.png)
Εικόνες από το παρελθόν, συγκεκριμένα από το 2017, έφεραν στη μνήμη των περισσοτέρων από μας οι χθεσινές γαλλικές προεδρικές εκλογές, με την ανάδειξη, και πάλι, ως μονομάχων του δεύτερου γύρου, των... Εμμανουέλ Μακρόν και Μαρίν Λε Πεν. Παρότι όμως τα πρόσωπα είναι τα ίδια, οι διαφορές είναι αρκετές, και δεν αφορούν μόνο στις τρανταχτές αποτυχίες του διόλου ..φρέσκου πια, υποψηφίου Μακρόν, αλλά και στην «κανονικοποίηση» του λόγου της παλαιότερα θεωρούμενης ως «καθαρής ακροδεξιάς» Μαρίν Λεπέν, που σήμερα όμως, αμερικάνικα μέσα, σαν το CNBC, κρίνουν πως «οι οικονομικές της πολιτικές ανήκουν στην αριστερά, παρ’ ότι η ίδια είναι συνδεδεμένη με την άκρα δεξια» (!). Μια φράση που αποτελεί καταγραφεί της στροφής που επιτυχώς κατόρθωσε η Λε Πεν, ώστε σήμερα ακόμη και τα πιο αυστηρά μέσα να της δίνουν πιθανότητες 25% να κερδίσει τις εκλογές του β’ γύρου…
Το 2017, ο Μακρον κέρδισε τις εκλογές στο δεύτερο γύρο, με μια διαφορά του ύψους του 30%. Ήταν όμως νέος και άφθαρτος. Η φθορά που έχει υποστεί είναι τεράστια, μέσα στα τελευταία τρία χρόνια, και η προσπάθειά του να παρουσιάσει πορτραίτο διεθνούς ηγέτη φαίνεται πως δεν αφορά το εσωτερικό του ακροατήριο: οι Γάλλοι φτωχοποιούνται, χάνουν δικαιώματα, βίωσαν ένα βάρβαρο αστυνομικό κράτος στο πετσί τους διεκδικώντας και είδαν ξεκάθαρες προσπάθειες περιορισμού της Ελευθερίας του Τύπου και της Ελευθερίας του Λόγου, την ίδια εποχή που αντιμετώπιζαν μια τεράστια υγειονομική κρίση, λόγω της πανδημίας. Ένα από τα πιο επιτυχή τρυκ της Λε Πεν, που φαίνεται πως λειτούργησε στους πολίτες, ήταν να τον βαφτίσει «Πρόεδρο των Πλουσίων», την ώρα που η ίδια έκτιζε ένα φιλολαϊκό προφίλ, έχοντας γυρίσει ολόκληρη τη Γαλλία και μιλώντας με τον «απλό λαό» που αντιμετωπίζει ουκ ολίγα προβλήματα.
Σήμερα, οι δημοσκοπήσεις δείχνουν πως ο Μακρόν θα κερδίσει το δεύτερο γύρο, αλλά με διαφορά κάτω του 7%, και η διαφορά αυτή συρρικνώνεται διαρκώς. Η ίδια η Λε Πεν χτες «ξαναχτύπησε» αναδεικνύοντας το «φιλολαϊκό» προσωπείο που προσεκτικά χτίζει, ενώ ο Μακρόν ξανάπαιξε το χαρτί του ευρωπαίου και διεθνούς ηγέτη. Εκανε λόγο για «μια πιο ισχυρή Ευρώπη» και για «συνεργασία με δυτικές δημοκρατίες» – κατά πόσον αυτό απασχολεί ως πρωτεύον ζήτημα τους γάλλους πολίτες είναι όμως αμφίβολο. Και γι’ αυτό η μετεκλογική δήλωση Μακρόν πως «τίποτε δεν έχει κριθεί», είναι κοντύτερα από ποτέ στην αλήθεια. Σε αντίθεση με το Μακρόν, η Λε Πεν παρέμεινε, στις δηλώσεις της, στο γαλλικό γήπεδο. Μίλησε για «δύο διαφορετικά οράματα» για τη Γαλλία. «Είτε διχασμός και αταξία, είτε ενότητα του γαλλικού λαού γύρω από την εξασφαλισμένη κοινωνική δικαιοσύνη». Κι επανέλαβε τις πολιτικές «κοινωνικής δικαιοσύνης» που έχει εξαγγείλει.
