Η διεθνής κοινότητα παρακολουθεί διχασμένη αυτά που λαμβάνουν χώρα στην Λιβύη, περιμένοντας τις εξελίξεις που θα συμβούν αυτή την εβδομάδα η οποία θα είναι και η πλέον καθοριστική.
Οι χώρες της Δύσης έχουν αποφασίσει να τηρήσουν «επιθετική πολιτική» απέναντι στο καθεστώς του Μουαμάρ Καντάφι, σε αντίθεση με την Κίνα και την Ρωσία που είναι υπέρ μιας «μαλακής διαδοχής» του λίβυου ηγέτη, όπως αυτή συνέβη με την περίπτωση του αιγύπτιου πρόεδρου Χόσνι Μουμπάρακ.
Και οι δύο πολιτικές κρύβουν όμως τους κινδύνους τους.
Η δυτική επιθετικότητα και η «έμμεση προσέγγιση»
Αν η Δύση αποφασίσει να πλήξει στρατιωτικά τις πιστές στον Μουαμάρ Καντάφι δυνάμεις, μέσω «χειρουργικών πληγμάτων», οι επιπτώσεις που θα υπάρξουν από μια τέτοια επιχείρηση θα είναι απρόβλεπτες. Είναι άγνωστο αν ο λίβυος Πρόεδρος ελέγχει τους πυραύλους εδάφους-εδάφους που διαθέτουν οι ένοπλες δυνάμεις του, αν όντως έχει καταστραφεί όλο......... το οπλοστάσιο όπλων μαζικής καταστροφής που διαθέτει και το κυριότερο, αν έχει υπονομεύσει με εκρηκτικά τις πετρελαιοπηγές που έχει η χώρα, προκαλώντας πραγματική κόλαση στο έδαφος της Λιβύης αλλά και στην παγκόσμια οικονομία. Ολοι οι προγραμματιστές στρατηγικές τόσο στις ΗΠΑ, όσο και στην Ευρώπη γνωρίζουν πως ο Μουαμάρ Καντάφι είναι ικανός να το κάνει. Όπως και κάτι ακόμη: Υπάρχει έντονος ο φόβος πως σε περίπτωση που υπάρξει άμεση στρατιωτική εμπλοκή στην Λιβύη εκ μέρους του ΝΑΤΟ ή χωρών-μελών του ΝΑΤΟ, μπορεί να αποτελέσουν στόχο τρομοκρατικών επιθέσεων από ομάδες «μισθοφόρων-τρομοκρατών» που θα έχει «μισθώσει» ο λίβυος ηγέτης, όπως άλλωστε έχει κάνει και στο παρελθόν.
Όπως φαίνεται λοιπόν, ΗΠΑ και Ευρώπη έχουν προσανατολιστεί προς το παρόν, να παράσχουν στρατιωτικές διευκολύνσεις και πληροφορίες προς τους εξεγερθέντες και πιθανά να οργανώσουν-αν ήδη δεν έχει γίνει ήδη-την δολοφονία του Μουαμάρ Καντάφι από επίλεκτες ομάδες των ειδικών δυνάμεών τους.
Σίγουρα τα ιπτάμενα ραντάρ AWACS (Airborne Warning And Control System), τα Ε-2D Hawkeye του αμερικανικού 6ου στόλου, αλλά και οι ομάδες της Delta και των SAS που βρίσκονται στο λιβυκό έδαφος δεν «παρατηρούν» απλά, αλλά μεταφέρουν και πληροφορίες προς τους εξεγερθέντες που πλέον έχουν οργανωθεί ως αντίπαλο στράτευμα κατά των πιστών στο Καντάφι δυνάμεων.
Όμως το αν αυτό θα είναι αρκετό για να «πέσει» από την εξουσία ο Καντάφι ή θα οδηγήσει σε μια de facto (εκ των πραγμάτων) άμεση εμπλοκή των δυνάμεων του ΝΑΤΟ για να αποφευχθεί μια ανθρωπιστική καταστροφή, αυτό θα το δούμε σύντομα.
Σίγουρα για την προεδρία Ομπάμα αυτό θα είναι το πρώτο και μεγάλο της στοίχημα απέναντι στον αραβικό κόσμο, που παρακολουθεί με «κομμένη την ανάσα» τα τεκταινόμενα στη Λιβύη. Πρέπει να αποδείξει πως μπορούν οι ΗΠΑ να χειρίζονται δίκαια και χωρίς μονομερείς ενέργειες-όπως στο Ιράκ το 2003-τις διεθνείς κρίσεις.
Το σχέδιο Ρωσίας-Κίνας και η ισραηλινή υποστήριξη
Η Ρωσία και η Κίνα έχουν μια διαφορετική θεώρηση για την στρατηγική που πρέπει να ακολουθηθεί απέναντι στην λιβυκή κρίση. Σε αντίθεση με τις ΗΠΑ και την Ε.Ε. το Πεκίνο και η Μόσχα βρίσκονται σε συνεχή επικοινωνία με τον Μουαμάρ Καντάφι και προσπαθούν να τον πείσουν είτε να αποχωρήσει φεύγοντας από την χώρα, είτε να παραχωρήσει την εξουσία σε ένα μεταβατικό κυβερνητικό συμβούλιο, όπως έγινε και στην Αίγυπτο.
