Κρυφά χαρτιά στο πόκερ των εκλογών...

0

 
Με τέσσερα «όπλα» και κρυφό χαρτί την πιθανή απόκτηση επενδυτικής βαθμίδας εντός των πρώτων μηνών του 2023 καταστρώνει ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης τη... στρατηγική του, ενόψει της τελικής ευθείας προς τις εκλογές, η οποία αναμένεται άκρως τοξική όπως κατέδειξε η γεμάτη εντάσεις και προσωπικές επιθέσεις συζήτηση της περασμένης Πέμπτης στη Βουλή για τις υποκλοπές. Συγκεκριμένα, το Μέγαρο Μαξίμου θα επενδύσει στα νέα μέτρα στήριξης έναντι της ακρίβειας, που αναμένεται να ανακοινώσει ο κ. Μητσοτάκης την επόμενη εβδομάδα στη συζήτηση επί του προϋπολογισμού, σε μια σειρά από νομοσχέδια με «κοινωνικό πρόσημο», σε κινήσεις περαιτέρω θωράκισης της άμυνας της χώρας και στο Ταμείο Ανάκαμψης.


Πάντως, ο εκλογικός σχεδιασμός της Ν.Δ. –όπως σε έναν βαθμό και των άλλων κομμάτων– διαμορφώνεται εν μέσω έντονων αβεβαιοτήτων στο εσωτερικό πεδίο, αλλά και στην εξωτερική πολιτική. Η κυβέρνηση διαμηνύει πως μετά τη συζήτηση της περασμένης Πέμπτης και τη ρητή τοποθέτηση του πρωθυπουργού επί των ερωτημάτων του προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ Αλέξη Τσίπρα περί παρακολούθησης των κ. Χατζηδάκη και Φλώρου και σύνδεσης του Μεγάρου Μαξίμου με το Predator, «το κεφάλαιο των υποκλοπών πολιτικά έχει κλείσει» και τον λόγο έχει πλέον αποκλειστικά και μόνο η Δικαιοσύνη. Ομως, ουδείς μπορεί να προεξοφλήσει εάν και ποια στοιχεία είναι δυνατόν να προκύψουν από την εν εξελίξει δικαστική έρευνα ή από άλλες πηγές, όπως, επίσης, τη χρονική περίοδο που θα αφορούν.

Αστάθμητη μεταβλητή αποτελούν και τα ελληνοτουρκικά. Ο Ταγίπ Ερντογάν, παρά τις συνεχείς και ακραίες απειλές, σύμφωνα με τις οποίες «η Τουρκία θα έλθει νύχτα», έχει επιδείξει ιδιαίτερη προσοχή στις κινήσεις του στο πεδίο. Ομως, εκφράζεται προβληματισμός για το ενδεχόμενο να μεταβάλει στάση, καθώς ο χρόνος για τις εκλογές στη γειτονική χώρα μετράει επίσης αντίστροφα, ενώ ο ίδιος εμφανίζεται τον τελευταίο μήνα να υποχωρεί στις δημοσκοπήσεις.

Η επενδυτική βαθμίδα

Ως γνωστόν, η κυβέρνηση μέχρι πρόσφατα είχε κυρίαρχο σενάριο εργασίας ότι η χώρα δεν πρόκειται να λάβει επενδυτική βαθμίδα πριν από την επερχόμενη εκλογική αναμέτρηση. Ομως, το τελευταίο διάστημα στο Μέγαρο Μαξίμου δεν αποκλείουν το ενδεχόμενο της «ευχάριστης έκπληξης», δηλαδή την αναβάθμιση της ελληνικής οικονομίας από τους οίκους αξιολόγησης νωρίτερα. Στην κατεύθυνση αυτή μπορούν να συμβάλουν η καταγραφόμενη μείωση του χρέους, η επερχόμενη ψήφιση του προϋπολογισμού του επόμενου έτους που προβλέπει επιστροφή στα πρωτογενή πλεονάσματα, αλλά και οι εκτιμήσεις για θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης και το 2023, οι οποίοι θα είναι σαφώς υψηλότεροι από εκείνους της Ευρωζώνης. Επίσης σημαντική είναι η δημόσια ψήφος εμπιστοσύνης στην ελληνική οικονομία από τις Βρυξέλλες, με τον πρόεδρο του Eurogroup Πασκάλ Ντόναχιου να δηλώνει την περασμένη εβδομάδα (στο Capital.gr) «ότι η Ελλάδα αξίζει την επενδυτική βαθμίδα».