Στις καταγραφές απόψεων απλών γάλλων πολιτών σε γαλλικά και ξένα μέσα, το βασικό πρόβλημα των περισσοτέρων που μιλούν είναι η επιβίωση. Είναι πολλοί αυτοί που έχουν δηλώσει, από τους NYT και τη Guardian ως το France24, πως είχαν ψηφίσει Μακρόν το 2017, αλλά τώρα «σκέφτονται να ψηφίσουν Λε Πεν» στο β’ γύρο.
Η διαφορά των δύο, περί το 3% με μπροστά το Μακρόν, δίνει ισχυρό λόγο στον Ζαν Λυκ Μελανσόν, που οι δημοσκοπήσεις τον έφεραν στο 19% αλλά έλαβε περί το 22%, ένα αποφασιστικό ποσοστό. Κι ενώ οι άλλοι αριστεροί και κεντροαριστεροί υποψήφιοι έσπευσαν να στηρίξουν Μακρόν, ώστε να μην γίνει η «ακροδεξιά» Λε Πεν πρόεδρος (απέφυγαν να χαρακτηρίσουν τον Μακρόν, ομολογουμένως) ο Μελανσόν προτίμησε, τουλάχιστον στις πρώτες δηλώσεις του να μην ενισχύσει κανέναν, εμμέσως καλώντας σε αποχή. Συγκεκριμένα, ζήτησε από τους ψηφοφόρους του να μην ψηφίσουν επουδενί τη Λεπέν, αλλά δεν τους προέτρεψε να ψηφίσουν τον Μακρόν. «Δεν πρέπει να δώσουμε ούτε μία ψήφο στην κυρία Λε Πεν» είπε, βάζοντας εκεί την τελεία. Πιθανότατα γιατί βλέπει καθαρά τα ακροδεξιά χαρακτηριστικά του απερχόμενου γάλλου προέδρου. Κάτι που δεν έκανε ούτε η κεντροδεξιά Βαλερί Πεκρές, που στήριξε ανοικτά το Μακρόν, αν και το ακροατήριό της είναι πολύ κοντύτερα στη Λε Πεν…
Είναι λογικό, ωστόσο: ο Μακρόν δεν είναι καθόλου συμπαθής στο αριστερό ακροατήριο, το αποφασιστικό αυτό 22%, καθώς θεωρούν ότι αποτελεί εκφραστή των συμφερόντων των ελίτ και πολλοί έχουν ζήσει την καταστολή στο πετσί τους. Ακόμη περισσότερο, το οικολογικό κομμάτι της γαλλικής αριστεράς, τον θεωρεί απολύτως αποτυχημένο στην αντιμετώπιση των περιβαλοντικών ζητημάτων και των συνεπειών της κλιματικής αλλαγής. Με απλά λόγια, για ένα μεγάλο κομμάτι της γαλλικής αριστεράς, το δίλημμα του β’ γύρου είναι αυταρχική δεξιά ή αυταρχική δεξιά, και το λογικότερο είναι να αρνηθεί να απαντήσει… Ένας άλλος σημαντικός παράγοντας, είναι και η ηλικία των ψηφοφόρων του Μελανσόν, που, σε μεγάλο ποσοστό, δεν έχουν μπει στη λογική του «το μη χείρον»… Με έναν στους τρείς νέους 18-24 ετών να έχουν ψηφίσει Μελανσόν, η αποχή σοβαρού ποσοστού των ψηφοφόρων του είναι ακόμη πιθανότερη. Ο πρώην τραπεζίτης πρόεδρος, που έχει δηλώσει πως «δεν είναι ούτε αριστερός ούτε δεξιός», θα πρέπει να αλλάξει πολύ για να τους συγκινήσει και να τους φέρει ως την κάλπη. Ειρήσθω εν παρόδω ότι οι «παραγωγικές ηλικίες», 35-64, προτίμησαν Λε Πεν ενώ οι συνταξιούχοι (65+) προτίμησαν Μακρόν.
