Explainer: Ακριβό σιτάρι, καλαμπόκι, κριθάρι...


 Πέρυσι η Ελλάδα εισήγαγε το 30% από Ρωσία & Ουκρανία, τι θα κάνει φέτος;...

Μα γιατί ο πόλεμος Ουκρανίας - Ρωσίας δημιούργησε τόσο μεγάλο πρόβλημα στα τρόφιμα διεθνώς; Δύο χώρες είναι μόνο...

Επειδή αυτές οι δύο χώρες αποτελούν τους σημαντικότερους εξαγωγείς δημητριακών παγκοσμίως και, όσο διαρκεί ο πόλεμος, η αύξηση στην τιμή των δημητριακών σπάει το ένα ρεκόρ μετά το άλλο. 

Δηλαδή για τι ποσοστά μιλάμε;

Η Ουκρανία προμηθεύει το 10% του σιταριού, το 13% του κριθαριού, και πάνω από το 50% του ηλιελαίου που διακινούνται στην διεθνή αγορά. Αντίστοιχα, η Ρωσία εξάγει το 24% του σιταριού, το 14% του κριθαριού και το 23% του ηλιελαίου. 

Πόσο έχουν αυξηθεί οι τιμές;

Στην Ελλάδα η αύξηση των τιμών στα σιτηρά κυμαίνεται από 36% έως 70% ανάλογα με το προϊόν. Και δεν είναι μόνο ο φόβος της έλλειψης που προκαλεί την αύξηση των τιμών.

Δηλαδή;

Μην ξεχνάς πως λόγω της ενεργειακής κρίσης έχουν αυξηθεί και τα καύσιμα τα ναύλα των πλοίων. Και τα λιπάσματα. Παράλληλα πολλές χώρες κλείνουν τα σύνορά τους σε συγκεκριμένες εξαγωγές. 


Η χώρα μας σε τι βαθμό εξαρτάται από τις εισαγωγές Ρωσίας - Ουκρανίας; 

Το 2021, η Ελλάδα εισήγαγε από τη Ρωσία και την Ουκρανία μαλακό σιτάρι, καλαμπόκι και κριθάρι που αντιπροσώπευαν το 30% των συνολικών εισαγωγών.

Τι ποσότητες εισάγουμε συνολικά;

Οι ετήσιες συνολικές εισαγωγές ανέρχονται σε 1,5 εκατ. τόνους σιτηρών. 

Εμείς δεν παράγουμε τίποτα; Δεν κάνουμε εξαγωγές;

Βεβαίως, εξάγουμε σκληρό σιτάρι. Οι εξαγωγές μας ανέρχονται σε 500 χιλιάδες τόνους. Η τιμή είχε αυξηθεί ήδη από το 2021, πάνω από 100%, λόγω της πολύ μειωμένης παραγωγής στον Καναδά που προκάλεσε η κλιματική αλλαγή. Και υπάρχουν και άλλοι λόγοι που αυξάνονται οι τιμές;

Θα έχουμε επισιτιστικό πρόβλημα;

Στο άμεσο μέλλον, μάλλον όχι. Το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και ανθρώποι της αγοράς εμφανίζονται - για την ώρα - καθησυχαστικοί.

Πώς θα εξισορροπηθούν μεσοπρόθεσμα οι απώλειες;

Η Ελλάδα γειτονεύει με τη Βουλγαρία και τη Ρουμανία από όπου υπάρχει ομαλή εισαγωγή με πλοία και φορτηγά αυτοκίνητα. Εισαγωγές σιτηρών έχουμε επίσης και από τη Σερβία και σποραδικά από τη Ρωσία και το Καζακστάν. Με την επερχόμενη νέα σοδειά οι εισαγωγές αναμένεται πως θα συνεχιστούν ομαλά, σύμφωνα με τον πρόεδρο του Συνδέσμου Ελλήνων Εμπόρων Δημητριακών και Υποπροϊόντων και Ζωοτροφών (ΣΕΕΔΥΖ), Σπύρο Γρηγοράτο.

Ποια είναι τα βασικά προβλήματα τις αγροτικής παραγωγής στην Ελλάδα;

Η άνοδος των τιμών σε πρώτες ύλες, ενέργεια και μεταφορές. Επίσης οι αυξήσεις στις ζωοτροφές προκαλούν τεράστια προβλήματα στους κτηνοτρόφους. Επιπτώσεις υπάρχουν και στις καλλιέργειες όσπριων και ρυζιού. 

Σε μεγάλη κλίμακα υπάρχει κίνδυνος από τη συνεχιζόμενη κρίση;

Δυστυχώς η απειλή μιας παγκόσμιας επισιτιστικής κρίσης είναι ορατή. Αλλά αντίθετα με την ενεργειακή κρίση, η Ευρώπη μπορεί να αντιμετωπίσει εν μέρει τις συνέπειες της κρίσης τροφίμων. Άλλωστε η ΕΕ είναι μεγάλος παραγωγός δημητριακών και η Κοινή Αγροτική Πολιτική με στόχο την επαρκή διαθεσιμότητα. 

Ποια είναι τα άμεσα σχέδια της Ελλάδας;

Να διευκολύνει τις εισαγωγές προϊόντων για τα οποία υπάρχει ανάγκη αλλά όχι επαρκής εγχώρια παραγωγή, να δοθούν κίνητρα στους αγρότες για να αυξήσουν την παραγωγή τους και να στηριχθούν οι παραγωγοί που είναι πλέον αντιμέτωποι με αυξημένο κόστος. 

Πού μπορεί να φτάσουν οι τιμές;

Κανείς δεν το ξέρει. Το πρόβλημα εξαρτάται από πάρα πολλούς παράγοντες ταυτόχρονα. Και ένας από τους πιο βασικούς είναι αν και πότε θα ανοίξουν τα ουκρανικά λιμάνια όπου παραμένουν αποθηκευμένοι περίπου 20 εκατομμύρια τόνοι σιτηρών. Ρόλο παίζει ακόμα και ο καιρός...