Η απόκτηση επενδυτικής βαθμίδας εκτιμάται πως θα προστεθεί στο «πολιτικό κεφάλαιο» με το οποίο ο κ. Μητσοτάκης θα δώσει την εκλογική μάχη με τον Αλέξη Τσίπρα, καθώς είναι κρίσιμη για την αποκλιμάκωση του κόστους δανεισμού για τον δημόσιο και ιδιωτικό τομέα. Σε μια περίοδο μάλιστα που το κόστος του χρήματος αυξάνεται λόγω της αύξησης των επιτοκίων από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. Επιπροσθέτως, όμως, πολιτικά θα σηματοδοτεί έναν ακόμη κρίκο στην πορεία επιστροφής της χώρας, επί διακυβέρνησης Ν.Δ., στην οικονομική κανονικότητα έπειτα από 12 χρόνια στη σκιά των μνημονίων. Και τούτο, καθώς έχουν προηγηθεί η μείωση μιας σειράς φόρων που επιβλήθηκαν υπό το φάσμα της χρεοκοπίας και, στις 20 Αυγούστου, η έξοδος από το καθεστώς της ενισχυμένης εποπτείας.

Εάν η απόκτηση της επενδυτικής βαθμίδας πριν από τις εκλογές παραμένει στοίχημα που μένει να φανεί εάν θα κερδηθεί, ο εκλογικός σχεδιασμός του Μεγάρου Μαξίμου περιλαμβάνει και τέσσερις βεβαιότητες. Ειδικότερα, η κυβέρνηση επενδύει:

1. Στη συνέχιση των μέτρων στήριξης έναντι των ανατιμήσεων στο κόστος ενέργειας και της ακρίβειας. Η κυβέρνηση έχει προς διάθεση τα αναμενόμενα 600 εκατ. από τα υπερκέρδη των διυλιστηρίων, καθώς και τον «κουμπαρά» του ενός δισ. ευρώ που έχει εγγραφεί στον προϋπολογισμό του 2023, ενώ μένει να προσδιοριστεί ο ακριβής πρόσθετος δημοσιονομικός χώρος που δημιουργήθηκε στο τέλος του έτους, λόγω ανάπτυξης, αλλά και πρόσθετων εσόδων μέσω ΦΠΑ. Το νέο πακέτο στήριξης που θα διαμοφώσει η κυβέρνηση αναμένεται να αποφασιστεί εντός της εβδομάδας σε σύσκεψη του πρωθυπουργού με το οικονομικό επιτελείο, ενώ το πιθανότερο είναι οι σχετικές ανακοινώσεις να γίνουν από τον ίδιο τον κ. Μητσοτάκη κατά την ομιλία του με την οποία θα κλείσει η συζήτηση επί του προϋπολογισμού στη Βουλή, το προσεχές Σάββατο. Πάντως, θεωρείται δεδομένο ότι η επιδότηση των λογαριασμών ηλεκτρικού, καθώς και του πετρελαίου θέρμανσης στην αντλία θα συνεχιστούν και το 2023. Ενώ, αναλόγως του δημοσιονομικού χώρου που θα «καταγραφεί», θα αποφασιστούν ο τρόπος και το εύρος στήριξης έναντι της ακρίβειας, που σύμφωνα με τις έρευνες της κοινής γνώμης αποτελεί, πλέον, το «νούμερο ένα» πρόβλημα των πολιτών. Τα σενάρια που αναμένεται να μπουν στο τραπέζι θα είναι μια νέα επιταγή ακρίβειας με διευρυμένο αριθμό αποδεκτών ή ένα food pass, κατά τα πρότυπα του fuel pass που είχε τεθεί σε εφαρμογή την περασμένη άνοιξη.

