Ευρωπαϊκό φιάσκο, ιβηρική νίκη...


 «Καλό καλοκαίρι» επέλεξαν να πουν στους αγωνιούντες Ευρωπαίους καταναλωτές οι 27 ηγέτες της Ε.Ε. την Παρασκευή, στη σύνοδο, στην οποία ταιριάζει γάντι ο χαρακτηρισμός... φιάσκο. Αν εξαιρέσει κανείς την πανηγυρική ανακοίνωση της συμφωνίας Μπάιντεν-Φον ντερ Λάιεν για τις επιπλέον ποσότητες αμερικανικού υγροποιημένου αερίου με τα πολλά θολά σημεία, δεν κατάφερε να καταλήξει σε μια δέσμη μέτρων συντονισμένης και άμεσης εφαρμογής για να αναχαιτιστεί η ενεργειακή ακρίβεια.

Ετσι, εκτός από τον Αμερικανό πρόεδρο, που έκανε «ταμείο» για λογαριασμό της υπερδύναμης και στα ενεργειακά και στους εξοπλισμούς, αλλά και τους πρωθυπουργούς της Ιβηρικής που κατάφεραν να αυτοεξαιρεθούν από τον ευρωπαϊκό αχταρμά και να κερδίσουν χρόνο υπέρ των οικονομιών και των κοινωνιών τους, οι υπόλοιποι 25 της Ε.Ε. θα πρέπει να περιμένουν μέχρι τα τέλη Μαΐου...

Τότε εξουσιοδοτήθηκε η Κομισιόν να φέρει ένα πακέτο συμβιβαστικών προτάσεων. Η εναλλακτική είναι να ενεργήσουν κατά βούληση, προωθώντας μέτρα από την εργαλειοθήκη εναλλακτικών λύσεων που έχει καταρτίσει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Ή να μην κάνουν τίποτα, όπως κατά τα φαινόμενα έχει επιλέξει η ελληνική κυβέρνηση. Ο επικεφαλής της οποίας φαίνεται ότι έλαμψε διά της αφωνίας του στη σύνοδο των 27, αν και προ δύο εβδομάδων είχε επιχειρήσει να βγει μπροστά, με την πρόταση 6 σημείων (ανάμεσά τους και για το πλαφόν στο αέριο), την οποία είναι ασαφές αν και πώς την υποστήριξε στις Βρυξέλλες.

Οι 27 διαφώνησαν στα πιο σημαντικά ζητήματα. Κυρίως στην αποφασιστική παρέμβαση στην αγορά αερίου και ενέργειας. Διαφώνησαν στην επιβολή πλαφόν στις τιμές αερίου - δηλαδή στον έλεγχο της διακύμανσης στον ολλανδικό κόμβο τιμολόγησης του αερίου TTF.

Διαφώνησαν στην αποσύνδεση της τιμής της ηλεκτρικής ενέργειας από το φυσικό αέριο. Διαφώνησαν δηλαδή στη σχεδόν αυτονόητη ανάγκη να αντιστραφεί ή να παγώσει προσωρινά η χρηματιστηριακή οργάνωση της αγοράς ενέργειας, που μόλις πέρσι έγινε καθολική σε όλες τις χώρες της Ε.Ε., με τα γνωστά ολέθρια σήμερα αποτελέσματα. Το μόνο σημείο συναίνεσης είναι η αόριστη αναφορά στην από κοινού προμήθεια φυσικού αερίου «κατά το πρότυπο της αγοράς εμβολίων». Κι αυτό ωστόσο εμφανίζεται «νερωμένο» με την αναφορά σε εθελοντική συνεργασία και συμμετοχή.

Αυτό, άλλωστε, οδήγησε τους υπουργούς της Ισπανίας και της Πορτογαλίας να σηκώσουν το βάρος της αντίδρασης στο «μέτωπο της άρνησης» των βορείων χωρών, κυρίως της Γερμανίας, της Αυστρίας, της Δανίας, της Φινλανδίας και της Ολλανδίας -η οποία, ως φιλοξενούσα το χρηματιστήριο του αερίου έχει τους λόγους της να θέλει να μείνει στο απυρόβλητο-, και να αποσπάσουν επ’ απειλή βέτο, που θα έκανε το ευρωπαϊκό ενεργειακό φιάσκο ακόμη πιο εκκωφαντικό, καθεστώς εξαίρεσης από την ευρωπαϊκή βραδύτητα ή απροθυμία αποφάσεων.

Η Ιβηρική Χερσόνησος, λοιπόν, πέτυχε να εξασφαλίσει από τώρα την αποσύνδεση των τιμών αερίου από τις τιμές του ηλεκτρικού ρεύματος. Η νίκη ανήκει στον Ισπανό πρωθυπουργό Πέδρο Σάντσεθ, ο οποίος κάποια στιγμή έφυγε από την αίθουσα της συνεδρίασης, αλλά τελικά έπεισε τους ομολόγους του ότι η Ιβηρική, με πολλές ανανεώσιμες πηγές και λίγες ηλεκτρικές διασυνδέσεις, δεν μπορεί να κάνει κάτι άλλο.

Τα συμπεράσματα της συνόδου για την ενέργεια συγκαλύπτουν το φιάσκο της διαπραγμάτευσης, με άγνωστες επιπτώσεις στους Ευρωπαίους καταναλωτές τους επόμενους μήνες, κάτω από διατυπώσεις αόριστων «ευχών», όπως οι παρακάτω:

● Η Ε.Ε. θα εξαλείψει σταδιακά την εξάρτησή της από τις εισαγωγές ρωσικού φυσικού αερίου, πετρελαίου και άνθρακα το συντομότερο δυνατό.

● Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο καλεί τα κράτη-μέλη και την Επιτροπή να συνεχίσουν να αξιοποιούν με τον καλύτερο δυνατό τρόπο την εργαλειοθήκη της Κομισιόν.

● Η προσωρινή φορολόγηση ή οι ρυθμιστικές παρεμβάσεις επί των απρόσμενων κερδών μπορεί να αποτελέσουν χρήσιμη πηγή εθνικής χρηματοδότησης.

● Το Συμβούλιο καλεί την Επιτροπή να υποβάλει προτάσεις που αντιμετωπίζουν αποτελεσματικά το πρόβλημα των υπερβολικών τιμών ηλεκτρικής ενέργειας, διατηρώντας παράλληλα την ακεραιότητα της ενιαίας αγοράς και τα κίνητρα για την πράσινη μετάβαση.

● Η Επιτροπή θα πρέπει να διασφαλίσει ότι τα μέτρα που μειώνουν τις τιμές στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας για τις επιχειρήσεις και τους καταναλωτές δεν επηρεάζουν τους όρους συναλλαγών σε βαθμό που να αντιβαίνει στο κοινό συμφέρον.

● Τα κράτη-μέλη της Ε.Ε. θα συνεργαστούν για την εθελοντική κοινή αγορά φυσικού αερίου και υδρογόνου, αξιοποιώντας με τον καλύτερο δυνατό τρόπο το συλλογικό πολιτικό και αγοραστικό βάρος της Ενωσης...

Γιάννης Κιμπουρόπουλος

Εφημερίδα των Συντακτών