«Δεν δικαιούστε να πανηγυρίζετε, κ. Τσίπρα»...

Επί μήνες συζητούσαν για τον σχηματισμό συμμαχικής κυβέρνησης στην Ισπανία ο σοσιαλιστής Σάντσεθ και ο αριστερός ριζοσπάστης Ιγκλέσιας. Τη μία μέρα συμφωνούσαν, την επόμενη διαφωνούσαν. Το...
κουβεντολόι κράτησε καιρό. Οι ψηφοφόροι των δύο κομμάτων διαμαρτύρονταν, η Δεξιά έπαιρνε χρόνο για να ανασυνταχθεί μετά την εκλογική...
πανωλεθρία που είχε υποστεί, η άκρα Δεξιά καιροφυλακτούσε για να αρπάξει την ευκαιρία και να βγει από το σκοτάδι, τον φυσικό της χώρο.

Ο αρχηγός των σοσιαλιστών πρότεινε στον επικεφαλής των Podemos κυβέρνηση συνεργασίας χωρίς όμως τη συμμετοχή μελών των Podemos και για αντάλλαγμα έδινε κάποιες ήσσονος σημασίας θέσεις στον κρατικό μηχανισμό. Συνόδευσε την πρότασή του με την απειλή ότι αν δεν συμφωνήσετε θα προκηρύξω εκλογές και με τη φόρα που έχω μπορεί να αποκτήσω αυτοδυναμία, οπότε δεν θα σας χρειάζομαι, σίγουρα όμως θα βγω ενισχυμένος, ενώ εσείς που έχετε εσωτερικά προβλήματα (μια ομάδα είχε φύγει και φλέρταρε με τη δημιουργία νέου κόμματος) είναι βέβαιο ότι θα υποχωρήσετε και ενδεχομένως να βρεθείτε απέναντι σε διαλυτικές τάσεις που θα θέσουν εν αμφιβόλω ακόμη και την ύπαρξή σας. Ξέρουν από τέτοιες μακιαβελικές τακτικές οι σοσιαλδημοκράτες. Τις έχουν εφαρμόσει σε διάφορες περιοχές με αρκετή επιτυχία. Θέλουν να κάνουν αυτοί κουμάντο στη λεγόμενη προοδευτική παράταξη και να χρησιμοποιούν τους κομμουνιστές και τους αριστερούς ριζοσπάστες σαν δεκανίκια. Πολλοί πίστεψαν ότι με τον Σάντσεθ που είχε δώσει σκληρή μάχη για να ξεμπερδέψει με τους δεξιούς βαρόνους στο κόμμα του, η πολιτική στο πεδίο των συμμαχιών θα ήταν διαφορετική. Ακολούθησε όμως κι αυτός την πεπατημένη. Αστόχησε.

Ο Ιγκλέσιας απέρριψε τον εκβιασμό, η Ισπανία πήγε σε εκλογές και το αποτέλεσμα δεν δικαίωσε τον Σάντσεθ. Μειώθηκε η δύναμη των Σοσιαλιστών, οι Podemos έχασαν έδαφος, η κλασική Δεξιά ανέβασε τα ποσοστά της και αναθάρρησε, η άκρα Δεξιά τερμάτισε στην τρίτη θέση και για πρώτη φορά μετά τον θάνατο του δικτάτορα Φράνκο παίζει πρωταγωνιστικό ρόλο στην πολιτική σκηνή. Κατόπιν αυτών, ό,τι μπορούσε και έπρεπε να είχε γίνει πριν από καιρό, χωρίς να μεσολαβήσουν εκλογές, γίνεται τώρα. Η υπογραφή προκαταρκτικής συμφωνίας είναι ένα καθοριστικό πρώτο βήμα. Δεν αρκεί όμως. Πρέπει να τη στηρίξουν και ορισμένα μικρά κόμματα της χώρας των Βάσκων και της Καταλονίας, ενώ τόσο οι Βρυξέλλες όσο και η αστική τάξη της Ισπανίας θα κάνουν ό,τι περνάει από το χέρι τους για να την τορπιλίσουν.

Οι κυβερνήσεις συνεργασίας σοσιαλιστών-κομμουνιστών ή αριστερών ριζοσπαστών δεν είναι σύνηθες φαινόμενο στη μεταπολεμική ιστορία της Ευρώπης. Το αντίθετο. Είχαμε το 1981 την κυβέρνηση σοσιαλιστών-κομμουνιστών στη Γαλλία που δεν μακροημέρευσε και έχουμε την κυβέρνηση σοσιαλιστών στην Πορτογαλία την οποία στηρίζουν, χωρίς όμως να συμμετέχουν, το Κομμουνιστικό Κόμμα και το Μπλόκο (κάτι σαν τον ΣΥΡΙΖΑ πριν από τη διάσπαση του 2015). Δεν θα είναι εύκολη και ανέφελη η συνύπαρξη στην Ισπανία, αν τελικώς ευδοκιμήσει η προσπάθεια. Οπως αναφέρει ο Εντγκάρ Μορέν, ανατρέχοντας στην ιστορία της Αριστεράς, «τα ελευθεριακά, σοσιαλιστικά και κομμουνιστικά ρεύματα ανταγωνίζονταν το ένα το άλλο… Βρέθηκαν όχι μόνο σε άμιλλα αλλά και σε ανταγωνισμό και ορισμένοι απ’ αυτούς τους ανταγωνισμούς έγιναν θανατηφόροι… Τα κοινά μέτωπα, τα λαϊκά μέτωπα, οι ενώσεις Αντίστασης δεν ήταν παρά εφήμερες φάσεις» (από τη στήλη του Θανάση Γιαλκέτση «Ιδέες», «Η Εφημερίδα των Συντακτών» 2-3/11/2019)...