Φυσικά, τόσο η Ρωσία, όσο και η Κίνα έχουν τεράστια οικονομικά συμφέροντα στη Λιβύη, ιδιαίτερα στον τομέα των κατασκευών και της εκμετάλλευσης του φυσικού πλούτου, συμφέροντα που βρίσκονται σε σύγκρουση με αυτά της Δύσης. Αν ο Μουαμάρ Καντάφι χάσει την εξουσία βίαια και δεν υπάρξει μια «λογική λύση» μαζί με αυτόν θα χαθούν τα συμβόλαια και οι συμφωνίες προκαλώντας τεράστιες ζημιές στην οικονομία της Ρωσίας και της Κίνας.
Και βέβαια, όσο παράξενο κι αν διαβάζεται, αυτή την πολιτική υποστηρίζουν και οι Ισραηλινοί. Ο Μουαμάρ Καντάφι είναι για αυτούς γνώριμος και προβλέψιμος. Ειδικά μετά το 2008 όπου οι ΗΠΑ υπέγραψαν το διάταγμα όπου έθεσαν εκτός λίστας των «χωρών που υποθάλπουν την τρομοκρατία» την Λιβύη και επιτράπηκε σε δυτικές-και όχι μόνο-εταιρείες να επενδύσουν σε αυτό το νέο «οικονομικό παράδεισο», το Ισραήλ υποβάθμισε τον κίνδυνο από την Λιβύη. Και φυσικά με έμμεσο τρόπο, πολυεθνικές εταιρίες ισραηλινών συμφερόντων προχώρησαν και αυτές σε επενδύσεις στη Λιβύη. Όλα αυτά τώρα λοιπόν κινδυνεύουν να χαθούν. Στο Τελ Αβίβ πιστεύουν πως ένα μετά-Καντάφι καθεστώς αν δεν προέρχεται από τα «σπλάχνα» του ίδιου του λίβυου ηγέτη θα ανοίξει τον ασκό του Αιόλου για ολόκληρη την περιοχή με ό,τι αυτό θα μπορούσε να είχε σαν συνέπεια.
Η ισραηλινή διπλωματία διαμηνύει προς τον Λευκό Οίκο πως βίαιη αλλαγή στη διακυβέρνηση της Λιβύης μπορεί να προκαλέσει παγκόσμια αστάθεια και προτείνουν ως «μοντέλο» αυτό της Αιγυπτιακής αλλαγής. Ενας «κακός Καντάφι» είναι καλύτερος από έναν άγνωστο ηγέτη και ειδικά αν αυτός πρόκειται για φονταμενταλιστή.
Το οξύμωρο είναι πως οι δύο ορκισμένοι εχθροί-η Λιβύη και το Ισραήλ-στέκονται κάτω από την ίδια τέντα για να γλυτώσουν από την «αμμοθύελλα» του Σιρόκου που έρχεται από τα βάθη της Σαχάρας. Όμως οι διεθνείς σχέσεις μεταβάλλονται και αλλάζουν βάση του εθνικού συμφέροντος. Και όπως φαίνεται ο Μουαμάρ Καντάφι από «τρελλός» έγινε «φίλος».
Επίλογος
Σίγουρα ο Μουαμάρ Καντάφι θα παρακολούθησε μέρα με τη μέρα την πτώση και το τέλος του ιρακινού ηγέτη Σαντάμ Χουσεϊν. Και είναι βέβαιο πως έμαθε βλέποντας την πορεία και το τέλος του, παίρνοντας μαθήματα διπλωματίας και πολιτικής, αναγνωρίζοντας παράλληλα ποιος είναι το «αφεντικό» και το πώς θα σώσει το «κεφάλι» του. Και όπως φαίνεται έμαθε καλά το πώς.
Ο Μουαμάρ Καντάφι απλά δεν είναι Σαντάμ Χουσείν. Δεν θα μείνει με «σταυρωμένα χέρια» ούτε θα κρυφτεί. Δεν τον ενδιαφέρει το αν θα πεθάνει ή όχι. Σίγουρα οι εικόνες που είδαμε με έναν Σαντάμ Χουσείν ταλαιπωρημένου, κρυμμένου μέσα σε μια «ποντικότρυπα», με πυκνά μαλλιά και γενειάδα, δεν θα επαναληφθούν στην περίπτωση του Μουαμάρ Καντάφι.
Είναι πιθανότερο να δούμε τη σορό του με ένα Καλασνίκοφ στο χέρι, παρά τον ίδιο να χλευάζεται στους δρόμους της Τρίπολης ή να σύρεται σε μια δίκη της οποίας το αποτέλεσμα θα είναι γνωστό εκ των προτέρων.
Όταν πριν από τρεις εβδομάδες, είχαμε προειδοποιήσει πως η Λιβύη θα είναι η επόμενη χώρα όπου θα σημειωθεί εξέγερση και πως ο Μουαμάρ Καντάφι, αν παυτεί, θα έχει προηγηθεί ένα «λουτρό αίματος» αυτό δεν ήταν τυχαίο. Απλά, όσοι γνωρίζουν τι συμβαίνει στη γειτονιά μας, ξέρουν πως ο λίβυος συνταγματάρχης είναι «σκληρό καρύδι» και φυσικά ένας απρόβλεπτος αντίπαλος που ακόμα δεν έχει πει την «τελευταία λέξη του»…