2. Στην προώθηση και ψήφιση νομοσχεδίων με «κοινωνικό πρόσημο». Αμέσως μετά την ψήφιση του προϋπολογισμού, τον δρόμο προς τη Βουλή θα λάβουν δύο σημαντικά νομοσχέδια: εκείνο για τη στεγαστική πολιτική που καλύπτει και το «κεφάλαιο» της στέγασης των νέων, οι οποίοι αποτελούν ένα κρίσιμο ακροατήριο για όλα τα κόμματα ενόψει της επερχόμενης εκλογικής αναμέτρησης. Και, στη συνέχεια, το νομοσχέδιο για την ανακουφιστική φροντίδα, ένα ιδιαίτερα ευαίσθητο θέμα που «ακουμπάει» πολλές ελληνικές οικογένειες. Μάλιστα, πρόθεση του κ. Μητσοτάκη είναι η κυβέρνηση να συνεχίσει να νομοθετεί μέχρι τη διάλυση της Βουλής ενόψει εκλογών, με την ιεράρχηση των νομοσχεδίων που θα προωθηθούν να αποφασίζεται πριν από το τέλος του μήνα.

3. Η επιλογή κατασκευαστή και η υπογραφή της σύμβασης για τη ναυπήγηση τριών κορβετών, με την προαίρεση προσθήκης και ενός τέταρτου πλοίου. Η προμήθεια των κορβετών θα συμπληρώνει ένα κρίσιμο παζλ εξοπλιστικών προγραμμάτων στα οποία περιλαμβάνονται η ενίσχυση της αεροπορίας με Rafale, αναβαθμισμένα F-16 και απόκτηση F-35, και του ναυτικού με νέες φρεγάτες. Αποτελεί δε κίνηση και με «πολιτικό αποτύπωμα»: πρώτον λόγω της αυξημένης ευαισθησίας κυρίως των δεξιόστροφων ψηφοφόρων στα θέματα αμυντικής θωράκισης της χώρας ως απάντηση στις κλιμακούμενες τουρκικές απειλές. Και, δεύτερον, επειδή διαμορφώνει σαφή διαχωριστική γραμμή έναντι του ΣΥΡΙΖΑ, που έχει αντιμετωπίσει με πολλαπλούς αστερίσκους τις επιλογές της τελευταίας τριετίας στον τομέα της Αμυνας.

4. Η περαιτέρω αξιοποίηση των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης, που αποτελεί σημαντικό στοιχείο τόνωσης της αγοράς σε μια περίοδο που έχουν διαμορφωθεί όροι επιβράδυνσης της οικονομικής δραστηριότητας. Στο συγκεκριμένο πεδίο ως έτοιμα προς συμβασιοποίηση θεωρούνται προγράμματα των υπουργείων Περιβάλλοντος και Ψηφιακής Διακυβέρνησης.

Ζυγίζουν το σενάριο γλυκιάς ήττας

Στον ΣΥΡΙΖΑ, ακόμη και οι πιο σκληροί της «Ομπρέλας», της αριστερής πτέρυγας, που πάντα ασκούσαν κριτική για τη μη ριζοσπαστικοποίηση του κόμματος και τη στροφή προς τους νέους και απογοητευμένους ψηφοφόρους, συμφωνούν πως πλέον πνέει ένας διαφορετικός «πολιτικός αέρας» που ευνοεί την αξιωματική αντιπολίτευση. Από την πρόσφατη περιοδεία του Αλέξη Τσίπρα στη Βόρεια Ελλάδα γίνεται σαφές πως στην Κουμουνδούρου ψάχνουν έναν «Βαρδάρη» που θα απλωθεί σε όλη τη χώρα και δεν θα εξασθενήσει μόλις καταλήξει στον Θερμαϊκό. Ενας πολιτικός «Γραίγος» ή ένας «Σιρόκος» που θα συμπαρασύρει τα πάντα τους λίγους μήνες που απομένουν.

