Υπνος βαθύς...


 Τάσος Παππάς

Πριν από λίγες μέρες συναντήθηκε ο ύπατος εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Ενωσης για την εξωτερική πολιτική Ζοζέπ Μπορέλ με τους πρεσβευτές που εργάζονται για την υπηρεσία εξωτερικής δράσης της Ε.Ε. Στην ομιλία του ήταν καυστικός. Κατηγόρησε τους κορυφαίους διπλωμάτες της Ενωσης ότι είναι αργοί, αναποτελεσματικοί και... χειριστικοί προς όφελος των χωρών για τις οποίες εργάζονται. 

Είπε ότι η Ε.Ε απέτυχε να προβλέψει ότι η Ρωσία θα επιτεθεί στην Ουκρανία και εξέφρασε το παράπονό του: «Θα έπρεπε να είμαι ο καλύτερα ενημερωμένος τύπος στον κόσμο. Μερικές φορές ήξερα περισσότερα για το τι συνέβαινε κάπου διαβάζοντας τις εφημερίδες, παρά διαβάζοντας τις αναφορές σας». Δεν δίστασε να τους ειρωνευτεί: «Δεν είναι μια στιγμή που θα στείλουμε λουλούδια σε όλους σας λέγοντας ότι είστε όμορφοι, δουλεύετε πολύ καλά και είμαστε χαρούμενοι».

Αργησε αλλά το κατάλαβε ο Μπορέλ ότι η Ευρωπαϊκή Ενωση μόνο τυπικά είναι μια ένωση. Ουσιαστικά, πρόκειται για ένα άθροισμα κρατών, που το καθένα κοιτάει πώς θα προωθήσει τα συμφέροντα του και πώς θα περιορίσει τις ζημιές από τις αποφάσεις των κεντρικών μηχανισμών. 

Αν είναι ισχυρό, το κάνει μόνο του με τη βοήθεια πρόθυμων συμμάχων. Αν είναι μικρού ή μικρομεσαίου πληθυσμιακού μεγέθους και πολιτικού εκτοπίσματος, αναζητά συνεργασίες, άλλοτε στη βάση αρχών, άλλοτε ευκαιριακά και με διαφορετικούς κατά περίπτωση παρτενέρ. Εκτός από την ενότητα και η αλληλεγγύη είναι είδος εν ανεπαρκεία στην Ε.Ε. Το διαπίστωσαν οι χώρες του Νότου την περίοδο της μεγάλης οικονομικής κρίσης.

Αλλά ποια ενημέρωση σε βάθος ζητάει ο Μπορέλ από τους διπλωμάτες; Ειδικότερα στο θέμα της εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία πιάστηκαν στον ύπνο και οι κυβερνήσεις των χωρών-μελών της Ε.Ε και οι μυστικές υπηρεσίες τους. Ευρωπαίοι ηγέτες είχαν τακτικές επαφές με τον Πούτιν και διά ζώσης και εξ αποστάσεως. Αυτός τους έλεγε ότι δεν θα επιχειρήσει κάποια επιθετική ενέργεια εις βάρος της Ουκρανίας και αυτοί τον πίστευαν. 

Στην εποχή όπου δύσκολα κάτι μένει κρυφό, ιδιαίτερα αν πρόκειται για μαζικές μετακινήσεις στρατευμάτων, οι υπηρεσίες της Ε.Ε και οι κατασκοπευτικοί μηχανισμοί των μεγάλων χωρών της (Γερμανία, Γαλλία) δεν κατάφεραν να εντοπίσουν ύποπτες κινήσεις στα σύνορα Ρωσίας - Ουκρανίας. Κι όμως ο Ρώσος πρόεδρος είχε στείλει ευανάγνωστα ακόμη και στον μέσο Ευρωπαίο πολίτη μηνύματα που αποκάλυπταν τις προθέσεις του. Αισθανόταν ότι η Δύση τον περικυκλώνει. Κάτι που δεν θα μπορούσε να το ανεχτεί, αφού θεωρεί ότι είναι ο ηγέτης μιας αυτοκρατορίας. Δεν έκρυβε άλλωστε τον θαυμασμό του για τα επιτεύγματα του Μεγάλου Πέτρου και του Ι. Β. Στάλιν.

Το πιο εκκωφαντικό μήνυμά του ήταν η προσάρτηση της Κριμαίας το 2014. Το υποτίμησαν; Εκτίμησαν ότι εκεί θα σταματήσει; Εκ του αποτελέσματος (πλήρης αιφνιδιασμός), μάλλον αυτό συνέβη. Αλλιώς δεν μπορεί να εξηγηθεί η επιλογή τους να συναντιούνται μετά την προσάρτηση της Κριμαίας με τον Ρώσο πρόεδρο και να ανταλλάσσουν απόψεις για την αρχιτεκτονική ασφάλειας της Ευρώπης και να συνεχίζουν να πορεύονται σαν μην έχει γίνει κάτι δραματικό. 

Ανάμεσά τους και ο δικός μας πρωθυπουργός που στο παρελθόν μας έλεγε ότι το κόμμα του και το κόμμα του Πούτιν είναι συγγενή ιδεολογικά κόμματα και σήμερα βρίσκεται στην πρώτη γραμμή μάχης εναντίον του Ρώσου δικτάτορα (δικοί του οι χαρακτηρισμοί) και ισχυρίζεται ότι για όλα τα κακά που μας ταλαιπωρούν (ακρίβεια, πληθωρισμός, ενεργειακή φτώχεια) ευθύνεται ο Πούτιν και σε αυτόν πρέπει να στείλουμε τον λογαριασμό. Εμείς θα τον στείλουμε, ο Ρώσος πρόεδρος θα τον παραλάβει; 

Κοντολογίς: πριν χρεώσουμε στις διπλωματικές υπηρεσίες το έλλειμμα πληροφόρησης, μήπως πρέπει να αναζητήσουμε τις αιτίες για το πλεόνασμα αφέλειας και εγωιστικής τακτικής των ευρωπαϊκών κυβερνήσεων;

efsyn.gr