Γιατί η Ευρώπη «δεν μπορεί» να εφαρμόσει αυστηρά τις οικονομικές κυρώσεις


 Στις Βρυξέλλες και το Βερολίνο βρίσκονται σε εξέλιξη εντατικές διαδικασίες προσομοίωσης ασκήσεων αντικατάστασης της τροφοδοσίας της Ε.Ε. από το ρωσικό φυσικό αέριο με άλλες πηγές τροφοδοσίας από κάθε γωνιά του πλανήτη. Μέχρι στιγμής κάθε εναλλακτικό σενάριο της άσκησης καταλήγει στο ίδιο συμπέρασμα:

Η αντικατάσταση των ρωσικών παραδόσεων φυσικού αερίου στην Ευρώπη βραχυπρόθεσμα είναι «σχεδόν αδύνατη»...

Το ενδιαφέρον βέβαια είναι ότι με τις ίδιες σχεδόν λέξεις είχε εκφραστεί και ο Σαάντ αλ – Καάμπι, Υπουργός Ενέργειας του Κατάρ, δύο ημέρες πριν από την εισβολή στην Ουκρανία. Και εξηγούσε με δήλωσή του ότι η άμεση απεξάρτηση της Ευρώπης από την ρωσική τροφοδοσία δεν μπορεί να δρομολογηθεί παρά μόνο σε πολύ μεγαλύτερες διάρκειες χρόνου.

Το Κατάρ -που είναι από τους πρώτους παραγωγούς Υγροποιημένου Φυσικού Αερίου στην λίστα της προσομοίωσης που δουλεύει η Κομισιόν- θα μπορούσε άμεσα να εκτρέψει και να ανακατευθύνει προς την Ευρώπη, μόνο ένα 10%-15% των φορτίων υγροποιημένου αερίου, σύμφωνα με τον Σαάντ αλ – Καάμπι, αλλά μόνο αυτό...

Την ίδια εκτίμηση εξέφρασε μετά την είσοδο των ρωσικών στρατευμάτων στην Ουκρανία και ο επικεφαλής της Παγκόσμιας Τράπεζας Ντέιβιντ Μάλπας, υποστηρίζοντας ότι η απεξάρτηση της Ευρωζώνης από τους ρωσικούς αγωγούς θα χρειαστεί τουλάχιστον μία πενταετία και αυτό με την προϋπόθεση ότι οι δύο βασικές χώρες υποδοχής (και εξάρτησης) η Γερμανία και η Ιταλία θα αποδυθούν άμεσα σε ένα μαραθώνιο επενδύσεων σε κάθε μορφή ενέργειας φυσικού αερίου, επανενεργοποίησης των πυρηνικών εργοστασίων και άνθρακα.

Οι ίδιοι περιορισμοί ισχύουν και για την αύξηση της τροφοδοσίας από τις ΗΠΑ και την Αυστραλία με υγροποιημένο φυσικό αέριο.

Αυτό δεν σημαίνει βέβαια ότι τα σενάρια προσομοίωσης που έχει ξεκινήσει η Κομισιόν υπό την εποπτεία του Συμβουλίου Υπουργών Ενέργειας δεν οδηγούν πουθενά. Σύμφωνα με τις πρώτες εκδοχές προκύπτει η ανάγκη αναδιοργάνωσης της διεθνούς αγοράς υπό την εποπτεία του G-7 και με την ενσωμάτωση στον σχεδιασμό αυτό της Αυστραλίας

Σε κάθε περίπτωση όμως η αδυναμία αυτή απαγκίστρωσης από την ρωσική τροφοδοσία με άμεσο τρόπο, περιορίζει και την δυνατότητα της Ευρωζώνης, ειδικά από την πλευρά της Γερμανίας και της Ιταλίας που εξαρτώνται κατά 40% από το ρωσικό αέριο, όσον αφορά την πλήρη και αυστηρή εφαρμογή των κυρώσεων. Όπως αναφέρουν πηγές στις Βρυξέλλες τόσο η Γερμανία όσο και η Ιταλία δεν μπορούν να διακινδυνεύσουν την άμεση διακοπή της ροής και είναι υποχρεωμένες να διατηρήσουν ανοικτούς υπό αυστηρή επιτήρηση μερικούς διαύλους πληρωμών προς την Ρωσία.

Τα ποσά βέβαια είναι τεράστια. Υπό φυσιολογικές συνθήκες οι πληρωμές προς την Ρωσία από την πλευρά της Ευρώπης είναι περί τα 600 εκατ. ημερησίως.

Το μεγαλύτερο μέρος όμως αυτών, τόσο την προηγούμενη περίοδο όσο και τώρα, δεν επιστρέφει στην Ρωσία αλλά ακολουθεί επενδυτικές διαδρομές που έχουν διαμορφωθεί από Κεντρική Τράπεζά της εκτός της χώρας, στο πλαίσιο του χαρτοφυλακίου που στηρίζει το συναλλαγματικό αποθεματικό της χώρας.

Σε κάθε περίπτωση πάντως δεν έχουν διαπιστωθεί επίσημες κινήσεις προς το παρόν διασύνδεσης των ρωσικών τραπεζών και συναλλαγών με το κινέζικο σύστημα πληρωμών μετά τον αποκλεισμό των μεγάλων ρωσικών τραπεζών από το SWIFT.