξωτερικό και στην Κύπρο. Είναι ιδρυτικό στέλεχος και πρόεδρος του Παγκύπριου Συνδέσμου Οικονομολόγων. Διατέλεσε διοικητικός σύμβουλος της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων, πρόεδρος της επιτροπής για οικονομικά θέματα του Δημοκρατικού Κόμματος και το 2006 διορίστηκε πρόεδρος Δ.Σ. στο ΡΙΚ. Το 2003 έγινε υπουργός Εργασίας στην κυβέρνηση Τάσσου Παπαδόπουλου και το 2004 διορίστηκε υπουργός Οικονομικών, θέση από την οποία παραιτήθηκε για να αναλάβει καθήκοντα ανώτατου εκτελεστικού διευθυντή στον όμιλο της Ελληνικής Τράπεζας. Το 2013 τού προτάθηκε από το ΔΗΚΟ και την ΕΔΕΚ να είναι υποψήφιος Πρόεδρος της Δημοκρατίας, αλλά αρνήθηκε. Από την 1η Μαρτίου 2023 είναι ο υπουργός Οικονομικών της Κύπρου.