Δεν υπήρξε σχεδόν καμία εκλογική αναμέτρηση που το αποτέλεσμά της να μην ήταν αναμενόμενο. Το 2019 όλοι περίμεναν να κερδίσει η Νέα Δημοκρατία, όπως και το 2015 ο ΣΥΡΙΖΑ. Ο δείκτης της παράστασης νίκης είναι αλάνθαστος και πολύ δύσκολα μπορεί να αγνοηθεί. Η ήττα, αν είναι οριακή, μπορεί να θεωρηθεί πως είναι γλυκιά μετά μια τετραετία δημοσκοπικής «καχεξίας». Χαρακτηρίζεται ως «μη νίκη» στην περίπτωση που κλείνει τον δρόμο για την αυτοδυναμία του αντιπάλου στη δεύτερη κάλπη, αφήνοντας τα πάντα ανοιχτά. Γίνεται ακόμη πιο ανεκτή όταν δικαιολογεί την ανάγκη ύπαρξης της απλής αναλογικής και η αριθμητική της δίνει τη δυνατότητα στη μειοψηφία να συγκροτήσει πλειοψηφία.

Δεν σχολιάστηκε, όμως παρουσιάζει μεγάλο ενδιαφέρον η πρόσφατη αναφορά στην εφημερίδα «Η Εποχή» της Δανάης Κολτσίδα, διευθύντριας του Ινστιτούτου Νίκος Πουλαντζάς: «Η απλή αναλογική σημαίνει εξ ορισμού συμμαχίες, σε πολλές χώρες πιθανόν και του δεύτερου με το τρίτο κόμμα ή και περισσότερα». Η στενή συνεργάτις του προέδρου, που μαζί με τον Κώστα Πουλάκη αποτελούν τους «δημοσκόπους» του κόμματος, περιγράφει το σενάριο της «τερατογένεσης» κατά τον Κυριάκο Μητσοτάκη, όπου ο ΣΥΡΙΖΑ ως δεύτερο κόμμα μαζί με το ΠΑΣΟΚ και το ΜέΡΑ25 θα μπορούσαν να συγκροτήσουν κυβέρνηση με ένα συνολικό ποσοστό άνω του 45%-46%. Παρά την κατάληξη της απάντησής της πως «στο ελληνικό πολιτικό πλαίσιο είναι κατ’ αρχήν σωστή η τοποθέτηση του Αλέξη Τσίπρα στη ΔΕΘ ότι ο ΣΥΡΙΖΑ θα επιδιώξει σχηματισμό προοδευτικής κυβέρνησης συνεργασίας μόνο αν είναι πρώτο κόμμα», είναι γεγονός ότι η ζύμωση το τελευταίο διάστημα στην Κουμουνδούρου και στην Κοινοβουλευτική Ομάδα για το αποτέλεσμα της πρώτης Κυριακής είναι έντονη. Δεν είναι πλέον μόνο η «Ομπρέλα» που βλέπει πιθανό ένα τέτοιο σενάριο διαφωνώντας με την κεντρική γραμμή, όπως είχε δημοσιεύσει η «Κ» από τον Σεπτέμβριο. Πρόκειται, ωστόσο, για μια πολύ ιδιαίτερη εκλογική συνθήκη. Πέρα από το άθροισμα των τριών κομμάτων, προϋποθέτει και το ποσοστό των δυνάμεων εκτός Βουλής να κινείται στη ζώνη του 10%.

Ο ΣΥΡΙΖΑ θέλει να αποφύγει τις περιπέτειες. Μια συνεργασία που θα στηριχθεί σε μια εκλογική ήττα ενδεχομένως να ανοίξει τις ορέξεις του τρίτου κόμματος, δηλαδή του ΠΑΣΟΚ, να διαπραγματευτεί και το ποιος θα είναι ο πρωθυπουργός που θα ηγηθεί του σχήματος. Δείγματα γραφής, άλλωστε, έχει δώσει ο Νίκος Ανδρουλάκης με τις έως τώρα δηλώσεις του. Η λογική της συσπείρωσης, της δυναμικής κινητοποίησης των πολιτών με αντιδεξιά αισθήματα δεν επιτρέπει την ηττοπάθεια στην Κουμουνδούρου. Επιμένουν πως μπορούν να νικήσουν και ειδικά για την τελευταία «δεξαμενή» ψηφοφόρων υποστηρίζουν πως διαδικασίες όπως η συζήτηση της Πέμπτης στη Βουλή, με τη «φυγή» του Κυριάκου Μητσοτάκη από την αίθουσα της Ολομέλειας, δρουν καταλυτικά και θα γείρουν τελικά την πλάστιγγα υπέρ του ΣΥΡΙΖΑ.