Η αποχή θα είναι λοιπόν ο μεγάλος αντίπαλος του Μακρόν. Όπως δήλωσε και ο καθηγητής πολιτικής επιστήμης στο πανεπιστήμιο της Νίκαιας, οι αριθμοί δείχνουν ότι ο Μακρόν θα κερδίσει το δεύτερο γύρο, λογικά, όμως «τα δύο τρίτα των γάλλων δεν τον ψήφισαν, και το ερώτημα είναι ‘τι έχει να πει, αν έχει να πει κάτι, σε αυτούς τους ανθρώπους;’» μέσα στις δύο τελευταίες εβδομάδες πριν την ψηφοφορία και με δεδομένο ότι «τα πράγματα φαίνεται να προχωρούν πολύ γρήγορα». Η αναφορά σαφής: δύο μήνες πριν τις εκλογές, η Λε Πεν δε φαινόταν να τον απειλεί σοβαρά στις δημοσκοπήσεις. Σήμερα, αυτό έχει αλλάξει, και η απόφαση του Μακρόν να μην πάρει μέρος σε δημόσιες συζητήσεις με τους αντιπάλους του μάλλον τον έβλαψε περισσότερο, προσθέτοντας στη φθορά. Στις μέχρι τώρα δημοσκοπήσεις, πάνω από 43% των γάλλων των θεωρούν κακό πρόεδρο, και το ποσοστό αυτό ανεβαίνει μέρα με τη μέρα. Αντιστοίχως, έχει μειωθεί το ποσοστό όσων θεωρούν απαράδεκτο ή κακό να γίνει πρόεδρος η Λε Πεν.
Οι αναλυτές εκτιμούν ότι μεγάλο ρόλο στην «κανονικοποίηση» της Λε Πεν έπαιξε και η παρουσία του Ερίκ Ζιμούρ μεταξύ των υποψηφίων για την προεδρία. Ο «γάλλος Τραμπ» με τις ακραίες του ρατσιστικές θέσεις και τις δηλώσεις του περί του ηγέτη Πούτιν, έκανε την Μαρίν Λε Πεν να μοιάζει με μια «κανονική δεξιά». Ο Ζεμούρ κάλεσε τους ψηφοφόρους του (7%) να ψηφίσουν τη Λε Πεν, στο β’ γύρο, όπως αναμενόταν, και το ίδιο έπραξε και ο εθνικιστής Νικολά Ντουπόντ. Η Λε Πεν ξεκινάει με ένα 33% σίγουρων ψηφοφόρων και μεγενθυμένη την εικόνα και τη φωνή της, από την προεκλογική της εκστρατεία, και ο Μακρόν με ένα μικρό προβάδισμα, αριστερές φωνές να τον κατακρίνουν – η Σεγκολέν Ροαγιάλ είπε πως «πρέπει να κερδίσει» την σοσιαλιστική ψήφο μες σε αυτές τις δύο εβδομάδες, αν και το κόμμα της τον στήριξε, δείχνοντας ότι κι εκεί μπορεί να υπάρξει αποχή. Πρόσφατη δημοσκόπηση της Ifop δείχνει νίκη Μακρόν, τη δεύτερη Κυριακή, με 51% έναντι 49% της Λε Πεν, ένα ποσοστό που μόνο βεβαιότητα νίκης δε δίνει. Ακόμη και το 52%-48% που δίνει για το β΄γύρο άλλη δημοσκόπηση του BFMTV, παραμενει ανησυχητικό για το Μακρόν και πρόκληση για τη Λε Πεν...
Λαμπρινή Θωμά
thepressproject.gr