Υπενθυμίζουν πως η μάχη θα δοθεί μέχρι την τελευταία ημέρα, καθώς το 30% των ψηφοφόρων αποφασίζει τι θα ψηφίσει με το που θα προκηρυχθούν οι εκλογές και περίπου το 10% τη στιγμή που φθάνει μπροστά από το παραβάν. Συσκέψεις στον 6ο όροφο των γραφείων του κόμματος για τη δεύτερη κάλπη δεν γίνονται. Το μόνο που απασχολεί τον στενό πυρήνα των συνεργατών του Αλέξη Τσίπρα και τον ίδιο είναι το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα, δηλαδή η πρωτιά, στην απλή αναλογική που πλησιάζει.

Δύο είναι τα επόμενα σημαντικά βήματα που θέλει να ολοκληρώσει με επιτυχία ο ΣΥΡΙΖΑ κερδίζοντας τις εντυπώσεις λίγο πριν κλείσει η χρονιά. Η συζήτηση και η ψήφιση του προϋπολογισμού το ερχόμενο Σάββατο και η ανακοίνωση ενός μεγάλου μέρους των ψηφοδελτίων λίγες ημέρες μετά. Ακόμη αναζητούνται πρόσωπα νέα, με τεχνοκρατικά χαρακτηριστικά, που θα έχουν αυτοδιοικητικό στίγμα, αναγνωρισιμότητα και εργασιακή εμπειρία με ισχυρό αποτύπωμα. Κομβική θα είναι η επιλογή του νέου εκπροσώπου Τύπου, από τη στιγμή που ο Νάσος Ηλιόπουλος «κλειδώσει» για την Α΄ Αθήνας, όπου επιθυμεί και ο ίδιος να πολιτευθεί.

Γαβριήλ, η επιστροφή
Ο Γαβριήλ Σακελλαρίδης ανήκει στις περιπτώσεις των προσώπων για τα οποία ο ΣΥΡΙΖΑ θα αφήσει ανοιχτή κάποια θέση στα ψηφοδέλτιά του μέχρι την τελευταία στιγμή. Η «Κ» από το καλοκαίρι είχε επισημάνει πως είναι ο «συνήθης ύποπτος» για να συμπεριληφθεί στις λίστες και είναι σε θέση να γνωρίζει πως οι σταθεροί συνομιλητές του στην Κουμουνδούρου, όλοι από τη γενιά του, τον ρωτούν συνεχώς «τι σκέφτεται να κάνει», επισημαίνοντάς του πως «πρέπει να δώσει το “παρών” στην κρίσιμη εκλογική μάχη που έρχεται». Απορροφημένος στο Eteron και στα νέα projects που ετοιμάζει, φαίνεται πως θα πάρει τις τελικές του αποφάσεις με την «εκπνοή του χρόνου». Eνα τηλεφώνημα ή μια συνάντηση με τον Αλέξη Τσίπρα, που δεν έχει γίνει ακόμη, ίσως «ξεκλειδώσει» τις εξελίξεις. Είναι τόσο κοντά, αλλά και τόσο μακριά από το να ξαναπεράσει το κατώφλι της Κουμουνδούρου που άφησε τον Νοέμβριο του 2015. Και επειδή πλέον δεν μένει στο κέντρο της Αθήνας, αλλά στη Νέα Σμύρνη, ίσως μια πιθανή υποψηφιότητά του να έχει «νότιο αεράκι»...

Κωστής Παπαδιόχος-Αντώνης Αντζολέτος

Η Καθημερινή

Δημοσίευση σχολίου

0Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου (0)